🕉️ श्री भैरवनाथ तीर्थयात्रा सफर – श्रीगोंदा, जिल्हा नगर 📅 दिनांक: २३ एप्रिल -

[Atul Kaviraje]

श्री भैरवनाथ तीर्थयात्रा सफर  -श्रीगोंदा, जिल्हा-नगर-

🕉� श्री भैरवनाथ तीर्थयात्रा सफर – श्रीगोंदा, जिल्हा नगर
📅 दिनांक: २३ एप्रिल २०२५ – बुधवार
📍 स्थान: श्री भैरवनाथ मंदिर, श्रीगोंदा, जिल्हा नगर, महाराष्ट्र

✨ लेख: श्री भैरवनाथ तीर्थयात्रेचे महत्त्व आणि उदाहरणांसह भक्तिभावपूर्ण विवेचन
श्री भैरवनाथ मंदिर, श्रीगोंदा, हे महाराष्ट्रातील एक अत्यंत पवित्र आणि ऐतिहासिक देवस्थान आहे. हे मंदिर श्रीगोंदा तालुक्यातील पेढगाव गावात स्थित आहे, जे भीमा नदीच्या उत्तरेकाठावर वसलेले आहे. या मंदिराचे ऐतिहासिक महत्त्व आणि त्याच्या धार्मिक परंपरा भक्तांसाठी अत्यंत प्रेरणादायी आहेत।

🏛� मंदिराची स्थापत्यशास्त्र आणि इतिहास
श्री भैरवनाथ मंदिर १२व्या शतकात बांधले गेले असल्याचा अंदाज आहे. हे मंदिर धर्मवीरगड किल्ल्याच्या अवशेषांमध्ये वसलेले आहे, जे मुघल साम्राज्याच्या काळात एक महत्त्वाचे किल्ले होते. मंदिराच्या स्थापत्यशास्त्रात दक्षिणाभिमुख गर्भगृह, महा मंडप आणि मुख मंडप यांचा समावेश आहे. गर्भगृहात भैरवनाथाची मूर्ती प्रतिष्ठित आहे, ज्याच्या दारवाजाच्या चौकटीवर फुलांचे आणि जिओमेट्रिक डिझाईन्स कोरलेले आहेत।

🛕 धार्मिक महत्त्व आणि परंपरा
श्री भैरवनाथ मंदिर हे महाराष्ट्रातील एक महत्त्वाचे तीर्थस्थान आहे. येथे दरवर्षी चैत्र महिन्यात मोठ्या उत्साहाने यात्रा आयोजित केली जाते. या यात्रेत भक्त विविध धार्मिक विधी, पूजा, कीर्तन आणि भजनांचा आनंद घेतात. मंदिराच्या परिसरात असलेल्या पवित्र वातावरणामुळे भक्तांना आध्यात्मिक शांती आणि समाधान प्राप्त होते।

🌸 उदाहरण: गोरेगाव येथील भैरवनाथ यात्रा
गोरेगाव येथील भैरवनाथ यात्रा ही महाराष्ट्रातील एक अद्वितीय आणि ऐतिहासिक यात्रा आहे. येथे चैत्र महिन्याच्या चतुर्दशीस भैरवनाथाची यात्रा साजरी केली जाते. या यात्रेत भैरी, भवानी आणि जोगेश्वरी या तीन देवतांचे एकत्र पूजन केले जाते, जे महाराष्ट्रातील एकमेव उदाहरण आहे। या यात्रेतील प्रमुख आकर्षण म्हणजे भैरी देवाची लाट, जी महाराष्ट्रातील सर्वात उंच बगाडांपैकी एक मानली जाते। या लाटेच्या भोवती भक्तिभावाने पूजा आणि कीर्तन केले जाते, ज्यामुळे संपूर्ण वातावरण भक्तिमय आणि उत्साही होते।

🎶 कविता: "भैरवनाथ की महिमा"-

कडवा १:

