दिन-विशेष-लेख-२७ डिसेंबर १९३७ रोजी, जोसेफ स्टालिनच्या नेतृत्वाखालील सोव्हिएत

[Atul Kaviraje]

'रूसमधील स्टालिनविरोधी शुद्धीकरण' सुरु (१९३७)-

२७ डिसेंबर १९३७ रोजी, जोसेफ स्टालिनच्या नेतृत्वाखालील सोव्हिएत युनियनमध्ये शुद्धीकरणाची प्रक्रिया सुरू झाली. यात अनेक उच्चाधिकारी, सैन्याचे अधिकारी आणि सामान्य नागरिकांवर अत्याचार करण्यात आले. 🏛�🇷🇺

रूसमधील स्टालिनविरोधी शुद्धीकरण सुरु (१९३७)-

२७ डिसेंबर १९३७ रोजी सोव्हिएत युनियनमध्ये जोसेफ स्टालिनच्या नेतृत्वाखाली 'शुद्धीकरण' (Great Purge) प्रक्रिया सुरू झाली. यामध्ये स्टालिनने विरोधकांना, उच्च अधिकाऱ्यांना, सैन्याच्या अधिकार्यांना, तसेच सामान्य नागरिकांना शंभर हजारांच्या संख्येने सापडले आणि त्यांच्यावर अत्याचार केले. हे शुद्धीकरण खास करून स्टालिनच्या सत्ता टिकवण्यासाठी आणि विरोधकांना संपवण्यासाठी होत होते.

१. परिचय:
जोसेफ स्टालिन, जो सोव्हिएत युनियनचा प्रमुख होता, त्याने आपल्या सत्तेचा विस्तार करण्यासाठी आणि प्रत्येक प्रकारच्या विरोधकांना दडपून टाकण्यासाठी 'शुद्धीकरण' चालवले. या शुद्धीकरणात त्याने पक्षाच्या सदस्यांपासून ते सामान्य नागरिकांपर्यंत सर्वांना आपल्या दृष्टीने धोकादायक मानले आणि त्यांना डझनभर काळजीकारक प्रक्रियांमध्ये सामील केले. यामध्ये त्याच्याच पक्षातील उच्चाधिकारी, सैन्य अधिकारी, बुद्धीजीवी, शेतकरी आणि सामान्य नागरिक यांना समाविष्ट करण्यात आले.

२. मुख्य मुद्दे:
शुद्धीकरणाची कारणे: स्टालिनच्या मते, विरोधक आणि शत्रूंनी राज्याच्या अंतर्गत सुरक्षेला धोका निर्माण केला होता. शुद्धीकरणाच्या प्रक्रियेमुळे सोव्हिएत युनियनमध्ये एक प्रकारचे शासकीय नियंत्रण ठेवले गेले आणि स्टालिनने त्याच्या विरोधकांना फेकून टाकले.

कायमचा अत्याचार: या शुद्धीकरणात अनेक उच्च अधिकारी आणि सैन्य अधिकारी फसवले गेले. त्यांना शिक्षेचे धोके दिले गेले, जेणेकरून त्यांनी आपल्या साम्राज्याला गडबड आणि खोट्या आरोपांमध्ये गुंतवले.

प्रक्रियेची तीव्रता: शुद्धीकरण दरम्यान लाखो लोकांना गुप्तपणे पकडले गेले आणि त्यांना तुरुंगात टाकण्यात आले. काही लोकांना फाशी देण्यात आली, तर काहींना बळी करण्यात आले. स्टालिनच्या 'शुद्धीकरणा'मुळे सोव्हिएत युनियनमध्ये दरारा आणि भय निर्माण झाला.

सैन्यावरील परिणाम: विशेषतः, सैन्यातील प्रमुख अधिकारी आणि कमांडर्स यांना हद्दपार करण्यात आले. या प्रक्रियेमुळे सोव्हिएत युनियनच्या सैन्याची क्षमता प्रभावित झाली आणि पुढे जाऊन दुसऱ्या महायुद्धात त्याचा परिणाम दिसून आला.

३. निष्कर्ष आणि समारोप:
जोसेफ स्टालिनचे 'शुद्धीकरण' एक अत्यंत क्रूर आणि निर्दयी प्रक्रिया होती, ज्यामुळे सोव्हिएत युनियनच्या राज्यव्यवस्थेला स्थिरता मिळवण्यात मदत झाली, परंतु या प्रक्रियेत असंख्य निर्दोष नागरिक, अधिकारी आणि सैन्य अधिकारी बळी गेले. या शुद्धीकरणाचे परिणाम सोव्हिएत युनियनच्या इतिहासावर दीर्घकालीन प्रभाव टाकणारे ठरले. स्टालिनच्या या कृत्यामुळे त्याच्या नेतृत्वाच्या इतिहासात अत्याचार आणि भितीचे एक घना छायाचित्र निर्माण झाले.

📚 संदर्भ:
"जोसेफ स्टालिन आणि सोव्हिएत युनियन" - स्टालिनच्या राजकारणावर आधारित पुस्तक.
"ग्रेट पर्ज" - स्टालिनच्या शुद्धीकरण प्रक्रियेचा इतिहास.

⚔️📜 सिंबॉल्स: 🏛�💀🇷🇺⚖️

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-27.12.2024-शुक्रवार.
===========================================