II गुरुपौर्णिमा II-लेख-5-A

[Atul Kaviraje]

                                   II गुरुपौर्णिमा II
                                  ----------------

मित्र/मैत्रिणींनो,

     आज दिनांक-०३.०७.२०२३-सोमवार आहे. आज "गुरुपौर्णिमा" आहे. वर्षभरात १२ किंवा १३ पौर्णिमा येतात त्यापैंकी आषाढात येणारी पौर्णिमा गुरुंच्या स्मृतीत समर्पित केली जाते याच पौर्णिमेला गुरुपौर्णिमा म्हणतात. गुरुपौर्णिमेला व्यासपौर्णिमा असेही म्हणतात. ज्यांनी महाभारत, पुराणे लिहिली, त्या व्यासमुनींना वंदन करण्याचा, त्यांची पूजा करण्याचा हा मंगलदिन. आषाढ महिन्याच्या पौर्णिमेला गुरु पौर्णिमा म्हणतात. या दिवशी गुरुची पुजा केली जाते. आपल्या जीवनाला नवे, योग्य वळण देणाऱ्या गुरूजनांविषयी कृतज्ञता व्यक्त करण्याचा हा दिवस असतो. जे आपले जीवन अंधारातून प्रकाशाकडे घेऊन जातात त्यांचे पूजन या दिवशी लोक फार श्रद्धने करतात. मराठी कवितेच्या माझ्या सर्व भाऊ-बहीण, कवी-कवयित्रींना गुरु-पौर्णिमेच्या अनेक हार्दिक शुभेच्छा. वाचूया गुरु-पौर्णिमेवर काही महत्त्वाचे माहितीपूर्ण लेख.

               गुरु पौर्णिमेचे ज्योतिषशास्त्रीय महत्त्व--

     हिंदू कॅलेंडरनुसार, हा दिवस आषाढ महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील पौर्णिमा तिथीला येतो आणि याला व्यास पौर्णिमा असेही म्हणतात. ज्योतिषशास्त्रानुसार, चंद्र धनु राशीच्या घरात राहतो, ज्यावर गुरुचे अधिपत्य असते, तसेच या वेळी शुक्राचे अधिपत्य असलेल्या पूर्वाषाधा नक्षत्रात. या कारणास्तवच चंद्र हा व्यक्तीच्या हृदयाचा आणि मनाचा अधिपती मानला जातो. हृदय आणि मन यांच्यातील या संबंधामुळेच आपले गुरू पालनपोषण करतात, जे आपल्याला नैतिक आणि व्यावहारिक दोन्ही प्रकारचे वर्तन विकसित करण्यास सक्षम करतात. या दिवशी, आषाढ महिन्यात हवामान उदास आणि गडद असते, जे आकाश व्यापलेल्या ढगांच्या दाट चादरीसाठी ओळखले जाते. परिणामी, पौर्णिमेच्या दिवशी जेव्हा चंद्र शेवटी चमकतो, तेव्हा तो अंधार दूर करतो असे मानले जाते. पुराणानुसार या दिवशी वेद व्यास आणि वेदांचे व्याख्याते सुखदेव यांची पूजा केली जाते.

                  जीवनात गुरू का असावे ?--

     गुरु शिष्य परंपरेसाठी गुरुपौर्णिमा विशेष आहे. गुरू शिष्याला आपल्या ज्ञानाने योग्य मार्गावर घेऊन जातात आणि जीवनातील अध्यात्म आणि कर्म यातील नैतिकता आणि अनैतिकता समजून सांगतात. म्हणूनच गुरूंच्या स्मरणार्थ हा सण दरवर्षी साजरा केला जातो. गुरुपौर्णिमेच्या दिवशी गुरूंव्यतिरिक्त भगवान शिव आणि माता पार्वतीचीही पूजा केली जाते. या दिवशी गायीची पूजा, सेवा आणि दान केल्याने अक्षय पुण्य प्राप्त होते आणि आरोग्य प्राप्त होते. दुसरीकडे गुरूची पूजा केल्याने कुंडलीत गुरु दोष संपतो.

गुरूंच्या सहवासात राहून जीवन भयमुक्त होते.
कर्माकडे जाणारा अध्यात्मिक मार्ग आणि केलेल्या कर्माचे पुण्य फळ.
गुरूंच्या आज्ञेने केलेली पूजा, यज्ञ, हवन, जप, अनुष्ठान आणि दान यशस्वी होतात.
गुरूंच्या सान्निध्यात केलेल्या कार्यामुळे प्राप्त होणारी संपत्ती संचित होते आणि शुभ कार्यात वापरली जाते.
ज्या घरात गुरु मंत्राचा रोज जप केला जातो, तिथले सर्व दोष दूर होतात.
गुरूंचा आशीर्वाद तुम्हाला सदैव सात्विक शक्ती देतो.
ज्या घरात गुरूचे पाय पडतात, त्या घरातील लोकांवर सदैव देवाची कृपा असते.

--महायोजना
-----------

                          (साभार आणि सौजन्य-संदर्भ-महायोजना.इन)
                         ---------------------------------------

-----संकलन
-----श्री.अतुल एस.परब(अतुल कवीराजे)
-----दिनांक-03.07.2023-सोमवार.
=========================================