भीष्माष्टमी – ०५ फेब्रुवारी २०२५-

[Atul Kaviraje]

भीष्माष्टमी – ०५ फेब्रुवारी २०२५-

भीष्माष्टमीचे महत्त्व आणि भक्ती

भीष्माष्टमी हा हिंदू धर्मातील एक महत्त्वाचा दिवस आहे, जो दरवर्षी माघ महिन्याच्या शुक्ल अष्टमीला साजरा केला जातो. महाभारतातील महान योद्धा भीष्म पितामह यांच्या सन्मानार्थ हा दिवस साजरा केला जातो. भीष्म पितामह यांचे जीवन केवळ शौर्याचे प्रतीक नव्हते तर ते धर्म, कर्तव्य आणि सत्याचे आदर्श देखील होते. त्यांचे जीवन आणि त्यांनी दिलेली शिकवण आजही लोकांसाठी प्रेरणास्त्रोत आहे.

भीष्म पितामह यांचे जीवन आणि कार्य:
भीष्म पितामह यांचा जन्म राजा शंतनु आणि गंगा यांच्या पोटी झाला. त्यांचे खरे नाव देवव्रत होते, परंतु त्यांना भीष्म (म्हणजे, मृत्युला आलिंगन देणारा) म्हणून ओळखले जाते. त्यांच्या आयुष्यातील सर्वात महत्त्वाचा आणि प्रभावशाली पैलू म्हणजे त्यांचा 'पितृधर्म' आणि 'पूर्ण समर्पण'. भीष्मांनी त्यांच्या वडिलांच्या इच्छेनुसार, राज्याचा त्याग केला आणि आयुष्यभर ब्रह्मचर्य पाळण्याचे व्रत घेतले. त्यांच्या आयुष्यात धर्म, कर्तव्य आणि त्याग यांचा एक अनोखा मिलाफ होता.

भीष्माष्टमीचे महत्त्व:
भीष्माष्टमीचा दिवस म्हणजे भीष्म पितामह यांना श्रद्धांजली वाहण्याचा दिवस. महाभारत युद्धाच्या शेवटच्या दिवशी जेव्हा भीष्म पितामह बाणांच्या शय्येवर आश्रय घेत होते, तेव्हा त्यांचे आशीर्वाद आणि ज्ञान संपूर्ण मानवजातीसाठी अमूल्य होते. त्यांचे जीवन आपल्याला शिकवते की आपण कोणत्याही कठीण परिस्थितीतही आपल्या धर्माशी तडजोड करू नये. आयुष्यात कितीही अडचणी आल्या तरी ते सत्याच्या मार्गावर ठाम राहिले. या दिवशी लोक त्यांच्या आदर्शांचे पालन करण्याची आणि त्यांची पूजा करण्याची प्रतिज्ञा घेतात.

भीष्माष्टमीच्या दिवशी श्रद्धा आणि भक्तीने केलेली पूजा:
भीष्मष्टमीच्या दिवशी भक्त विशेषतः भीष्म पितामह यांची पूजा करतात. या दिवशी 'भीष्म पितामह' ला आश्रय घेण्याचे विशेष महत्त्व आहे. भाविक त्यांच्या पूर्वजांना तर्पण अर्पण करतात आणि त्यांचे आशीर्वाद घेतात. या दिवशी शास्त्रांचे पठण केले जाते, विशेषतः महाभारतातील भीष्म पर्व.

भीष्माष्टमीनिमित्त एक छोटीशी कविता:-

भीष्मांची कहाणी-

भीष्म पितामह यांची कथा,
धर्माच्या मार्गावर सावली.
ते कधीही सत्यापासून डगमगले नाहीत,
प्रत्येक अडचणीचा सामना केला.

ब्रह्मचर्य आणि कर्तव्य,
त्याचे आयुष्य खूप छान होते.
निष्ठा, धैर्य आणि त्याग,
त्यांचे नाव गाण्यासारखेच आहे.

🌟 भीष्मांच्या उपदेशकथे 🌟

त्याच्या आश्रयामध्ये आनंद आहे,
चला त्याच्या मार्गाचे अनुसरण करूया.
सत्य, नीतिमत्ता आणि प्रेमाने,
चला प्रत्येक दुःखावर विजय मिळवूया.

🙏 भीष्म पितामह यांना श्रद्धांजली 🙏

भीष्माष्टमीचा धार्मिक आणि सामाजिक संदेश:
भीष्माष्टमीचा सण आपल्याला शिकवतो की आपल्या धर्म आणि कर्तव्याप्रती भक्तीने जीवन जगण्यात अपार शांती आणि समाधान आहे. भीष्म पितामह यांचे जीवन आपल्यासाठी एक आदर्श आहे, जे आपल्याला सांगते की सत्याच्या मार्गावर चालल्याने जीवनात अडचणी येत असल्या तरी अंतिम विजय नेहमीच सत्य आणि धर्माचाच होतो.

हा दिवस आपल्याला आठवण करून देतो की आपण आपल्या जीवनात संतुलन राखले पाहिजे आणि आपल्या कर्तव्यांपासून कधीही मागे हटू नये. आपण सर्वांनी आपल्या जीवनात भीष्म पितामह यांच्यासारख्या आपल्या आदर्शांशी वचनबद्ध राहिले पाहिजे आणि कोणत्याही परिस्थितीत आपल्या तत्वांशी तडजोड करू नये.

निष्कर्ष:
भीष्माष्टमीचा सण हा केवळ एक धार्मिक प्रसंग नाही तर तो प्रेरणेचा स्रोत देखील आहे. हा दिवस आपल्याला आपल्या जीवनात धर्म, कर्तव्य आणि भक्तीचा मार्ग अवलंबण्याची प्रेरणा देतो. भीष्म पितामह यांचे जीवन सत्य, त्याग आणि कर्तव्याचे प्रतीक म्हणून आपल्या हृदयात नेहमीच जिवंत राहील.

भीष्माष्टमीच्या या शुभ प्रसंगी, आपण सर्वजण त्यांचे आदर्श स्वीकारून आपले जीवन आणखी मोठे करू शकतो.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-05.02.2025-बुधवार
===========================================