दिन-विशेष-लेख-२५ नोव्हेंबर, १९९४ – डॉ. रघुनाथ माशेलकर यांना 'राज क्रिस्टो दत्त

[Atul Kaviraje]

२५ नोव्हेंबर, १९९४ – डॉ. रघुनाथ माशेलकर यांना 'राज क्रिस्टो दत्त स्मृती पुरस्कार' जाहीर-

संपूर्ण माहिती:

२५ नोव्हेंबर १९९४ रोजी डॉ. रघुनाथ माशेलकर, जे राष्ट्रीय रासायनिक प्रयोगशाळेचे (NCL) संचालक होते, त्यांना कलकत्ता येथील 'इंडियन सायन्स काँग्रेस असोसिएशन' कडून 'राज क्रिस्टो दत्त स्मृती पुरस्कार' प्रदान करण्यात आला. हा पुरस्कार डॉ. माशेलकर यांना त्यांच्या वैज्ञानिक कार्यासाठी आणि भारतात वैज्ञानिक संशोधनाला दिलेल्या महत्त्वपूर्ण योगदानासाठी देण्यात आला.

डॉ. रघुनाथ माशेलकर यांचे योगदान:
राष्ट्रीय रासायनिक प्रयोगशाळेचे संचालक:

डॉ. माशेलकर हे राष्ट्रीय रासायनिक प्रयोगशाळा (NCL) चे संचालक होते, जे भारतातील प्रमुख रासायनिक संशोधन संस्था आहे.
त्यांनी भारतामध्ये रासायनिक विज्ञानातील आणि प्रौद्योगिकीतून संशोधनाची गती वाढवली आणि वैज्ञानिक तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रात उल्लेखनीय प्रगती केली.

वैज्ञानिक कार्य आणि संशोधन:

डॉ. माशेलकर यांनी पॉलिमर विज्ञान, रासायनिक अभियांत्रिकी, वैज्ञानिक संशोधनाचे व्यावसायिकीकरण आणि औद्योगिक तंत्रज्ञानातील संशोधन यावर काम केले.
त्यांचे योगदान संसाधनांच्या बचतीसाठी आणि औद्योगिक प्रक्रियांच्या सुधारणा कडे होते, ज्यामुळे भारताच्या औद्योगिक आणि तंत्रज्ञान क्षेत्रातील आत्मनिर्भरतेला चालना मिळाली.

भारतीय विज्ञानाचा प्रसार:

डॉ. माशेलकर यांनी वैज्ञानिक संशोधन आणि तंत्रज्ञानाच्या विकासाला लोकप्रिय बनवण्य साठीही काम केले.
त्यांनी वैज्ञानिक संशोधनाच्या गतीला पुढे नेण्यासाठी अनेक धोरणात्मक कार्यक्रम राबवले, ज्यामुळे भारतीय विज्ञानाच्या क्षेत्रात आंतरराष्ट्रीय स्तरावर स्थान मिळवले.

'राज क्रिस्टो दत्त स्मृती पुरस्कार' बद्दल:
'राज क्रिस्टो दत्त स्मृती पुरस्कार' हा पुरस्कार भारतीय वैज्ञानिकतेसाठी एक महत्त्वपूर्ण पुरस्कार आहे. हा पुरस्कार उत्कृष्ट वैज्ञानिक कार्य आणि संशोधनातील योगदान साठी दिला जातो.
इंडियन सायन्स काँग्रेस असोसिएशन कडून दिला जाणारा हा पुरस्कार वैज्ञानिकांना त्यांच्याकडून केलेल्या महत्त्वपूर्ण संशोधनासाठी ओळख देतो.

महत्त्व:
डॉ. माशेलकर यांना 'राज क्रिस्टो दत्त स्मृती पुरस्कार' मिळविण्यामुळे, त्यांच्या वैज्ञानिक योगदानाची प्रत्येक क्षेत्रात आणि देशभर मान्यता मिळाली.
हा पुरस्कार भारतातील वैज्ञानिक कार्याच्या उन्नतीचे आणि प्रगतीचे प्रतीक मानला जातो.

सारांश:
२५ नोव्हेंबर १९९४ रोजी डॉ. रघुनाथ माशेलकर यांना त्यांच्या वैज्ञानिक कार्यासाठी आणि संशोधनातील योगदानासाठी 'राज क्रिस्टो दत्त स्मृती पुरस्कार' देण्यात आला. डॉ. माशेलकर यांचे योगदान भारतात रासायनिक विज्ञान, वैज्ञानिक तंत्रज्ञान आणि औद्योगिक सुधारणांमध्ये महत्त्वपूर्ण होते. त्यांच्या या कार्यामुळे त्यांना हा प्रतिष्ठित पुरस्कार मिळाला, ज्यामुळे भारतीय वैज्ञानिक क्षेत्राला एक महत्त्वाचा मीलाचा दगड ठरला.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-25.11.2024-सोमवार.
===========================================