दिन-विशेष-लेख-२७ नोव्हेंबर, १८३९ - अमेरिकन स्टॅटिस्टिकल असोसिएशनची स्थापना-

[Atul Kaviraje]

१८३९: बॉस्टन, मॅसॅच्युसेट्स येथे 'अमेरिकन स्टॅटिस्टिकल असोसिएशन'ची स्थापना

२७ नोव्हेंबर, १८३९ - अमेरिकन स्टॅटिस्टिकल असोसिएशनची स्थापना-

परिचय:

२७ नोव्हेंबर १८३९ रोजी बॉस्टन, मॅसॅच्युसेट्स येथे अमेरिकन स्टॅटिस्टिकल असोसिएशन (ASA) या संस्थेची स्थापना झाली. ही संस्था सांख्यिकी (Statistics) क्षेत्रातील महत्त्वपूर्ण संस्था बनली आहे. तिचा मुख्य उद्देश म्हणजे सांख्यिकींच्या वापराचे प्रचार करणे आणि सांख्यिकीय अभ्यासाच्या क्षेत्रात प्रगती साधणे. ASA ने सांख्यिकी आणि डेटा विश्लेषणाच्या विविध क्षेत्रांमध्ये मोठे योगदान दिले आहे आणि ती आज जगातील सर्वात प्रभावशाली सांख्यिकी संस्थांपैकी एक मानली जाते.

अमेरिकन स्टॅटिस्टिकल असोसिएशनची स्थापना:

१८३९ मध्ये, एका गटाने, ज्यात तज्ञ गणितज्ञ, शास्त्रज्ञ, आणि सांख्यिकी तज्ञांचा समावेश होता, एकत्र येऊन या संस्थेची स्थापना केली. त्यावेळी, अमेरिकेत सांख्यिकींचा वापर अजून नव्याने सुरू झाला होता आणि लोकसंख्या, उद्योग, विज्ञान आणि इतर शास्त्रीय शाखांमध्ये डेटा संकलन, विश्लेषण आणि तर्कशास्त्रावर काम केले जात होते.

ASA ची स्थापना म्हणजे डेटा आणि सांख्यिकीवर आधारित शास्त्राच्या विकासाचा एक महत्त्वाचा टप्पा होता. या संस्थेचा उद्देश साधारणतः असे होता की सांख्यिकी, गणित, आणि तांत्रिक क्षेत्रांमध्ये योग्य पद्धतीने डेटा संकलन, विश्लेषण, आणि प्रस्तुत करणे.

अमेरिकन स्टॅटिस्टिकल असोसिएशनची भूमिका:

१. सांख्यिकीच्या विकासासाठी समर्पित:
ASA चा मुख्य उद्देश म्हणजे सांख्यिकी आणि डेटा विश्लेषण यावर अधिक शास्त्रीय आणि व्यावसायिक काम करणे. ती आज शाळा, महाविद्यालये, उद्योग, आरोग्य, अर्थशास्त्र आणि इतर शास्त्रांच्या विविध शाखांमध्ये सांख्यिकीचा वापर वाढवण्याचे कार्य करत आहे.

२. शिक्षण आणि संसाधने:
ASA विविध शालेय आणि कॉलेज स्तरावर सांख्यिकीचे शिक्षण देण्यास प्रोत्साहित करते. ती लहान शालेय कार्यक्रम, कार्यशाळा, सेमिनार्स, आणि अभ्यासक्रमांच्या माध्यमातून विद्यार्थ्यांना आणि व्यावसायिकांना सांख्यिकी शिकवते.

३. उद्योग आणि संशोधन:
ASA विविध व्यावसायिक क्षेत्रांमध्ये सांख्यिकी तंत्राचा वापर वाढवण्यासाठी मदत करते. ते नवीन तंत्रज्ञान आणि उत्पादकतेसाठी डेटा विश्लेषण याचा वापर प्रोत्साहन देतात. आरोग्य, व्यवसाय, अर्थशास्त्र, औद्योगिक क्षेत्र इत्यादींमध्ये डाटा संकलन आणि विश्लेषणाचा योग्य वापर करणे हे ताज्या संशोधनाचे महत्त्वाचे अंश आहेत.

