२५ जानेवारी २०२५ - आंतरराष्ट्रीय सीमाशुल्क दिन-

[Atul Kaviraje]

२५ जानेवारी २०२५ - आंतरराष्ट्रीय सीमाशुल्क दिन-

आंतरराष्ट्रीय कस्टम दिनाचे महत्त्व

२५ जानेवारी हा दिवस "आंतरराष्ट्रीय सीमाशुल्क दिन" म्हणून साजरा केला जातो. हा दिवस सीमाशुल्क विभागाच्या कार्याचा आणि योगदानाचा सन्मान करण्यासाठी समर्पित आहे. देशाच्या सुरक्षा, आर्थिक समृद्धी आणि व्यवसाय सुरळीत चालविण्यात सीमाशुल्क विभाग महत्त्वाची भूमिका बजावतो. जागतिक सीमाशुल्क संघटनेने (WCO) १९५३ मध्ये या दिवसाची स्थापना केली आणि त्याचे उद्दिष्ट सीमाशुल्कांच्या महत्त्वाबद्दल जागरूकता निर्माण करणे, व्यापार आणि सुरक्षा क्षेत्रात सीमाशुल्क अधिकाऱ्यांची भूमिका ओळखणे आणि सदस्य देशांमध्ये सहकार्य वाढवणे आहे.

या दिवसाचा विशेष उद्देश म्हणजे सीमापार व्यापार, बेकायदेशीर कारवाया रोखणे आणि देशाची सुरक्षा सुनिश्चित करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावणाऱ्या सीमाशुल्क अधिकाऱ्यांच्या योगदानाचे कौतुक करणे. देशात प्रवेश करणाऱ्या सर्व वस्तू आणि वस्तूंची योग्य तपासणी केली जाते याची सीमाशुल्क विभाग खात्री करतो, जेणेकरून कोणताही बेकायदेशीर पदार्थ किंवा अंमली पदार्थ देशात प्रवेश करू शकणार नाहीत. शिवाय, ते देशाच्या उत्पन्नातही योगदान देते कारण ते सीमाशुल्काद्वारे सरकारला महत्त्वपूर्ण महसूल प्रदान करते.

कस्टमची कार्ये आणि त्याचे योगदान

सीमाशुल्क विभागाचे काम केवळ सीमेवर वस्तूंची तपासणी करणे एवढेच नाही तर ते व्यापार, सुरक्षा आणि आर्थिक समृद्धीसाठी अनेक महत्त्वाची कार्ये देखील सुनिश्चित करते. सीमाशुल्क विभागाकडून आकारले जाणारे शुल्क आणि कर हे सरकारच्या उत्पन्नाचे एक महत्त्वाचे स्रोत आहेत. याशिवाय, सीमाशुल्क विभागाने व्यापार सुलभ आणि सुरळीत करण्यासाठी अनेक नवीन प्रक्रिया आणि नियम लागू केले आहेत, ज्यामुळे व्यापाऱ्यांना चांगल्या सुविधा उपलब्ध झाल्या आहेत आणि बेकायदेशीर व्यापाराला आळा बसला आहे.

सीमा सुरक्षा हे कस्टम अधिकाऱ्यांचे आणखी एक महत्त्वाचे कर्तव्य आहे. ते केवळ परदेशी वस्तूंची तपासणी करत नाहीत तर ड्रग्ज, शस्त्रे किंवा इतर धोकादायक वस्तूंसारखे कोणतेही बेकायदेशीर पदार्थ देशाच्या सीमेत प्रवेश करू शकत नाहीत याची खात्री देखील करतात. अशाप्रकारे, सीमाशुल्क विभाग केवळ व्यापारावर लक्ष ठेवत नाही तर देशाच्या सुरक्षेतही महत्त्वाची भूमिका बजावतो.

