दिन-विशेष-लेख-भारत, दिवाळी (Diwali)-३१ ऑक्टोबर

[Atul Kaviraje]

Celebrations revolve around the triumph of good over evil, purity over impurity, light over darkness

भारत, दिवाळी (Diwali)-३१ ऑक्टोबर-

दिवाळी, ज्याला दीपावली असेही म्हटले जाते, हा भारतातील सर्वात महत्त्वाचा सण आहे. हा सण प्रत्येक वर्षी कार्तिक महिन्यातील अमावस्या रोजी साजरा केला जातो, आणि 2023 मध्ये तो 31 ऑक्टोबर रोजी येत आहे. दिवाळीचा सण प्रकाश, आनंद, आणि समृद्धीचा संदेश घेऊन येतो.

दिवाळीचा इतिहास आणि महत्त्व

दिवाळीच्या सणाला अनेक धार्मिक, ऐतिहासिक, आणि सांस्कृतिक पार्श्वभूमी आहेत. हिंदू धर्मानुसार, या दिवशी भगवान राम, माता सीता, आणि भगवान लक्ष्मण यांनी 14 वर्षांचा वनवास पूर्ण करून अयोध्येत परतल्याच्या आनंदात दिवे लावले होते. तसेच, या दिवशी देवी लक्ष्मी, समृद्धी आणि संपन्नतेची देवी, तिच्या भक्तांच्या घरी येण्याचे आमंत्रण दिले जाते.

दिवाळी भारतात विविध प्रथा आणि रीतींनी साजरी केली जाते. प्रत्येक प्रांतात याची विशेषता वेगळी असली तरी, या सणाची मूलतत्त्वे समान आहेत—प्रकाश, आनंद, आणि एकता.

दिवाळीच्या तयारी

दिवाळीच्या आधीच्या काही आठवड्यांमध्ये लोक आपले घर स्वच्छ करणे, सजवणे, आणि तयारी सुरू करतात. घरांना रंगीत कागद, लाईट्स, आणि रंगोळीने सजवले जाते. लोक मिठाई बनवतात, खरेदीला जातात, आणि एकमेकांना भेटी देतात.

दिवाळीच्या मुख्य दिवसांमध्ये, लोक देवी लक्ष्मीची पूजा करतात, घरोघरी दीप लावतात, आणि फटाक्यांची आतिषबाजी करतात. या दिवशी, एकत्र येणे, आनंद साजरा करणे, आणि कुटुंबासोबत वेळ घालवणे याला विशेष महत्त्व आहे.

दिवाळी आणि सध्याचे आव्हान

आजच्या काळात, दिवाळी साजरी करताना पर्यावरणाची काळजी घेणे देखील आवश्यक आहे. फटाक्यांच्या आवाज आणि प्रदूषणामुळे होणाऱ्या समस्यांवर लक्ष देणे गरजेचे आहे. त्यामुळे, पर्यावरणास अनुकूल पद्धतींनी दिवाळी साजरी करणे आवश्यक आहे, जसे की वृक्षारोपण, सजावटीसाठी नैसर्गिक सामग्रीचा वापर, आणि शांतता साधणे.

निष्कर्ष

दिवाळी हा एक सण नाही, तर एक अनुभव आहे जो प्रेम, एकता, आणि समृद्धीचा संदेश देतो. 31 ऑक्टोबर रोजी, आपण दिवाळी साजरी करताना त्यातल्या सर्व चांगल्या गोष्टींचा अनुभव घेऊया आणि एकमेकांच्या सोबत आनंदाने हा सण साजरा करूया. दिवाळीच्या हार्दिक शुभेच्छा!

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-31.10.2024-गुरुवार.
===========================================