४. प्रकाशन आणि संशोधन:
ASA कडून सांख्यिकीशास्त्रावर आधारित विविध संशोधन प्रकाशित केले जातात. या संदर्भातील प्रमुख प्रकाशने म्हणजे Journal of the American Statistical Association (JASA), जी सांख्यिकीच्या क्षेत्रातील एक प्रमुख आणि प्रतिष्ठित जर्नल आहे.

५. सांख्यिकीय सल्ला आणि धोरण:
ASA सरकारी आणि खासगी क्षेत्रांना सांख्यिकीय सल्ला देण्याचे काम करते. यामध्ये आकड्यांच्या आधारावर धोरणनिर्मिती आणि डेटा विश्लेषणाद्वारे निर्णय घेणे समाविष्ट आहे. संस्था विविध क्षेत्रांतील तज्ञांसोबत काम करून निर्णय प्रक्रियेत डेटा वापरण्याच्या महत्त्वावर जोर देते.

उदाहरण:

१. आधुनिक शास्त्र आणि डेटा अ‍ॅनालिटिक्स:
ASA ने डेटा सायन्स आणि मशीन लर्निंग सारख्या क्षेत्रांमध्ये पिढ्यानपिढ्या संशोधन आणि शिक्षण कार्यक्रम राबवले आहेत. सांख्यिकी तंत्रज्ञानाचा वापर वित्तीय उद्योगात, पर्यावरण शास्त्रात, आणि वापरकर्ता डेटा व मार्केटिंग अ‍ॅनालिटिक्स मध्ये एक महत्त्वाचा घटक ठरला आहे. उदाहरणार्थ, बिग डेटा आणि आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स क्षेत्रात ASA च्या योगदानामुळे डेटा प्रॅक्टिशनर्सना त्यांच्या कामासाठी अद्ययावत साधने आणि तंत्रज्ञान उपलब्ध झाली.

२. आरोग्यसेवा आणि सार्वजनिक धोरण:
ASA च्या संस्थेने आरोग्य क्षेत्रातील रुग्णांची माहिती आणि विकसनशील रोगांचे विश्लेषण यासाठी सांख्यिकीच्या पद्धतींचा वापर प्रोत्साहित केला आहे. याचा वापर आरोग्य धोरण ठरवण्यामध्ये आणि सार्वजनिक आरोग्य धोरण तयार करण्यासाठी केला जातो.

३. नवीन तंत्रज्ञान आणि संशोधन:
ASA च्या माध्यमातून, सांख्यिकी तंत्र आणि साधनांचा वापर नवीन शोध घडवण्यासाठी केला जातो. उदाहरणार्थ, जीन्स चाचणी आणि अणु-शक्ती संशोधन क्षेत्रात अशा डेटा विश्लेषणांमुळे नव्या शोधांची सुरूवात झाली आहे.

निष्कर्ष:

अमेरिकन स्टॅटिस्टिकल असोसिएशन (ASA) च्या स्थापनेचा दिवस म्हणजे २७ नोव्हेंबर १८३९, एक ऐतिहासिक घटना आहे, कारण तिच्या स्थापनेमुळे सांख्यिकीच्या शास्त्राने एक मजबूत पायाभरणी केली आणि डेटा संकलन व विश्लेषणाच्या क्षेत्रात त्याचे महत्त्व वाढवले. आज ASA हा एक अग्रगण्य व्यावसायिक संघटना आहे, जी शास्त्रीय सांख्यिकी तंत्र आणि डेटा विश्लेषणाचे शिक्षण देण्याचे कार्य करत आहे. ASA च्या कार्यामुळे सांख्यिकीच्या शास्त्राने आणि व्यावसायिक दृष्टिकोनातून समाज आणि उद्योगांमध्ये मोठे परिवर्तन घडवले आहे.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-27.11.2024-बुधवार.
===========================================