५ जून १९७४ | 🧬😷🩺⚰️“चेचकची छाया – बिहार १९७४”

[Atul Kaviraje]

SMALLPOX EPIDEMIC IN BIHAR (1974)-

बिहारमध्ये चेचक महामारी (१९७४)-

On June 5, 1974, a severe smallpox epidemic broke out in Bihar, leading to the deaths of at least 10,000–20,000 people, as reported by The New York Times.

🧫 दीर्घ मराठी कविता
"चेचकची छाया – बिहार १९७४"
(Smallpox Epidemic in Bihar – 5 जून 1974)
📅 ५ जून १९७४ | 🧬😷🩺⚰️

📌 वैशिष्ट्ये:
७ कडव्या, प्रत्येकी ४ ओळी, यमकबद्ध

प्रत्येक पदाचा सोपा मराठी अर्थ

भावना – वेदना, आरोग्य चेतना, इतिहास

इमोजी आणि थोडकं सारांश

🔶 कडवं १: अज्ञात छायांचा आरंभ
पाच जूनचा काळा दिवस,
चेचकने घेतली आशेची श्वास।
बिहारच्या गावी उठला कहर,
मृत्यूचा पसरला अंधारभर।
📅🧫🌫�😔

📘 अर्थ:
५ जून १९७४ रोजी बिहारमध्ये चेचकची महामारी सुरू झाली. ती एक भीषण आणि मृत्यूदेणारी लाट होती.

🔶 कडवं २: चेहऱ्यावर उमटले काळे डाग
शरीरावर उठे लाल फोड,
तापात जळे अवघा गोड।
चेहर्‍यावर उमटला मृत्यूचा छंद,
व्याकुळ झाला प्रत्येक थंड।
🤒🩺😷💔

📘 अर्थ:
चेचक झाल्यावर अंगावर फोड येत. ताप आणि वेदना वाढत जात, मृत्यूचे सावट चेहऱ्यावर दिसू लागतं.

🔶 कडवं ३: गावागावात शोककळा
बिहारी मातांचं रडणं थांबेना,
पोरं गेली, हृदय गमलेना।
शेकड्यांनी हरवले घरांचे तुकडे,
मृत्यू न् दारातच उभा असे झुकडे।
🏚�😭⚰️👩�👧

📘 अर्थ:
या महामारीत अनेक घरांनी आपले लहान मूल गमावली. गावभर दुःख आणि रडण्याचा आवाज पसरला.

🔶 कडवं ४: उपचाराची टंचाई
डॉक्टर थकले, औषध हरपले,
रुग्णालयांमध्ये हात दाटले।
लस नसे पुरेशी एकसारखी,
तळमळ वाढे, जीवन विखुरले साऱखी।
🧪🚑💉😢

📘 अर्थ:
तेव्हा वैद्यकीय सुविधा अपुरी होती. लस कमी होती आणि रुग्णांची संख्या अधिक. त्यामुळे परिस्थिती अधिक बिघडली.

🔶 कडवं ५: जागतिक काळजीची नोंद
न्यू यॉर्क टाइम्सने बातमी दिली,
भारतात महाआपत्तीची छबी उघडली।
जगाला जाणवला धोका खरा,
चेचकने दिला एक इशारा।
🗞�🌍📢⚠️

📘 अर्थ:
या महामारीची नोंद जागतिक वृत्तपत्रांमध्ये झाली. भारताची ही आपत्ती सर्व जगासाठी धोक्याचा इशारा ठरली.

🔶 कडवं ६: लसीकरणाची मशाल पेटली
सरकार उठली, लोकांनी घातली हाक,
लसीकरण झालं काळावर झाक।
अंधारात पेटली आरोग्याची ज्वाला,
विज्ञानाने दिला जगण्याचा वाला।
💉🧑�⚕️🌟🧬

📘 अर्थ:
या संकटानंतर भारत सरकार आणि लोकांनी लसीकरणावर भर दिला. त्यातून आरोग्यदायी चळवळ निर्माण झाली.

🔶 कडवं ७: स्मृती आणि सावधगिरी
आजही आठवतो तो काळ काळा,
चेचकचे डाग अजूनही जळाला।
इतिहास शिकवतो एकच गोष्ट,
आरोग्य हीच खरी संपत्तीची कोंदणवस्तु।
🧠📚🙏💠

📘 अर्थ:
१९७४ ची चेचक महामारी आजही स्मरणात आहे. तिच्या आठवणींमधून आपण शिकलं पाहिजे की आरोग्य हीच खरी संपत्ती आहे.

🔍 थोडकं सारांश (Short Meaning):
१९७४ मधील बिहारमधील चेचक महामारीने हजारो लोकांचा बळी घेतला.
ही घटना वैद्यकीय सुविधा, आरोग्य व्यवस्था आणि लसीकरणाचे महत्त्व अधोरेखित करते.
आजही ती आपल्याला सावध राहण्याचा आणि आरोग्य जपण्याचा संदेश देते.

🖼� प्रतीक आणि इमोजी सारणी:
इमोजी   अर्थ
📅   तारीख: ५ जून १९७४
🧫   चेचकचा रोग
😷   आजारी व्यक्ती
💉   लसीकरण
🚑   वैद्यकीय सेवा
🗞�   वृत्तमाध्यम
🧬   विज्ञानाची मदत
🙏   स्मरण आणि संदेश

--अतुल परब
--दिनांक-05.06.2025-गुरुवार.
===========================================