श्री भैरवनाथ की महिमा अपरंपार,
भक्तों के दिलों में बसा है प्यार।
धर्मवीरगड में बसा है ये देव,
जिनकी कृपा से हर दिल हो शुद्ध और नेक।

अर्थ:
श्री भैरवनाथ की महिमा अनंत है। वे भक्तों के दिलों में बसे हुए हैं और धर्मवीरगड में स्थित इस देवता की कृपा से हर व्यक्ति शुद्ध और नेक बनता है।

कडवा २:

चैत्र मास की चतुर्दशी को होती है यात्रा,
भक्तों की टोली करती है पूजा और भजन कीर्तन।
लाटी की पूजा से होती है मन की शुद्धि,
भैरवनाथ की कृपा से मिलती है हर दिल को राहत।

अर्थ:
चैत्र मास की चतुर्दशी को भैरवनाथ की यात्रा आयोजित की जाती है, जिसमें भक्त पूजा और भजन कीर्तन करते हैं। लाटी की पूजा से मन की शुद्धि होती है और भैरवनाथ की कृपा से हर दिल को शांति मिलती है।

कडवा ३:

गोरेगाव की यात्रा है अद्वितीय और महान,
भैरी, भवानी, जोगेश्वरी की पूजा का है विधान।
लाटी की पूजा से होता है वातावरण भक्तिमय,
भैरवनाथ की महिमा से हर दिल हो जाता है पवित्र और सच्चा।

अर्थ:
गोरेगाव की यात्रा अद्वितीय और महान है, जिसमें भैरी, भवानी और जोगेश्वरी की पूजा की जाती है। लाटी की पूजा से वातावरण भक्तिमय होता है और भैरवनाथ की महिमा से हर दिल पवित्र और सच्चा बनता है।

कडवा ४:

श्री भैरवनाथ की कृपा से जीवन हो सुखमय,
धर्म, सत्य, और प्रेम से हो हर कदम सच्चा।
भक्तों की श्रद्धा से होती है यात्रा सफल,
भैरवनाथ की महिमा से होता है जीवन मंगलमय।

अर्थ:
श्री भैरवनाथ की कृपा से जीवन सुखमय होता है। धर्म, सत्य और प्रेम से हर कदम सच्चा होता है। भक्तों की श्रद्धा से यात्रा सफल होती है और भैरवनाथ की महिमा से जीवन मंगलमय बनता है।

📸 चित्रे आणि प्रतीके

🛕 मंदिराचे चित्र: श्री भैरवनाथ मंदिराची एक सुंदर प्रतिमा, ज्यात मंदिराच्या स्थापत्यशास्त्र आणि परिसराचे दर्शन होते।

🕉� धार्मिक प्रतीके: त्रिशूल, डोगा (भैरवनाथाचा वाहन), आणि लाटीची प्रतिमा, जी भैरवनाथाच्या शक्ती आणि संरक्षणाचे प्रतीक आहेत।

🎶 कीर्तन आणि भजन: भक्तों द्वारा कीर्तन आणि भजन गात असलेल्या चित्रे, ज्यात भक्तिभाव आणि धार्मिक उत्साह दर्शविला जातो।

🌸 फुलांची सजावट: मंदिराच्या परिसरात फुलांनी सजवलेली प्रतिमा, जी भक्तांच्या श्रद्धेचे प्रतीक आहे।

📅 निष्कर्ष
श्री भैरवनाथ मंदिर आणि त्याच्या यात्रेचे महत्त्व केवळ धार्मिकच नाही, तर सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिकदृष्ट्या देखील अत्यंत मोठे आहे। या देवस्थानाच्या माध्यमातून भक्तांना आध्यात्मिक शांती, धार्मिक एकता आणि सांस्कृतिक वारसा यांचे दर्शन होते। श्री भैरवनाथाची कृपा सर्वांवर सदैव राहो, हीच प्रार्थना। 🙏

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-23.04.2025-बुधवार.
===========================================