गोपबंधू दास यांचे निधन (१९२८)-"एक दीप मावळला..."

[Atul Kaviraje]

DEATH OF GOPABANDHU DAS (1928)-

गोपबंधू दास यांचे निधन (१९२८)-

Gopabandhu Das, a renowned freedom fighter, journalist, and poet from Odisha, passed away on this day. He was known for his contributions to social reforms and the freedom struggle.

खाली "गोपबंधू दास यांचे निधन (१७ जून १९२८)" या विषयावर आधारित एक सोप्या, रासाळ, यमकबद्ध शैलीतील दीर्घ मराठी कविता दिली आहे.
कविता ७ कडव्यांची, प्रत्येकात ४ ओळी, प्रत्येक पदाचा मराठीत अर्थ, आणि शेवटी एक लघु सारांश व चित्रसंकेत (emojis) सादर केला आहे.
भाव: देशप्रेम, समाजसेवा, त्याग आणि स्मरण

🇮🇳 कविता शीर्षक: "एक दीप मावळला..."
(गोपबंधू दास यांच्या स्मृतीस काव्यश्रद्धांजली)

पद १ : समाजासाठी झिजलेला तेजोदीप 🕯�
ओडिशाचा तो सुपुत्र महान,
देशसेवेसाठी वाहिला प्राण,
पत्रकार, कवी, समाज सुधारक,
सत्यासाठी होता सतत जागरूक... 📜

अर्थ:
गोपबंधू दास हे ओडिशातील महान सुपुत्र होते. ते पत्रकार, कवी, आणि समाजसुधारक होते आणि त्यांनी आयुष्यभर समाजासाठी काम केले.

पद २ : लढा देशासाठी, शब्दांनी शस्त्र ✍️
कधी लेखणी, कधी कवितेचा वाण,
स्वातंत्र्याच्या लढ्यात होता जान,
त्याग, विचार, नि जिद्दीची ठेव,
जनतेच्या मनात उठवी जोशाचा वेग... 📣

अर्थ:
त्यांनी लेखणी आणि कवितांद्वारे स्वातंत्र्यलढ्यात योगदान दिलं. त्यांचे विचार लोकांमध्ये जोश पेरायचे.

पद ३ : 'सत्य' होता त्यांच्या हृदयात ❤️
भुकेल्यांना अन्न, अडलेल्यांना साथ,
दीन-दलितांशी होती मैत्रीची नात,
नसतं सत्ता-पदाचं आकर्षण,
हृदयात फक्त मानवतेचं दर्शन... 🌾

अर्थ:
त्यांनी नेहमी गरिबांचा, अडलेल्या लोकांचा आधार घेतला. सत्ता, प्रसिद्धी नको, फक्त सेवा हवी – ही त्यांची भूमिका होती.

पद ४ : शिक्षण हेच खरे शस्त्र समजले 📚
शाळा, ज्ञान, विचारांचं पीक,
बाळकडूमधून दिलं उजळतं लखपिक,
विद्यार्थ्यांवर प्रेम, त्यांच्या भावी वाटा,
गोपबंधूंनी लावले परिवर्तनाचे पाटा... 🌱

अर्थ:
त्यांनी शिक्षणाचं महत्त्व ओळखून अनेक शाळा सुरू केल्या व विद्यार्थ्यांमध्ये नवचैतन्य पेरलं.

पद ५ : 'समानते'चा मंत्र घेतलेला ⚖️
जात-पातीतून समाज फाटला,
पण गोपबंधूंनी तो पुन्हा जोडला,
समानतेची मशाल उजळवली,
भेदभावांवर विजय मिळवला... 🕊�

अर्थ:
त्यांनी जातपात न मानता सर्वांना एकसमान मानलं. सामाजिक एकतेचा प्रचार केला.

पद ६ : मृत्यू आला, पण दीप तेवत राहिला 🕯�
१७ जूनचा तो काळा दिवस,
पण आठवणीत त्यांचं तेज सुवास,
शरीर हरवलं, पण कार्य राहिलं,
गोपबंधू नाव अजरामर झालं... 🌺

अर्थ:
१७ जून १९२८ ला त्यांचं निधन झालं, पण त्यांच्या कार्यामुळे ते अजूनही लोकांच्या हृदयात जिवंत आहेत.

पद ७ : नमन या देशभक्ताला 🙏
त्याग, ज्ञान, नि देशासाठी प्रेम,
गोपबंधूंनी जगाला दिला सन्मानाचा गेम,
कवितेच्या ओळींतून त्यांना नमन,
त्यांच्या पावलावर चालू आपण पण... 🚩

अर्थ:
गोपबंधू दास यांचं जीवन हे प्रेरणादायी आहे. त्यांच्या त्यागाची आठवण ठेवून आपणही त्यांच्या मार्गावर चालावं, हेच त्यांना खरं नमन.

✨ लघु सारांश:
गोपबंधू दास हे ओडिशाचे थोर स्वातंत्र्यसैनिक, पत्रकार, कवी आणि समाजसुधारक होते. त्यांनी समाजातील विषमता, अज्ञान, आणि अन्यायाविरुद्ध लढा दिला. १७ जून १९२८ रोजी त्यांच्या निधनाने देशाने एक महान व्यक्तिमत्त्व गमावले, परंतु त्यांच्या कार्याची आणि विचारांची ज्योत आजही तेवत आहे.

📘 चित्र-संकेत (Emojis):
🕯� – प्रेरणेचा दीप

📜 – पत्रकारिता

✍️ – लेखन

❤️ – मानवता

📚 – शिक्षण

⚖️ – समता

🌺 – श्रद्धांजली

🚩 – देशभक्ती

🙏 – आदर
 
--अतुल परब
--दिनांक-17.06.2025-मंगळवार.
===========================================