दिन-विशेष-लेख-15 नोव्हेंबर 1966 रोजी, इंदिरा गांधींनी भारतीय पंतप्रधान म्हणून

[Atul Kaviraje]

महात्मा गांधींचा उपोषण दिवस - १५ नोव्हेंबर १९४५ रोजी महात्मा गांधी यांनी उपोषण सुरू केले, ज्याचा उद्देश सामाजिक सुधारणा साधणे होता.

15 नोव्हेंबर - इंदिरा गांधींची जागतिक राजकारणातील महत्त्व-

परिचय: 15 नोव्हेंबर 1966 रोजी, इंदिरा गांधींनी भारतीय पंतप्रधान म्हणून पुनः निवड केली गेली. या घटनाने भारतीय राजकारणावर आणि जागतिक स्तरावर अनेक महत्त्वाचे परिणाम घडवले.

इंदिरा गांधींची नेतृत्वगुण
पणजीवर जातात: इंदिरा गांधी भारतीय लोकशाहीच्या इतिहासात पहिल्या महिला पंतप्रधान म्हणून इतिहासात ओळखल्या जातात. त्यांच्या नेतृत्वाने भारतीय राजकारणात एक नवीन दिशा दिली.

आर्थिक धोरणे: इंदिरा गांधींनी 1970 च्या दशकात भारताची अर्थव्यवस्था मजबूत करण्यासाठी विविध धोरणांची अंमलबजावणी केली. त्यांनी हरित क्रांतीवर जोर दिला, ज्यामुळे भारताची अन्नसुरक्षा वाढली.

जागतिक स्तरावर प्रभाव
आंतरराष्ट्रीय संबंध: इंदिरा गांधींनी भारताच्या आंतरराष्ट्रीय संबंधांमध्ये सुधारणा केली. त्यांनी शीतयुद्धाच्या काळात तटस्थता राखत भारताची स्वतंत्र भूमिका निर्माण केली.

महिला सक्षमीकरण: इंदिरा गांधींचे नेतृत्व जागतिक स्तरावर महिलांच्या सक्षमीकरणाची प्रेरणा बनले. त्यांनी महिला सशक्तीकरणाच्या उपक्रमांना प्रोत्साहन दिले.

ऐतिहासिक घटनाक्रम
आपत्काल: 1975 मध्ये इंदिरा गांधींनी भारतात आपत्काल घोषित केला. हा निर्णय विवादास्पद ठरला, पण यामुळे त्यांनी आपले नियंत्रण कायम ठेवले.

विजय आणि अपयश: त्यांच्या कार्यकाळात भारताने बांग्लादेश युद्धात विजय मिळवला, परंतु 1977 मध्ये लोकसभा निवडणुकांमध्ये त्यांना पराभवाचा सामना करावा लागला.

निष्कर्ष
15 नोव्हेंबर 1966 हा दिवस इंदिरा गांधींच्या पुनः निवडीचा आहे, ज्यामुळे त्यांनी भारतीय राजकारणात आणि जागतिक स्तरावर महत्त्वपूर्ण प्रभाव निर्माण केला. त्यांच्या नेतृत्वामुळे भारताने विविध आव्हानांचा सामना केला आणि अनेक क्षेत्रांत प्रगती साधली. इंदिरा गांधींचा वारसा आजही भारतीय समाजात आणि राजकारणात जिवंत आहे.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-15.11.2024-शुक्रवार.
===========================================