II छत्रपती शिवाजी महाराज जयंती II-लेख क्रमांक-5

[Atul Kaviraje]

                               II छत्रपती शिवाजी महाराज जयंती II
                                            लेख क्रमांक-5
                              ----------------------------------

मित्र/मैत्रिणींनो,

     आज दिनांक-१९.०२.२०२२-शनिवार, छत्रपती श्री शिवाजी महाराज यांची जयंती आहे. "पुणे जिल्ह्यातील जुन्नर शहरानजीक वसलेल्या शिवनेरी या डोंगरी किल्ल्यावर १९ फेब्रुवारी इ. स. १६३० मध्ये छत्रपती शिवाजी महाराजांचा जन्म झाला. ... महाराष्ट्र राज्य शासनाने फाल्गुन वद्य तृतीया शके १५५१ (शुक्रवार, १९ फेब्रुवारी १६३०) ही शिवरायांची जन्मतारीख २००१ साली स्वीकारली." मराठी कवितेच्या माझ्या सर्व बंधू-भगिनी कवी-कवयित्रींनी शिव-जयंतीच्या अनेक हार्दिक शुभेच्छा. वाचूया या सुमुहूर्तावर लेख,भाषण,निबंध,शुभेच्छा,कोट्स,स्टेटस,सुविचार,शायरी,पोवाडे आणि बरंच काही.

             माझा महाराष्ट्र, माझा महाराष्ट्र, माझे राष्ट्र, माझा अभिमान.

     त्यांच्या सैन्याचा काही भाग शिवाजी महाराजांच्या सेवेतही आला. त्याच वेळी पुरंदरचा किलादार मरण पावला आणि किल्ल्याच्या उत्तरासाठी त्याच्या तीन मुलांमध्ये भांडण झाले. शिवाजी महाराज दोन भावांच्या आमंत्रणावरून पुरंदरला पोहोचले आणि मुत्सद्देगिरीची मदत घेऊन त्यांनी सर्व बांधवांना पळवून नेले. अशाप्रकारे पुरंदरच्या किल्ल्यावरही त्याचा अधिकार प्रस्थापित झाला. इ.स.  1647. मध्ये ते चाकण ते नीरा पर्यंतच्या जमिनीचे अधिपतीही बनले होते. (Shiv jayanti information in marathi) त्यांच्या वाढत्या लष्करी सामर्थ्याने शिवाजी महाराजांनी मैदानावर जाण्याची योजना आखली.

     घोडदळ सेना तयार करुन शिवाजी महाराजांनी आबाजी सोंडरच्या नेतृत्वात कोकणात सैन्य पाठविले. आबाजीने कोकणसह इतर नऊ किल्ले काबीज केले. याशिवाय ताला, मोसमळा आणि रायती किल्लेही शिवाजी महाराजांच्या ताब्यात आले. रायगडमध्ये लुटलेली सर्व मालमत्ता सुरक्षित ठेवण्यात आली होती. कल्याणच्या राज्यपालांची सुटका झाल्यानंतर शिवाजी महाराजांनी कुलाबकडे वळले व सरदारांना परकाविरूद्ध युद्ध करण्यास उद्युक्त केले.

                      शहाजींची बंदी आणि युद्धबंदी---

     शिवाजी महाराजांच्या कृतीवर विजापूरचा सुलतान आधीच रागावला होता. त्यांनी शिवाजी महाराजांच्या वडिलांना अटक करण्याचे आदेश दिले. शहाजी राजे त्यावेळी कर्नाटकात होते आणि त्यांना बाजी घोरपडे या विश्वासघाताने सहाय्यकांनी विजापूर येथे कैद केले.

     त्याच्यावर असे म्हटले गेले होते की त्यांनी गोलकुंडाचा शासक असलेल्या कुतुबशहाची सेवा मिळवण्याचा प्रयत्न केला आणि म्हणूनच आदिलशहाचा शत्रू होता. विजापूरच्या दोन सरदारांच्या मध्यस्थीनंतर शहाजी महाराजांना शिवाजी महाराजांवर लगाम घालावी या अटीवर मुक्त केले गेले. पुढची चार वर्षे शिवाजी महाराजांनी विजापूरवर कोणताही हल्ला केला नाही. या दरम्यान त्याने आपली सेना आयोजित केली

                 शिवाजी महाराजांनी केले राज्याभिषेक---

     1674 पर्यंत पुरंदरच्या कराराखाली शिवाजींनी मुघलांना जी जमीन द्यायची होती ती सर्व प्रदेश ताब्यात घेतली. पश्चिम महाराष्ट्रात स्वतंत्र हिंदू राष्ट्र स्थापनेनंतर शिवाजींना त्यांचा राज्याभिषेक करायचा होता, पण मुस्लिम सैनिकांनी ब्राह्मणांना धमकावले की ज्याने शिवाजीचा राज्याभिषेक केला त्याला ठार मारण्यात येईल.

     जेव्हा शिवाजी महाराज गावात पोहोचले की मोगल सरदार अशा प्रकारच्या धमक्या देत आहेत, तेव्हा शिवाजींनी त्याला एक आव्हान म्हणून स्वीकारले आणि म्हणाले की, आता त्याला मोगलांच्या ताब्यात असलेल्या राज्याच्या एका ब्राह्मणातून अभिषेक करण्यात येईल.

     शिवाजी महाराजांचे खाजगी सचिव बालाजी यांनी काशीला तीन संदेशवाहक पाठवले कारण काशी मुघल साम्राज्याखाली होती. संदेशवाहकांनी हा संदेश दिल्यावर काशीचे ब्राह्मण खूप प्रसन्न झाले. पण जेव्हा मोगल सैनिकांना हे कळले तेव्हा त्यांनी त्या ब्राह्मणांना पकडले.

--AUTHOR UNKNOWN
-------------------------

                      (साभार आणि सौजन्य-संदर्भ-माझामहाराष्ट्र.कॉम)
                     -------------------------------------------


-----संकलन
-----श्री.अतुल एस.परब(अतुल कवीराजे)
-----दिनांक-19.02.2022-शनिवार.