माऊली यात्रा - तळवणे, जिल्हा सिंधुदुर्ग (८ डिसेंबर २०२४)

[Atul Kaviraje]

माऊली यात्रा-तळवणे, जिल्हा-सिंधुदुर्ग-

माऊली यात्रा - तळवणे, जिल्हा सिंधुदुर्ग (८ डिसेंबर २०२४)

माऊली यात्रा महाराष्ट्रातील एक अत्यंत पवित्र आणि श्रद्धेने साजरी होणारी धार्मिक यात्रा आहे. हे एक भक्तिपंथी पर्व आहे, ज्यामध्ये भक्त भगवान कोल्हापुरी माऊली (कोल्हापुर माऊली) अथवा संत माऊली यांची पूजा आणि आशीर्वाद घेण्यास एकत्र येतात. तळवणे, सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील एक प्रमुख स्थान आहे, जिथे या पवित्र यात्रा आयोजन करण्यात येते. ८ डिसेंबर २०२४ रोजी तळवणे येथे माऊली यात्रा मोठ्या श्रद्धेने आणि भक्तिभावाने साजरी केली जाईल.

माऊली देवतेचे महत्त्व:
माऊली हे एक महत्त्वाचे आणि प्रसिद्ध संत आहेत, ज्यांचा जीवन आणि उपदेश भक्तिरूपी शांती आणि साधना साधण्यासाठी प्रेरणादायक आहे. माऊलींनी समाजातील विद्वेष, अस्पृश्यता, भेदभाव आणि सामाजिक विषमता हटविण्यासाठी वाणीचा वापर केला. त्यांचा उपदेश साधारणतः लोकांना जीवनातील सत्य, प्रेम आणि शांतीकडे मार्गदर्शन करतो. माऊलीला संत माऊली किंवा कोल्हापुर माऊली म्हणून ओळखले जाते.

माऊलीच्या उपदेशाने भक्तांना धार्मिक जीवनाच्या शुद्धतेचे महत्त्व समजवले आणि त्यांना योग्य मार्गावर चालण्यासाठी प्रेरित केले. त्यांचा विश्वास होता की भक्तिरूपी साधनानेच मानवाने आत्मशुद्धी साधू शकतो. त्यांना सर्व जातीधर्मातील लोकांनी समान मानले आणि त्यांचा संदेश सर्वधर्म समभाव व शांती साधण्याचा होता.

माऊली यात्रा - तळवणे, सिंधुदुर्ग:
तळवणे, सिंधुदुर्ग येथील माऊली यात्रा एक महत्वाचा धार्मिक आणि सांस्कृतिक कार्यक्रम आहे. ८ डिसेंबर २०२४ रोजी, तळवणे येथे आयोजित होणारी माऊली यात्रा श्रद्धा, भक्ती आणि समर्पणाचा आदर्श प्रस्तुत करणार आहे. यामध्ये भक्त माऊलीच्या पवित्र मंदिरात एकत्र येऊन, माऊलीचे पूजन, दीपमालिका, स्मरण आणि कीर्तन यामध्ये सहभागी होतात. तळवणे येथील माऊली मंदिर भक्तांसाठी एक पवित्र स्थान आहे, जिथे त्यांना माऊलीच्या आशीर्वादाने मानसिक, शारीरिक आणि आध्यात्मिक शांती मिळवण्याची संधी प्राप्त होते.

माऊली यात्रा आणि भक्तीभाव:
माऊली यात्रा ही एक भक्तिपंथी व धार्मिक प्रथा आहे. यामध्ये भक्तिपंथी भाव मुख्यत्वेकरून व्यक्त केला जातो. यात्रा हे एक भक्तिरूपी साधन आहे ज्याद्वारे भक्त माऊलीच्या समोर आपल्या श्रद्धेचे अर्पण करतात आणि त्याच्या कृपेचे आशीर्वाद प्राप्त करतात. माऊलीच्या मंदिरात जाऊन त्याच्याशी संवाद साधणे आणि त्याच्या उपदेशानुसार जीवन जगण्याचा संकल्प करणे हे याचा मुख्य उद्देश्य आहे.

