🏛️ कविता शीर्षक : “मुकुट हरवलेली राणी”

[Atul Kaviraje]

FRENCH REVOLUTIONARY FIGURE LOUIS XVI'S WIFE, MARIE ANTOINETTE, WAS BROUGHT TO TRIAL ON 17TH MAY 1793.-

फ्रेंच क्रांतीतील राजेश्री लुई सोळाव्यांची पत्नी मारी अँटोनेट हिला १७ मे १७९३ रोजी न्यायालयात हजर करण्यात आले.-

खाली दिलेली मराठी दीर्घ कविता ही १७ मे १७९३ रोजी मारी अँटोनेट हिला न्यायालयात हजर करण्यात आले या ऐतिहासिक घटनेवर आधारित आहे.
ही कविता सोपी, अर्थपूर्ण, रसाळ, यमकबद्ध असून त्यात प्रत्येक पदाचा मराठी अर्थ, भाव, व प्रतीकात्मक चित्रे व इमोजी वापरले गेले आहेत.

🏛� कविता शीर्षक : "मुकुट हरवलेली राणी"
📅 १७ मे १७९३ — मारी अँटोनेटला न्यायालयात हजर केल्याचा दिवस
🇫🇷 फ्रेंच क्रांतीच्या ऐतिहासिक पार्श्वभूमीवर आधारित.

कडवे १ 👑
गुलाबी राजवाड्यांतील सुवर्ण स्वप्न,
(साम्राज्याची झगमगती झलक)
जनतेच्या अश्रूंनी वाहिले दु:खद नक्षत्र।
(गरीबांची हक्काची तडफड)
मारी अँटोनेटची आली शिक्षा वेळ,
(राणीवर अब्रू व खर्चाचे आरोप)
१७ मे ला कोर्टात ठरला नवा खेळ।
(न्यायालयीन प्रक्रिया सुरू झाली)

पद १ अर्थ: समृद्धीत जगणारी राणी आता जनतेच्या न्यायासमोर उभी आहे.

कडवे २ ⚖️
"ब्रेड नसेल तर केक खा", म्हणाली ती,
(राणीवर असलेला प्रसिद्ध उद्धट विधानाचा आरोप)
पण वास्तवात काळाने लिहिली चिठ्ठी।
(कालगतीने तिचं सामर्थ्य संपवलं)
जनतेचा संताप झाला उफाळून,
(क्रांतीचा उद्रेक)
शाहीचा झाला अखेर पूर्ण उधळून।
(राजसत्ता कोसळली)

पद २ अर्थ: तिच्या वागणुकीने आणि जनतेच्या त्रासामुळे क्रांती भडकली.

कडवे ३ 🕰�
गिलोटिनची सावली झाली जवळ,
(फाशीचं भय)
राजसत्तेचं पतन हेच होतं खरं अचूक फल।
(शाही पतन अपरिहार्य होतं)
काळजाला छेदणारी एक कहाणी,
(एका स्त्रीचं दु:खद अंत)
राणी झाली न्यायाच्या व्यासपीठावर पाणी।
(तिची सत्ता आता शून्य झाली)

पद ३ अर्थ: सत्ता असलेली राणी आता आरोपी म्हणून उभी.

कडवे ४ 🧵
राणीत होती कला, सौंदर्य, शौक,
(मारी अँटोनेट सौंदर्याची मूर्ती होती)
पण जनतेसाठी ती होती फक्त रोक।
(जनतेच्या डोळ्यात ती विलासी वाटायची)
शब्द तिचे सोने, पण भाव नव्हते,
(ती बोलायची छान, पण लोकांशी संबंध नव्हता)
गोष्टी तिच्या मनापर्यंत पोहचत नव्हते।
(ती लोकांच्या भावनांना समजली नाही)

पद ४ अर्थ: तिचा वैभवशाली जीवनशैली जनतेपासून तोडून टाकत होती.

कडवे ५ 📜
न्यायालयात विचारले गेले प्रश्न,
(तिच्या निर्णयांची चौकशी)
शाहीपणावर झाले संशयाचे दर्शन।
(खर्च, कारभार, निर्णय यावर आरोप)
तिने दिले उत्तर, होते ते नीरस,
(ती उत्तर देताना गोंधळलेली होती)
पण क्रांतीसमोर तेही झाले फिकट भरस।
(जनतेचा रोष मोठा होता)

पद ५ अर्थ: तिच्या उत्तरांनी लोक समाधानी नव्हते.

कडवे ६ 🩶
कधी काळी होती जी राणी महान,
(पूर्वी तिला गौरव मिळालेला होता)
आता झाली ती शिक्षेची एक निशाणी।
(तिला शिक्षा भोगावी लागली)
इतिहास लिहितो काळ्या शाईने,
(तिच्या पतनाचं स्मरण)
राणीची कथा उरते अश्रूंनी आणि छायांनी।
(हे एक शोकांतिकेत रूपांतर झालं)

पद ६ अर्थ: तिचं पतन इतिहासात एक उदास अध्याय बनून राहिलं.

कडवे ७ 🕊�
तिची चूक होती की काळ होता क्रूर?
(दोष तिचा की काळाचा?)
इतिहास देतो प्रश्नांची सूर।
(इतिहास सतत विचारतो)
मारी अँटोनेट – सत्ता, सौंदर्य, आणि शाप,
(ती सुंदर होती पण तिचं जीवन शोकांत ठरलं)
तिची कहाणी शिकवते वेळेचा माप।
(काळ बदलतो, सत्ता स्थिर राहत नाही)

पद ७ अर्थ: तिचं आयुष्य काळाच्या चक्रात अडकलेली एक शोकांतिका होती.

🖼� प्रतीक / इमोजी अर्थ :
इमोजी   अर्थ
👑   राजेशाही, सत्तेचं प्रतीक
⚖️   न्याय, निर्णय प्रक्रियेचं प्रतीक
🕰�   काळ, इतिहास
🧵   सौंदर्य, नजाकत
📜   न्यायालयीन प्रक्रिया, पुरावे
🩶   शोक, पतन
🕊�   शांती, शोकांतिक अंत

✍️ थोडकं सारांश (Short Meaning):
१७ मे १७९३ रोजी, फ्रान्समधील राजेश्री लुई सोळाव्यांची पत्नी मारी अँटोनेट हिला न्यायालयात हजर करण्यात आलं.
ती फ्रेंच क्रांतीतील सर्वात चर्चिलेल्या व्यक्तींपैकी एक होती, आणि तिचं पतनाचं हे क्षण राजशाहीपासून लोकशाहीकडे वळणाऱ्या इतिहासाचं प्रतीक आहे.

--अतुल परब
--दिनांक-17.05.2025-शनिवार.
===========================================