दिन-विशेष-लेख-२ एप्रिल - युरोपमध्ये दुसऱ्या महायुद्धाचा समारोप (१९४५)-

[Atul Kaviraje]

THE END OF WORLD WAR II IN EUROPE (1945)-

1945 मध्ये युरोपमध्ये दुसऱ्या महायुद्धाचा समारोप झाला.-

२ एप्रिल - युरोपमध्ये दुसऱ्या महायुद्धाचा समारोप (१९४५)-

परिचय:
१९४५ मध्ये दुसऱ्या महायुद्धाचा युरोपमधील समारोप झाला. दुसरे महायुद्ध १९३९ मध्ये सुरु झाले होते आणि यामध्ये संपूर्ण जगाची थरारक भागीदारी होती. युरोपमधील यशस्वी समारोपामुळे, ७ मे १९४५ रोजी जर्मनीने सशस्त्र संघर्षाला शरणागती स्वीकारली. या घटनेने न केवळ युरोपवर, तर संपूर्ण जगावर गहरी छाप सोडली.

इतिहासातील महत्त्वाचे घटक:

१. दुसऱ्या महायुद्धाची सुरुवात आणि संघर्ष:
दुसरे महायुद्ध १ सेप्टेंबर १९३९ रोजी जर्मनीच्या पोलंडवर हल्ला केल्याने सुरू झाले. यातील अनेक देश आपापसात लढत होते आणि संपूर्ण युरोपमध्ये युद्धाचे फैलाव झाले. जर्मनी, इटली, आणि जपान (अक्सिस शक्ती) विरुद्ध ब्रिटीश साम्राज्य, अमेरिकेचे राष्ट्र आणि इतर मित्र राष्ट्र (आलायड फोर्सेस) लढत होते. युद्धामध्ये लाखो नागरिक व सैन्य सदस्य मृत्युमुखी पडले.

२. युरोपातील समारोप:
१९४५ मध्ये जर्मनीने सशस्त्र संघर्ष थांबवण्याचा निर्णय घेतला. ७ मे १९४५ रोजी जर्मनीने अखेरीस नाझी सरकारच्या नेतृत्वाखाली शरणागती स्वीकारली. यामुळे युरोपमध्ये युद्धाचा समारोप झाला आणि पंक्तीकृत युरोपात पुन्हा शांतता येण्याची शक्यता निर्माण झाली. या घटनेला "व्ही-डे" (Victory in Europe Day) म्हणून ओळखले जाते.

३. शरणागती स्वीकारलेली जर्मन सेना:
७ मे १९४५ रोजी जर्मन चॅन्सलर कार्ल डोनिट्ज आणि जर्मन सेनाप्रमुख विल्हेम काइटल यांनी मित्र राष्ट्रांना शरणागती दिली. यामुळे युरोपमधील युद्ध संपले आणि जगभरात शांततेचे वातावरण निर्माण झाले. शरणागती स्वीकारल्यावर, जर्मनीच्या गडबडीला थांबवण्यात यश मिळाले.

मुख्य मुद्दे आणि विश्लेषण:

१. दुसऱ्या महायुद्धाचा मानवीय परिणाम:
दुसऱ्या महायुद्धाचे परिणाम संपूर्ण जगावर भयावह होते. याच्या कारणाने लाखो लोकांना जीव गमवावा लागला. संपूर्ण युरोपमधून अनेक घरांचे आणि शहरांचे विनाश झाले. नाझींच्या हत्याकांडाने असंख्य जीवनांची हानी केली. युद्धाच्या परिणामी झालेल्या बळींचे प्रमाण वादग्रस्त होऊन, युद्धाच्या विनाशकारी परिणामांची आपत्तीजनक छाया आजपर्यंत दिसून येते.

२. समारोपाच्या दिवशीचे महत्त्व:
७ मे १९४५ रोजी युरोपमध्ये युद्धाचा समारोप झाला. या दिवसामुळे संपूर्ण युरोप आणि जगभरात उत्सवाचे वातावरण निर्माण झाले. प्रत्येक देशात विजयाचे उत्सव साजरे करण्यात आले. सैनिक, नागरिक, आणि नेता या सर्वांनी या विजयाचा आनंद घेतला.

३. जागतिक राजकारणावर होणारा परिणाम:
दुसऱ्या महायुद्धाच्या समारोपामुळे जागतिक पातळीवर अनेक बदल घडले. अमेरिका आणि सोव्हिएत युनियन हे दोन्ही महासत्ता म्हणून उदयास आले, जे जगाच्या पुढे होणाऱ्या राजकारणाचे दिशा निश्चित करणारे ठरले. युरोपमधील साम्राज्यवादी ताकद कमी झाल्या, आणि अनेक नव्या राष्ट्रांचा उदय झाला.

संदर्भ आणि उदाहरणे:

१. युरोपमध्ये व्ही-डे साजरे करणे:
७ मे १९४५ रोजी मित्र राष्ट्रांच्या विजयाचा उत्सव जर्मनीत आयोजित करण्यात आला. लंडनमध्ये "व्ही-डे" उत्सव साजरा केला गेला. या दिवसाने युरोप आणि संपूर्ण जगातील लोकांसाठी शांतीच्या वातावरणाची निर्मिती केली.

२. जर्मनीचा साम्राज्याचा अंत:
युद्धाच्या समारोपानंतर जर्मनीला दोन भागांमध्ये विभागले गेले - एक सोव्हिएत आणि दुसरे पश्चिमी युरोपियन देशोंने काबीज केले. यामुळे जर्मनीच्या साम्राज्याचे अखेरच्या टप्प्यात प्रवेश झाले आणि नाझी आस्थापनावर नियंत्रण मिळवले गेले.

निष्कर्ष आणि समारोप:

निष्कर्ष:
१९४५ मध्ये युरोपात दुसऱ्या महायुद्धाचा समारोप झाला, ज्यामुळे संपूर्ण युरोपमध्ये आणि जगभरात शांततेचा नवा प्रारंभ झाला. युद्धामुळे झालेल्या विध्वंसाचे परिणाम आजही दिसून येतात, पण या दिवसाने युद्धाच्या पश्चात शांततेचा मार्ग तयार केला. हे युद्ध मानवतेसाठी एक महत्त्वपूर्ण धडा ठरले.

समारोप:
दुसऱ्या महायुद्धाच्या समारोपाने एक नवीन युगाची सुरुवात केली. युरोपात आणि संपूर्ण जगात शांततेचा महत्व वाढला आणि प्रत्येक देशाने एकत्र येऊन शांततेसाठी संघर्ष सुरू केला. ७ मे १९४५ हा दिवस युरोप आणि संपूर्ण जगासाठी एक ऐतिहासिक क्षण होता.

चित्रे, प्रतीक आणि इमोजी:

🌍 - जगातील शांततेचे प्रतीक
⚔️ - युद्धाचे प्रतीक
✌️ - शांततेचे प्रतीक
🇩🇪 - जर्मनीचे झेंडा
🇬🇧 - ब्रिटनचे झेंडा
🎉 - विजय आणि उत्सवाचे प्रतीक

लघु कविता:

जर्मनीचा नाझी साम्राज्य तोडला,
७ मे रोजी विजय मिळवला।
शांतीच्या नादात संपूर्ण विश्व,
धन्य होऊन, जयचं उंचावला। 🎉✌️

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-02.04.2025-बुधवार.
===========================================