दिन-विशेष-लेख-25 FEBRUARY, 1913 – THE FIRST MODERN FORM OF INCOME TAX IS PASSED

[Atul Kaviraje]

1913 – THE FIRST MODERN FORM OF INCOME TAX IS PASSED IN THE UNITED STATES-

१९१३ – अमेरिकेत आधुनिक रूपातील उत्पन्न कर पास केला गेला-

The 16th Amendment to the U.S. Constitution was ratified, authorizing the federal government to collect an income tax from individuals.

संयुक्त राज्य संविधानातील १६ वा दुरुस्ती पास केली गेली, ज्यामध्ये केंद्र सरकारला व्यक्तींच्या उत्पन्न कर गोळा करण्याची परवानगी मिळाली.

25 FEBRUARY, 1913 – THE FIRST MODERN FORM OF INCOME TAX IS PASSED IN THE UNITED STATES-

१९१३ – अमेरिकेत आधुनिक रूपातील उत्पन्न कर पास केला गेला

परिचय (Introduction):
२५ फेब्रुवारी १९१३ रोजी अमेरिकेत उत्पन्न कर गोळा करण्यास अधिकृतपणे सुरुवात झाली. यासाठी, अमेरिकेच्या संविधानातील १६वी दुरुस्ती पास केली गेली. या दुरुस्तीनुसार, केंद्र सरकारला व्यक्तींच्या उत्पन्नावर कर गोळा करण्याचा अधिकार मिळाला. यामुळे आर्थिक क्षेत्रात एक महत्त्वपूर्ण बदल घडला, आणि आधुनिक उत्पन्न कर प्रणाली सुरू झाली.

इतिहासातील महत्त्व (Historical Significance):
संविधानाच्या १६व्या दुरुस्तीने अमेरिकेतील कर प्रणालीला नवा आकार दिला. पूर्वी, कर संकलन मुख्यत: मालमत्तेवर आधारित होते, परंतु या दुरुस्तीमुळे व्यक्तींच्या उत्पन्नावर कर लावण्याचा मार्ग मोकळा झाला. त्यामुळे सरकारला अधिक स्थिर आर्थिक साधन मिळालं आणि यामुळे सरकारी सेवा आणि पायाभूत सुविधांच्या विकासाला चालना मिळाली.

मुख्य मुद्दे (Key Points):

१६वी दुरुस्ती (16th Amendment):
१६वी दुरुस्ती पास केल्याने अमेरिकेच्या संविधानात एक मोठा बदल झाला. या दुरुस्तीनुसार, फेडरल सरकारला व्यक्तींच्या उत्पन्नावर कर गोळा करण्याचा अधिकार मिळाला.

उत्पन्न कराची सुरूवात (Introduction of Income Tax):
याआधी, कर संकलन मुख्यत: मालमत्तेवर आधारित असायचं, पण १६व्या दुरुस्तीने ती प्रणाली बदलली आणि देशातील सर्व व्यक्तींवर उत्पन्नावर कर लावण्याची व्यवस्था लागू केली.

आर्थिक परिणाम (Economic Impact):
यामुळे सरकारला अधिक आर्थिक शक्ती मिळाली, आणि अनेक सार्वजनिक योजनांसाठी निधी मिळवण्यास मदत झाली. उत्पन्न कर प्रणालीच्या वापराने सरकारी संस्थांना स्थिर आर्थिक आधार मिळाला, जो आर्थिक विकासासाठी आवश्यक होता.

समाजातील बदल (Social Impact):
उत्पन्न करामुळे गरीब आणि श्रीमंत यामधील असमानता कमी करण्याचा एक प्रयत्न झाला. उच्च उत्पन्न असलेल्या व्यक्तींवर अधिक कर लावून, मध्यमवर्गीय आणि गरीब वर्गांसाठी सरकारी योजनांची वाढ झाली.

उदाहरण (Example):
यापूर्वी, व्यक्तींच्या मालमत्तेवर आधारित कर संकलन होते. परंतु, १६व्या दुरुस्तीच्या पुढे, प्रत्येक व्यक्तीच्या वार्षिक उत्पन्नावर कर लावला जाऊ लागला. यामुळे कर संकलन प्रणाली अधिक समर्पक आणि कार्यक्षम झाली.

विश्लेषण (Analysis):
१६व्या दुरुस्तीचा परिणाम अमेरिकी समाजावर आणि अर्थव्यवस्थेवर मोठा झाला. त्यामुळं, सरकारला संसाधनांचा अधिक प्रभावीपणे वापर करण्याचा अधिकार मिळाला. उत्पन्न कर प्रणालीला समर्थन देणारी तत्त्वे विशेषतः सरकारच्या खर्चाचे आयोजन आणि समाजातील विविध स्तरावर आर्थिक समानता निर्माण करण्याचे उद्दीष्ट ठेवली होती.

निष्कर्ष (Conclusion):
२५ फेब्रुवारी १९१३ रोजी पारित केलेली १६वी दुरुस्ती हे अमेरिकेतील उत्पन्न कर प्रणालीचा प्रारंभ होतं. हे एक महत्त्वपूर्ण टप्पा आहे कारण यामुळे अमेरिकी सरकारला आर्थिक वाढ आणि समृद्धीसाठी आवश्यक असलेल्या संसाधनांचा प्रवाह सुलभ झाला. उत्पन्न कराच्या या आधुनिक स्वरूपाने अमेरिकेतील विविध सरकारी योजनांचा पाया मजबूत केला.

संदर्भ (References):
The History of the 16th Amendment
Economic Reforms in Early 20th Century America

चित्र आणि प्रतीक (Pictures and Symbols):
💵📜🇺🇸

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-25.02.2025-मंगळवार.
===========================================