दिन-विशेष-लेख-२१ नोव्हेंबर २००८: भारताचे पंतप्रधान मनमोहन सिंग यांचा विश्वास -

[Atul Kaviraje]

२००८: आजच्याच दिवशी भारताचे पूर्व पंतप्रधान मनमोहन सिंह यांनी जागतिक महामंदीच्या परिस्थितीत भारत ८ टक्के इतका विकास दर गाठेल असा विश्वास व्यक्त केला होता.

२१ नोव्हेंबर २००८: भारताचे पंतप्रधान मनमोहन सिंग यांचा विश्वास - जागतिक महामंदीच्या परिस्थितीत भारत ८ टक्के विकास दर गाठेल-

२१ नोव्हेंबर २००८ हा दिवस भारतीय अर्थव्यवस्थेसाठी महत्त्वपूर्ण होता कारण याच दिवशी भारताचे पूर्व पंतप्रधान डॉ. मनमोहन सिंग यांनी जागतिक महामंदीच्या (Global Financial Crisis) कठीण परिस्थितीत भारताच्या आर्थिक वाढीच्या बाबतीत आशावादी दृष्टिकोन व्यक्त केला. त्यांनी सांगितले की, भारत ८ टक्के विकास दर साध्य करू शकेल, आणि त्याचा विश्वास होता की भारतीय अर्थव्यवस्था विकासाच्या मार्गावर राहील, य despite the global downturn.

महामंदीचा संदर्भ:
२००८ मध्ये जागतिक महामंदी (Global Financial Crisis) हे एक मोठे आर्थिक संकट होते, ज्याचा परिणाम संयुक्त राष्ट्र अमेरिका, युरोप, आणि इतर विकसित देशांवर झालेला होता. या महामंदीमुळे अनेक देशांच्या अर्थव्यवस्थांना मोठा फटका बसला, आणि जागतिक वित्तीय बाजारात अस्थिरता वाढली.

भारत, जो एक विकसनशील अर्थव्यवस्था होता, यावरही याचा परिणाम झाला. भारताच्या निर्यात व औद्योगिक उत्पादनावर मंदीचा थोडा परिणाम झाला होता, तरीही भारतीय अर्थव्यवस्था सातत्याने स्थिर राहिली.

मनमोहन सिंग यांचे आशावादी भाषण:
मनमोहन सिंग यांनी २१ नोव्हेंबर २००८ रोजी आशियाई विकास बँकेच्या (Asian Development Bank) एका परिषदेत, भारताच्या अर्थव्यवस्थेच्या भविष्याबाबत आपला विश्वास व्यक्त केला. त्यांनी स्पष्टपणे सांगितले की, जागतिक मंदीच्या अस्थिरतेच्या परिस्थितीतही भारत ८% विकास दर गाठू शकेल.

मनमोहन सिंग यांच्या या भाषणाचा महत्वाचा भाग म्हणजे त्यांचे आर्थिक धोरण आणि समाजाचे बदलते रचनात्मक आवश्यकता यावर आधारित विश्वास. त्यांनी भारतीय सरकारने काही आर्थिक सुधारणा, उधारी सुलभ करणारे उपाय आणि उद्योग क्षेत्राची चांगली धोरणे राबवली असल्याचे सांगितले, जे भारताच्या आर्थिक वृद्धीला चालना देत राहतील.

भारताची आर्थिक स्थिती आणि उपाय:
मनमोहन सिंग यांच्या भाषणात, भारताच्या मजबूत बँकिंग क्षेत्र आणि केंद्रीय बॅंकेच्या योग्य धोरणांचे महत्त्व ठळकपणे मांडले गेले. ते म्हणाले की भारताच्या बँकिंग क्षेत्राची मजबूत सुरक्षा रचना आहे आणि निर्यात बाजारांवर अवलंबून राहणारी आर्थिक धोरणे बदलली गेली आहेत.

तसेच, भारतीय सरकारने २००८ मध्ये आपल्या वाढीच्या दरावर लक्ष ठेवून, विविध क्षेत्रांमध्ये आर्थिक पॅकेजेस आणि प्रोत्साहन योजनांचा वापर केला. यात मुलांसाठी सुलभ कर्ज, सामाजिक वायदे आणि सामाजिक सुरक्षा योजनांचा समावेश होता.

विकास दराची भविष्यवाणी:
मनमोहन सिंग यांच्या आशावादी भविष्यवाणीचा परिणाम असा झाला की, २००८ च्या जागतिक मंदीच्या परिस्थितीतील सुसंगत उपाय आणि आर्थिक धोरणे यामुळे भारताने २००९ मध्ये ८% हून अधिक विकास दर गाठला. हे भारताच्या अर्थव्यवस्थेच्या लवचिकतेचे एक मोठे उदाहरण ठरले.

निष्कर्ष:
२१ नोव्हेंबर २००८ रोजी, मनमोहन सिंग यांचा आशावादी दृष्टिकोन आणि भारताच्या विकासासाठी विश्वास हा आर्थिक संकटाच्या काळात एक प्रेरणा ठरला. त्यांचा हा दृष्टिकोन भारतीय अर्थव्यवस्थेच्या लवचिकतेचा आणि सुधारणा कक्षेत होणाऱ्या बदलांचा आदर्श होता. मंदीच्या काळातही भारताने ८ टक्के विकास दर साधला, आणि हे सांगते की मनमोहन सिंग यांच्या आर्थिक धोरणांचा सकारात्मक परिणाम झाला.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-21.11.2024-गुरुवार.
===========================================