उदाहरणे आणि भक्ती

आपल्या देशातील सीमाशुल्क विभागाची भूमिका समजून घेण्यासाठी एक उदाहरण घेता येईल. जेव्हा एखाद्या देशातून वस्तू आयात केल्या जातात तेव्हा सीमाशुल्क अधिकारी खात्री करतात की त्या वस्तू कोणत्याही प्रकारे बेकायदेशीर नाहीत आणि सर्व कागदपत्रे बरोबर आहेत. सीमाशुल्क विभाग हे देखील सुनिश्चित करतो की कोणतीही करचोरी होणार नाही आणि सर्व व्यापाऱ्यांकडून योग्य कर वसूल केला जाईल. जर कस्टम अधिकारी त्यांचे काम प्रामाणिकपणे करत असतील तर ते केवळ व्यवसायासाठी चांगले नाही तर देशाची आर्थिक स्थिती देखील मजबूत करते.

छोटी कविता:

"कस्टमचे महत्त्व"

सीमेवर कस्टम अधिकारी,
सुरक्षेतील त्यांची भूमिका अमूल्य आहे.
तो न्याय आणि सुरक्षिततेचे प्रतीक आहे,
तो राष्ट्राच्या मालमत्तेवर कडक नजर ठेवतो.

ते न्यायाचे उदाहरण आहेत,
वस्तू आणि मालाची तपासणी करतो,
त्याच्या प्रामाणिकपणामुळे व्यवसाय सुरळीत चालतो,
त्यांच्याशिवाय सगळं भ्रष्टाचाराचं मिश्रण आहे.

प्रत्येक व्यवसायाचा आदर केला जाईल,
जेव्हा सीमाशुल्क विभाग मजबूत होईल,
देशात सुरक्षितता असेल, व्यवसाय सोपा होईल,
सीमाशुल्क विभागाची भूमिका मजबूत आणि महत्त्वाची आहे.

सीमाशुल्क विभागाचे महत्त्व आणि भविष्य

आंतरराष्ट्रीय सीमाशुल्क दिन हा सीमाशुल्क अधिकाऱ्यांच्या प्रामाणिकपणा आणि कठोर परिश्रमांना मान्यता देण्याचा दिवस आहे. हा दिवस आपल्याला आठवण करून देतो की सीमाशुल्क विभाग केवळ सीमेवर वस्तूंची तपासणी करत नाही तर संपूर्ण देशाच्या व्यापार आणि सुरक्षा व्यवस्था मजबूत करण्यास देखील हातभार लावतो.

आजच्या जागतिक व्यापाराच्या संदर्भात, जिथे व्यापार वेगाने वाढत आहे आणि वेगवेगळ्या देशांमधील वस्तूंची वाहतूक सतत वाढत आहे, तिथे सीमाशुल्क विभागाची भूमिका पूर्वीपेक्षा अधिक महत्त्वाची बनली आहे. त्यांना केवळ आधुनिक तांत्रिक उपकरणे आणि प्रक्रिया वापरायच्या नाहीत तर त्यांना जागतिक मानकांनुसार काम करावे लागेल जेणेकरून आंतरराष्ट्रीय व्यापारात कोणताही अडथळा येऊ नये.

निष्कर्ष:

आंतरराष्ट्रीय सीमाशुल्क दिन हे स्पष्ट करतो की सीमाशुल्क विभाग ही केवळ एक संघटना नाही तर ती देशाच्या अर्थव्यवस्थेचा, सुरक्षा आणि व्यापार व्यवस्थेचा कणा आहे. सीमाशुल्क अधिकारी केवळ सीमेवरील बेकायदेशीर कारवाया रोखत नाहीत तर देशाच्या विकास आणि समृद्धीतही महत्त्वाची भूमिका बजावतात. या दिवशी आपण सीमाशुल्क विभागाच्या कार्याचा आणि योगदानाचा सन्मान केला पाहिजे आणि हे समजून घेतले पाहिजे की हा विभाग आपल्या जीवनाचा अविभाज्य भाग आहे.

देशाच्या सुरक्षेसाठी आणि आर्थिक समृद्धीसाठी ते काम करत राहावेत म्हणून आपण सर्वजण मिळून सीमाशुल्क विभागाबद्दल कृतज्ञता आणि आदर व्यक्त करूया.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-25.01.2025-शनिवार.
===========================================