मराठी हेल्थ ब्लॉग-फिटनेस

[Atul Kaviraje]

                                    मराठी हेल्थ ब्लॉग
                                       "फिटनेस"
                                   ----------------

मित्र/मैत्रिणींनो,

     आज वाचूया, "मराठी हेल्थ ब्लॉग ", या मधील "फिटनेस" या सदरातील एक महत्त्वाचा लेख. या लेखाचे शीर्षक आहे- "लहान मुलांचं वजन वाढू नये म्हणून अचूक उपाय."

     मुलांचं वजन वाढलं की अनेक आजार सुरू होतात. लहान मुलांचं वजन वाढू नये म्हणून अचूक उपाय.

     वजन वाढलंय हा त्रास मोठ्यांसोबत लहान मुलांनाही होतो आणि नंतर अनेक त्रास सुरु होतात. चला जाणून घेऊया मुलांचं वजन वाढणं कसं थांबवता येईल. त्यासाठी काही उपाय आहेत का? बालपणातील लठ्ठपणा हा आता भारतातील प्रमुख चिंतेचा विषय बनला आहे. आधुनिक काळात मुलांमध्ये हे कॉमन झालंय. यामुळे अनेक मुलं कायमची लठ्ठ होतात.

     आम्ही तुम्हाला सांगतो की अशी मुलं आता मोठेपणी अनेक आरोग्य समस्यांनी ग्रस्त आहेत आणि वजन कमी करण्यासाठी हॉस्पिटलमध्ये फिरत आहेत. अभ्यासांनी हे सिद्ध केले आहे की भारतात लठ्ठ मुलांची संख्या 14.4 दशलक्ष आहे, जी चीननंतर जगातील दुसऱ्या क्रमांकाची लठ्ठ मुलांची संख्या आहे.

     लहानपणी वजन वाढण्याची कारणे

     अनुवांशिक कारणे

     जास्त वजन असलेल्या पालकांच्या किंवा कुटुंबातील सदस्यांच्या पोटी जन्मलेली मुलं देखील जास्त वजन असलेली जन्माला येतात. ते अनुवांशिक कारणांमुळे जन्माला येतात. मात्र, योग्य व्यायामाने या समस्येवर मात करता येते.

     मानसिक कारणे

     काही मुलांमध्ये वजन वाढण्यामागे तणावासारखे मानसिक घटक देखील असतात. हा ताण वैयक्तिक असू शकतो किंवा पालकांच्या दुर्लक्ष झाल्यामुळे असू शकतो. ह्याचं कारण म्हणजे तणावामुळे मुलांना जास्त खाण्याची सवय लागते.

     हार्मोनल बदल

     कधीकधी औषधांच्या वापरामुळे मुलांचे वजन वाढू शकते. शरीरातील हार्मोनल बदलांमुळेही वजन वाढू शकते. कोणतेही औषध घेतल्यानंतर मुलाचे वजन वाढल्यास ताबडतोब डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.

     चुकीचा आहार

     स्नॅक्स, चाट, फास्ट फूड, स्ट्रीट फूडमध्ये कॅलरीज जास्त असतात. या पदार्थांमुळे लहानपणी लठ्ठपणा येतो. याशिवाय मिठाई, कोल्ड्रिंक्समुळे मुलांचं वजन वाढत आहे. त्यामुळे मुलांच्या खाण्यापिण्याची विशेष काळजी घ्यावी. साधं ताजं जेवण, फळं खायला द्या.

     व्यायामाचा अभाव

     ज्या मुलांना खेळात रस कमी असतो आणि जी मुले व्यायाम करत नाहीत, त्यांच्या शरीरातील जास्त कॅलरीज बर्न होत नाहीत. त्यामुळे ते लठ्ठ होतात. मोबाईल पाहणाऱ्या, टीव्ही पाहणाऱ्या, दिवसभर पलंगावर किंवा पलंगावर पडून राहणाऱ्या मुलांमध्ये लहानपणीच वजन वाढून त्रास होतो.

