दिन-विशेष-लेख-फेब्रुवारी ८, १५८७ – स्कॉटलंडच्या राणी मेरीला फाशी देण्यात आली-

[Atul Kaviraje]

FEBRUARY 8TH, 1587 – MARY, QUEEN OF SCOTS, WAS EXECUTED-

फेब्रुवारी ८, १५८७ – स्कॉटलंडच्या राणी मेरीला फाशी देण्यात आली-

राजकीय, सामाजिक आणि ऐतिहासिक संदर्भ:

१५८७ मध्ये स्कॉटलंडच्या राणी मेरी (Mary, Queen of Scots) ला इंग्लंडच्या राणी एलिझाबेथ पहिल्याने फाशी दिली. मेरीचा मृत्यू अनेक ऐतिहासिक आणि राजकीय कारणांमुळे महत्त्वपूर्ण ठरला. मेरीच्या मृत्यूने इंग्लंड आणि स्कॉटलंड यांच्यातील शाही संघर्ष आणि धार्मिक द्वंद्वाची उत्क्रांती घडवली.

मेरीचा जन्म १५४२ मध्ये स्कॉटलंडमध्ये झाला आणि १५५६ मध्ये ती स्कॉटलंडची राणी बनली. तिचे शासन खूपच वादग्रस्त होते, कारण ती कॅथोलिक होती आणि इंग्लंडमध्ये प्रोटेस्टंट धर्माचा प्रचार सुरू होता. इंग्लंडच्या राणी एलिझाबेथच्या विरोधात ती वारंवार कटकारस्थानांमध्ये सामील होती. विशेषतः, मेरीला तिच्या धर्माच्या कारणावरून आणि राणी एलिझाबेथच्या विरोधामुळे अनेक राजकीय कोंडाळ्यांचा सामना करावा लागला.

मुख्य मुद्दे आणि महत्त्व:

१. मेरीच्या फाशीची कारणे: मेरीला फाशी देण्याचे मुख्य कारण म्हणजे तिचे इंग्लंडच्या राजकारणात हस्तक्षेप करणे आणि इंग्लंडच्या राणी एलिझाबेथच्या विरोधात कटकारस्थानांचा सहभाग. १५८६ मध्ये मेरीवर इंग्लंडच्या राणी एलिझाबेथच्या खूनाच्या कटाचा आरोप ठेवण्यात आला. या कटात मेरीचा समावेश होता असा आरोप झाला आणि त्यानंतर एलिझाबेथने तिच्या फाशीची शिक्षा दिली.

२. धार्मिक संघर्ष: मेरी कॅथोलिक धर्माची होती आणि तिच्या आणि इंग्लंडच्या प्रोटेस्टंट शाही घराण्यांमधील संघर्ष अधिक तीव्र झाला. मेरीच्या खुनामुळे कॅथोलिक आणि प्रोटेस्टंट धर्माच्या मध्ये चिखल आणला, ज्यामुळे ब्रिटिश इतिहासात धार्मिक संघर्ष मोठ्या प्रमाणात वाढला.

३. राजकीय आणि शाही द्वंद्व: मेरी आणि एलिझाबेथ यांच्यातील द्वंद्व केवळ धार्मिक नव्हे, तर शाही अधिकारावरही होते. मेरीला इंग्लंडच्या राजमुकुटाच्या दावेदार म्हणून पाहिले जात होते. एलिझाबेथने मेरीला वांशिक आणि राजकीय रित्या एक धोका मानला आणि तिची हत्या केली.

४. मेरीच्या मृत्यूचा परिणाम: मेरीच्या मृत्यूने इंग्लंडमध्ये मोठे राजकीय वादळ निर्माण केले. एलिझाबेथच्या शासनावर काही काळ सशक्त नियंत्रण राखण्यात आले, पण तिच्या मृत्यूने यूरोपीय शक्तींमध्ये असंतोष निर्माण केला. मेरीच्या मृत्यूनंतर तिच्या खटल्यामुळे इंग्लंड आणि कॅथोलिक राष्ट्रांच्या संबंधांची रचनाही बदलली.

संदर्भ व विश्लेषण:

मेरीच्या मृत्यूने फक्त इंग्लंड आणि स्कॉटलंडच्या राजकारणावर परिणाम केला नाही, तर ब्रिटिश साम्राज्याच्या इतिहासावरही मोठा ठसा उमठवला. मेरीच्या मृत्यूने इंग्लंड आणि कॅथोलिक देशांच्या संबंधात गडबड केली आणि इंग्लंडमध्ये कॅथोलिकांच्या विरोधात अधिक कठोर धोरणांचा अवलंब केला.

एलिझाबेथने घेतलेल्या निर्णयामुळे इंग्लंडच्या राजकीय धोरणात एक निर्णायक वळण घेतले. मेरीच्या मृत्यूला एक अत्यंत महत्त्वाची घटना मानली जाते कारण ती स्कॉटलंडच्या इतिहासात आणि इंग्लंडच्या शाही घराण्याच्या परंपरेत एक क्रांतिकारी क्षण ठरली.

निष्कर्ष:

मेरीच्या फाशीचा निर्णय राजकीय आणि धार्मिक कारणांवर आधारित होता आणि त्याने इंग्लंड-स्कॉटलंडच्या इतिहासात एक मोठा वळण घेतला. या घटनामुळे इंग्लंडच्या शाही घराण्याचे भवितव्य आणि यूरोपीय राजकीय संबंधांच्या संदर्भात एक महत्त्वपूर्ण अध्याय रचला. मेरीच्या मृत्यूने एक शाही संघर्ष आणि धार्मिक द्वंद्वाची स्थिती निर्माण केली, जी पुढे अनेक वर्षे चालली.

📅 महत्त्वाच्या तारखा:

८ फेब्रुवारी १५८७ – स्कॉटलंडच्या राणी मेरीला फाशी देण्यात आली.

⚔️ प्रतीक व चिन्हे:

राजकीय द्वंद्वाचे प्रतीक: शाही मुकुट आणि किल्ल्याचे चिन्ह.
धार्मिक संघर्षाचे प्रतीक: कॅथोलिक आणि प्रोटेस्टंट धर्माचे प्रतीक.
👑 चित्रण: चित्रांमध्ये मेरीच्या फाशीची दृश्ये, तिचे किल्ल्यात बंदी करण्यात आलेले चित्रण आणि इंग्लंडच्या राणी एलिझाबेथच्या शाही निर्णयांची प्रतीकात्मक छायाचित्रे असू शकतात.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-08.02.2025-शनिवार.
===========================================