दिन-विशेष-लेख-११ ऑक्टोबर: आयुध पूजा

[Atul Kaviraje]

११ ऑक्टोबर: आयुध पूजा

परिचय:

११ ऑक्टोबरला भारतात आयुध पूजा (Ayudha Puja) साजरी केली जाते. हा उत्सव विशेषतः नवरात्रोत्सवाच्या कालावधीत येतो आणि हा दिवस सर्व प्रकारच्या साधनांनासुद्धा आदर दर्शविण्याचा आहे. आयुध पूजा विशेषतः कर्नाटका, तामिळनाडू, आंध्र प्रदेश आणि तेलंगणा या राज्यांमध्ये मोठ्या धूमधडाक्यात साजरा केला जातो.

इतिहास:

आयुध पूजा हा उत्सव प्राचीन काळापासून चालत आलेला आहे. भारतीय संस्कृतीत साधनांचे महत्त्व अनन्यसाधारण आहे. युद्ध, कृषी, कारागिरी आणि उद्योग यांमध्ये वापरली जाणारी सर्व साधने या दिवशी पूजा केली जातात. यामागील तत्त्वज्ञान म्हणजे साधनांना फक्त कार्य करणे नाही, तर त्यांच्या उपयोगाबद्दल कृतज्ञता व्यक्त करणे.

उत्सवाची विधी:

आयुध पूजेदिवशी, लोक आपल्या सर्व साधनांची स्वच्छता करतात आणि त्यांची पूजा करतात. यामध्ये तलवारी, शस्त्रं, ट्रॅक्टर, मशीनरी, संगणक, आणि इतर सर्व प्रकारच्या उपकरणांचा समावेश होतो. साधनांवर फुलं, दुर्वा, आणि पूजेसाठी आवश्यक वस्त्रांची सजावट केली जाते. पूजा केल्यानंतर साधनांचा उपयोग न करता त्या दिवशी विश्रांती दिली जाते.

समाजातील महत्त्व:

आयुध पूजेमुळे लोकांना त्यांच्या कामाच्या साधनांची महत्ता समजून येते. हा दिवस फक्त एक धार्मिक उत्सव नाही, तर कामाच्या साधनांबद्दल आदर आणि कृतज्ञता व्यक्त करण्याचा एक मार्ग आहे. यामुळे कामाच्या साधनांवर एक सकारात्मक दृष्टिकोन येतो.

निष्कर्ष:

आयुध पूजा हा उत्सव भारतीय संस्कृतीतील एक महत्त्वाचा भाग आहे, जो साधनांच्या आदराने भरलेला आहे. हा दिवस लोकांना त्यांच्या कार्यात अधिक उत्पादकता आणण्यासाठी प्रेरित करतो. आयुध पूजेद्वारे, आपण आपल्या कार्यासाठी आवश्यक साधनांची कदर करणे शिकतो आणि त्यांचे योग्य वापर करण्यास प्रेरित होतो.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-11.10.2024-शुक्रवार.
===========================================