यात्रेच्या दिवशी विविध धार्मिक विधी पार पडतात. कीर्तन आणि भजन यांच्या माध्यमातून माऊलीच्या जीवनाची गाथा सांगली जाते. भक्त एकत्र येऊन त्याच्या उपदेशांचा स्वीकार करतात आणि जीवनातील सर्व अडचणींवर मात करण्याचा संकल्प करतात. माऊलीच्या आशीर्वादाने भक्तांना जीवनातील दु:खातून मुक्तता आणि शांती मिळते.

माऊली यात्रा – तळवणे येथे साजरे होणारे कार्यक्रम:
तळवणे येथील माऊली यात्रा अत्यंत उत्साहपूर्ण आणि भक्तिपंथी कार्यक्रम असतो. यात निम्नलिखित गोष्टींचा समावेश होतो:

पूजा आणि अर्चना: यात्रा सुरू होण्यापूर्वी माऊलीच्या पवित्र मूर्तीची पूजा केली जाते. भक्त माऊलीच्या चरणी नतमस्तक होऊन आशीर्वाद प्राप्त करतात.

कीर्तन आणि भजन: भक्त आपापल्या व्रतांनुसार कीर्तन व भजन करतात. माऊलीच्या उपदेशांचा अनुभव घेणारा प्रत्येक भक्त एकात्मतेची भावना आणि श्रद्धेचा अनुभव घेतो.

रथयात्रा आणि मिरवणूक: माऊलीची रथयात्रा आणि मिरवणूक साजरी केली जाते. ह्या मिरवणुकीत सुसंस्कृत लोक विविध वेशभूषेत आणि धार्मिक गीतांमध्ये भाग घेतात.

प्रदक्षिणा आणि तीर्थयात्रा: भक्त माऊलीच्या मंदिराची प्रदक्षिणा करतात, तसेच तिथे इतर धार्मिक अनुष्ठान पार करतात.

सामूहिक भोजन: यात्रा अनुष्ठानांच्या शेवटी सामूहिक भोजनाचा आयोजन केला जातो. हा भोजन सामाजिक एकतेचे प्रतीक असतो, ज्यामध्ये सर्व जात, धर्म आणि समुदाय एकत्र येतात.

माऊली यात्रा आणि सामाजिक एकता:
माऊली यात्रा केवळ धार्मिक उत्सव नसून, ती एक सामाजिक एकतेचे प्रतीक आहे. विविध समाजाच्या लोकांचा एकत्र येणे आणि धार्मिक समभाव प्रस्थापित करणे हे या यात्रेचे महत्त्वपूर्ण अंग आहे. भक्त एकत्र येऊन माऊलीच्या आशीर्वादाने एकतेचा संदेश फैलावतात आणि त्यांच्यातील भेदभाव आणि मतभेद विसरून सामाजिक समरसतेची भावना वाढवतात.

माऊली यात्रा – श्रद्धा आणि विश्वास:
माऊली यात्रा श्रद्धेने भरलेली असते. यात भाग घेणारे भक्त माऊलीच्या कृपेसाठी प्रार्थना करतात आणि त्याच्या आशीर्वादाने आपल्या जीवनातील अडचणींवर मात करण्याची आशा बाळगतात. यात्रा भक्तांना आपल्या जीवनात एक नवा दृष्टिकोन देऊन, आध्यात्मिक आणि मानसिक शांती प्राप्त करायचा असतो.

निष्कर्ष:
८ डिसेंबर २०२४ रोजी तळवणे (सिंधुदुर्ग) येथे आयोजित होणारी माऊली यात्रा एक अत्यंत महत्त्वपूर्ण आणि भक्तिपंथी पर्व आहे. यामध्ये भक्त माऊलीच्या कृपेची प्राप्ती आणि आध्यात्मिक शांती साधण्यासाठी एकत्र येतात. माऊलीच्या उपदेशांनी जीवनातील सत्य, शांती आणि प्रेम साधले जातात. माऊली यात्रा एक सामाजिक आणि धार्मिक एकतेचे प्रतीक आहे, ज्यामध्ये भक्त संप्रदाय, जात आणि धर्माच्या भेदाभेदापेक्षा मोठा आहे.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-08.12.2024-रविवार.
===========================================