     लहानपणी वजन वाढलं तर होतात हे परिणाम

     बालपणातील लठ्ठपणाचे आरोग्यावर गंभीर परिणाम होतात. लठ्ठ मुलांमध्ये उच्च रक्तदाब, ऑस्टियोआर्थरायटिस, उच्च कोलेस्टेरॉल आणि ट्रायग्लिसरायड्स आणि टाइप 2 मधुमेह, कोरोनरी हृदयरोग, स्ट्रोक, पित्ताशयाचा आजार, श्वसन समस्या आणि विशिष्ट कर्करोग यासारखे अनेक गंभीर आणि जुनाट आजार होण्याचा धोका वाढतो. जातो.

     लहानपणी वजन वाढू नये म्हणून हे करा

     विविध WHO अहवालांनुसार, बालपणातील लठ्ठपणा हे 21 व्या शतकातील सार्वजनिक आरोग्याच्या सर्वात गंभीर आव्हानांपैकी एक म्हणून उदयास आले आहे. बालपणातील लठ्ठपणापासून बचाव करणे विशेषतः आजच्या जगात सोपे नाही कारण आपल्याला माहित आहे की लठ्ठपणावर असा कोणताही इलाज नाही फक्त निरोगी जीवनशैली आणि सोप्या धोरणांमुळे लोक लठ्ठपणा टाळण्यास मदत करतात.

     खाण्यापिण्याच्या चांगल्या सवयी लावा

     लहान वयातील मुलांनी जास्त वजन आणि उच्च कोलेस्टेरॉल वाढण्याची शक्यता न ठेवता घरी निरोगी खाण्याच्या सवयींची खात्री करावी.

     मुलांना जंक फूड खाऊ घालू नका

     मुलांना जंक फूड जसे की चिप्स, चॉकलेट, फ्राईज आणि एरेटेड ड्रिंक्सचे व्यसन जास्त वेळा लावू नये. ते ट्रान्स फॅट्स, ऑक्सिजनयुक्त तेले आणि आहेत जंक फूड खाण्याचं व्यसन असलेल्या मुलांना लहान वयातच जठराची समस्या निर्माण होते.

     पौष्टीक स्नॅकच्या सवयी लावा

     तळलेल्या पदार्थांव्यतिरिक्त, ताज्या फळांची कोशिंबीर, नटस् आणि दही यांसारख्या आरोग्यदायी पदार्थांचा नाश्त्यात आहारात समावेश करावा.

     मुलांना जास्त खायला देऊ नका

     आई वडील अनेकदा आपल्या मुलांना जास्त खाऊ देतात. घे घे आग्रह करतात. पण त्यामुळे जास्त वजन वाढू शकते.

     जेवताना मनोरंजन नाही फक्त जेवण

     मुलं जेवताना टीव्ही आणि मोबाईलकडे टक लावून पाहतात हे आता घरोघरी झालं आहे. ही एक अत्यंत चुकीची पद्धत आहे. मुलं स्क्रीनकडे बघून विचलित होतात. त्यामुळे गरजेपेक्षा जास्त किंवा कमी खाणे शक्य आहे. त्यामुळे मुलांनी जेवण करताना कौटुंबिक वातावरणाचा आनंद लुटता येईल अशी व्यवस्था करावी.

     शारीरिक व्यायाम गरजेचा

     मुलाचे निरोगी वजन राखण्यासाठी दररोज किमान एक तास शारीरिक व्यायाम महत्त्वाचा आहे. आजकाल मुलं स्क्रीनला चिकटलेली असतात. म्हणून, मुलाला दररोज खेळ किंवा व्यायाम करण्यास प्रोत्साहित केलं पाहिजे. असं केल्याने मुलांची आवश्यक तेवढी झोप होईल. मग ती जास्त खाणार नाहीत.

--टीम मराठी हेल्थ ब्लॉग
----------------------

                (साभार आणि सौजन्य-संदर्भ-मराठी हेल्थ ब्लॉग.कॉम)
               -----------------------------------------------

-----संकलन
-----श्री.अतुल एस.परब(अतुल कवीराजे)
-----दिनांक-17.08.2022-बुधवार.