हरितालिका-आरती-2

[Atul Kaviraje]

                                      "हरितालिका"
                                     -------------

मित्र/मैत्रिणींनो,

     आज दिनांक-१८.०९.२०२३-सोमवार आहे. आज "हरितालिका" आहे. हरितालिका हे व्रत महाराष्ट्र, उत्तर प्रदेश, झारखंड, मध्यप्रदेश, बिहार, राजस्थान या राज्यात साजरे केले जाते. प्रत्येक ठिकाणी पूजेची प्रथा वेगळी असली, तरी शिव-पार्वतीची उपासना म्हणूनच हे व्रत केले जाते. यंदा सोमवार 18 सप्टेंबर 2023 रोजी हरितालिका व्रत केले जाणार आहे. मराठी कवितेच्या माझ्या सर्व बंधू-भगिनी, कवी-कवियत्रीस हरितालिकेच्या अनेक हार्दिक शुभेच्छा. वाचूया, हरतालिका आरती.

     हिंदू धर्मात भाद्रपद महिन्यात अनेक धार्मिक सण आहेत त्यापैकी एक हरतालिका  देखील आहे.  हिंदू पंचांगानुसार भाद्रपद महिन्यातील शुक्ल पक्षाच्या तिसऱ्या दिवशी म्हणजे तीन दिवसांनी  हरतालिका हा सण साजरा केला जात असतो.  असे मानले जाते की स्त्रिया अखंड सौभाग्य आणि सुखी वैवाहिक जीवनासाठी हे व्रत ठेवतात.  हा उपवास सर्व उपवासामध्ये सर्वात कठीण मानला जातो कारण तो जलविरहीत ठेवला जातो.  अविवाहित मुली योग्य व इच्छुक वर (पती) मिळवण्यासाठी हरतालिका तीज व्रत ठेवतात.

                 हरतालिकीचे महत्त्व--

हरतालिका तीज व्रत केल्याने पतीला दीर्घायुष्य लाभते.  हिंदू धर्मात अअसे मानले जाते की हरतालिका चे व्रत केल्याने  योग्य व इच्छुक वर ( पती ) ही मिळतो तसेच या उपवासाच्या प्रभावातून पुत्रसुखही मिळते.

हरितलिका तीजमध्ये श्री गणेश, भगवान शिव आणि माता पार्वती यांची पूजा केली जाते.

सर्वप्रथम मातीपासून तिघांच्या मूर्ती बनवा आणि गणपतीला तिलक अर्पण करा आणि दुर्वा अर्पण करा.

यानंतर, भगवान शिव यांना फुले, बेलपत्र आणि शमीपात्री अर्पण करा आणि देवी पार्वतीला मेकअपच्या वस्तू अर्पण करा.

तीन देवतांना कपडे अर्पण केल्यानंतर हरितलिका तीज व्रत कथा ऐका किंवा वाचा.

यानंतर, गणपतीची आरती करा आणि भगवान शिव आणि माता पार्वतीची आरती काढल्यानंतर भोग अर्पण करा.

           श्री हरतालिकेची आरती--   

जय देवी हरितालिके। सखी पार्वती अंबिके ॥
आरती ओवाळीते । ज्ञानदीप कळिके ॥ धृ ॥

हर अर्धांगी वससी । जासी यज्ञा माहेरासी ॥
तेथे अपमान पावसी । यज्ञकुंडी गुप्त होसी ॥ जय. १ ॥

रिघसी हिमाद्रिच्या पोटी । कन्या होसी तूं गोमटी ॥
उग्र तपश्चर्या मोठी। आचरसी उठाउठी ॥ जय.॥ २ ॥

तपपंचाग्निसाधने । धुम्रपाने अघोवदने । .
केली बहु उपोषणे ॥ शुंभ भ्रताराकारणें ॥जय. ॥ ३ ॥

लीला दाखविसी दृष्टी । हे व्रत करिसी लोकांसाठी ॥
पुन्हा वरिसी धूर्जटी । मज रक्षावे संकटी ॥ जय. ॥ ४ ॥

काय वर्णू तव गुण । अल्पमती नारायण ॥
माते दाखवी चरण । चुकवावे जन्म मरण ॥ जय देवी ॥ ५ ॥

                      (साभार आणि सौजन्य-संदर्भ-मराठीभाषण.कॉम)
                     -------------------------------------------

-----संकलन
-----श्री.अतुल एस.परब(अतुल कवीराजे)
-----दिनांक-18.09.2023-सोमवार.
=========================================