श्रीगणेश चतुर्थी-निबंध-12

[Atul Kaviraje]

                                   "श्रीगणेश चतुर्थी"
                                  ----------------

मित्र/मैत्रिणींनो,

     आज दिनांक-१९.०९.२०२३-मंगळवार आहे. आज "श्रीगणेश चतुर्थी" आहे. गणेश चतुर्थी हा सण देशातील विविध राज्यांमध्ये साजरा केला जातो. तथापि, हा सण सगळ्या जास्त महाराष्ट्रात साजरा केला जातो. गणेश चतुर्थी हा हिंदूंचा एक अतिशय महत्त्वाचा सण आहे, जो दरवर्षी भाविक मोठ्या जोशाने आणि उत्साहाने साजरा करतात. हिंदू मान्यतेनुसार, गणेश चतुर्थी दरवर्षी भगवान गणेशाच्या वाढदिवस म्हणून साजरा केला जातो. मराठी कवितेच्या माझ्या सर्व बंधू-भगिनी, कवी-कवियत्रींना गणेश चतुर्थीच्या अनेक हार्दिक शुभेच्छा. वाचूया गणेश चतुर्थीवर निबंध.

              गणेश चतुर्थी निबंध--

     गणेश चतुर्थी हा हिंदू धर्मात साजरा होणारा सण आहे. गणेश चतुर्थीचा सण इंग्रजी कॅलेंडरनुसार दरवर्षी ऑगस्ट किंवा सप्टेंबर महिन्यात येतो.( मराठी दिनदर्शिकेनुसार भद्रा महिन्याची चतुर्थी )  गणेश चतुर्थीचा सण 11 दिवसांचा आहे.

     महाराष्ट्र गणेशोत्सवाचा हा सण लोकमान्य टिळक यांच्याद्वारे सुरू करण्यात आला होता. या सणाला सुरू करण्यामागील त्यांचे मुख्य उद्देश लोकांमध्ये एकता निर्माण करावी हा होता. हा उत्सव 11 दिवस टिकणारा सर्वात मोठा सण आहे.

     गणेश चतुर्थीच्या दिवशी लोक गणेशाच्या मातीच्या मूर्ती त्यांच्या घरी आणतात आणि 10 दिवस त्यांची पूजा केल्यानंतर ते 11व्या दिवशी गणेशाचे विसर्जन करतात.

     गणेश चतुर्थीचा सण देशातील विविध राज्यांमध्ये साजरा केला जातो परंतु मुख्यत्वे महाराष्ट्रात साजरा होणारा सर्वात मोठा सण आहे. घरी आणि मंदिरात गणेश मूर्तींची प्रतिष्ठापना करून चतुर्थीच्या दिवशी उत्सवाची सुरुवात होते.

     लोक ढोल-ताशे वाजवून मोठ्या उत्साहाने त्यांच्या घरी गणेश जी मूर्ती आणतात.गणेश चतुर्थीच्या काही दिवस अगोदर बाजारात रौनक सुरू होतो आणि मातीच्या बनवलेल्या गणेशाच्या विविध प्रकारच्या मूर्ती आढळतात.

     सर्व लोक गणेश चतुर्थीपासून पुढील 10 दिवस आपल्या घरांमध्ये आणि मंदिरांमध्ये गणपतीची पूजा करतात आणि त्यांची पूजा करतात, गाणी गातात, नाचतात, जप करतात,आरती करणे आणि गणेश जीला मोदक प्रसाद देणे.

     या दिवसांमध्ये मंदिरांमध्ये बरीच सजावट केली जाते. कोणतेही नवीन काम सुरू करण्यापूर्वी प्रथम गणपतीचे स्मरण केले जाते. गणपती हा सर्व मुलांचा सर्वात प्रिय देव आहे.

     मुले प्रेमाने त्यांना  गणेश म्हणतात.गणेश चतुर्थी हा गणपतीचा वाढदिवस म्हणून साजरा केला जातो. एकदा भगवान शिवाने रागाच्या भरात त्यांचा मुलगा गणेशचा शिरच्छेद केला होता. पण नंतर हत्तीच्या बाळाचे डोके त्यांच्या धडात जोडले गेले.

     आणि श्री गणेशांना पुन्हा नवीन जन्म मिळाला .हाच दिवस स्वतः गणेश चतुर्थी म्हणून साजरा केला जातो. अनंत 1 चतुर्दशीच्या दिवशी, म्हणजेच 11 व्या दिवशी, गणेश विसर्जनासह, गणपतीला निरोप दिला जातो आणि पुढच्या वर्षी लवकर येण्याची इच्छा केली जाते.

                        (साभार आणि सौजन्य-संदर्भ-निबंध मराठी.इन)
                       ------------------------------------------

-----संकलन
-----श्री.अतुल एस.परब(अतुल कवीराजे)
-----दिनांक-19.09.2023-मंगळवार.
=========================================