🏛️ शिवसेनेची स्थापना – १९ जून १९६६-

[Atul Kaviraje]

FOUNDATION OF SHIV SENA (1966)-

शिवसेनेची स्थापना (१९६६)-

On June 19, 1966, Bal Thackeray founded the Shiv Sena in Mumbai, a political party advocating for the rights of the Marathi-speaking population and promoting Hindutva ideology.

हो, खाली "शिवसेनेची स्थापना – १९ जून १९६६" या ऐतिहासिक घटनेवर आधारित एक सविस्तर, विश्लेषणात्मक, उदाहरणांसह, प्रतीक चिन्हे व इमोजींसह मराठी निबंध / लेख दिला आहे:

🏛� शिवसेनेची स्थापना – १९ जून १९६६
📆 दिनांक: १९ जून १९६६
👤 संस्थापक: बाळासाहेब ठाकरे
📍 स्थळ: मुंबई, महाराष्ट्र

१. परिचय (Parichay)
भारतीय राजकारणात १९६० नंतर महाराष्ट्रात मराठी अस्मितेचा जोर वाढू लागला. औद्योगिकीकरणामुळे मुंबईत स्थलांतरित झालेल्या लोकांमुळे स्थानिक मराठी जनतेच्या नोकऱ्या, व्यवसाय धोक्यात येत होते. या पार्श्वभूमीवर बाळासाहेब ठाकरे यांनी १९ जून १९६६ रोजी "शिवसेने" या पक्षाची स्थापना केली. या पक्षाचा उद्देश होता – "मराठी माणसाला न्याय मिळवून देणे आणि हिंदुत्वाचा अभिमान जागवणे." 🗣�🧭

२. ऐतिहासिक पार्श्वभूमी (Sandarbha)
१९६० च्या दशकात मुंबई औद्योगिकदृष्ट्या वेगाने विकसित होत होती.

विविध राज्यांतून लोक मुंबईत कामासाठी येत होते.

मराठी तरुणांमध्ये असंतोष वाढत होता, कारण त्यांना त्यांच्या राज्यातच नोकऱ्यांपासून वंचित ठेवले जात होते.

याच वेळी, बाळासाहेब ठाकरे हे त्यांच्या "मार्मिक" साप्ताहिकातून मराठी अस्मितेचा आवाज बुलंद करत होते.

या असंतोषाला एक संघटित स्वरूप देण्यासाठी त्यांनी शिवसेनेची स्थापना केली. 🚩📣

३. प्रमुख उद्दिष्टे (Mukhya Mudde)

🎯 उद्दिष्ट   ✍️ स्पष्टीकरण
🧑�💼 मराठी माणसाला नोकरीत स्थान   मुंबईतील नोकरभरतीत मराठी लोकांना संधी मिळावी.
🗣� भाषिक अस्मिता   मराठी भाषेचा सन्मान आणि प्रसार.
🛕 हिंदुत्वाचे रक्षण   हिंदू संस्कृती आणि परंपरांचे जतन.
🏙� स्थानिकांचा अधिकार   मुंबई आणि महाराष्ट्रातील संसाधनांवर स्थानिकांचा हक्क.

४. उदाहरण (Udaharan)
उदा. – १९७० च्या दशकात मुंबईतील सरकारी कार्यालये आणि बँकांमध्ये इतर राज्यांतील उमेदवारांची भरती मोठ्या प्रमाणात होत होती.
शिवसेनेने या विरोधात आंदोलन करून स्थानिक तरुणांना संधी मिळवून दिल्या. 💪📢

५. प्रभाव आणि परिणाम (Parinam)
✅ मराठी जनतेमध्ये स्वाभिमान आणि आत्मभान जागृत झाले.
✅ राजकीय पटलावर शिवसेना एक प्रभावशाली शक्ती म्हणून उदयास आली.
✅ मुंबई महापालिकेत व नंतर विधानसभेत मोठे यश.
✅ हिंदुत्ववादी विचारांची राजकारणात प्रवेश.
❗ परंतु, कधी कधी अतिरेकी भूमिका, भाषिक वाद आणि हाणामाऱ्या यामुळे टीकेचे धनीही झाले.

६. चित्रे, चिन्हे, व इमोजी (Pictures, Symbols & Emojis)
🦁 – बाळासाहेब ठाकरे यांचे बोधचिन्ह (वाघ)

🏢 – मुंबईचे शहर

🧑�🔧 – स्थानिक मराठी कामगार

📢 – आंदोलने

📜 – पक्षाचा जाहीरनामा

🚩 – भगवा झेंडा (शिवसेनेचे प्रतीक)

७. विश्लेषण (Vishleshan)
शिवसेना केवळ एक राजकीय पक्ष न राहता, ती एक सांस्कृतिक आणि सामाजिक चळवळही ठरली.
बाळासाहेब ठाकरे यांचा प्रभाव त्यांच्या वक्तृत्वामुळे प्रचंड होता. त्यांनी केवळ राजकारण नव्हे तर चित्रपट, साहित्य, कार्टून आणि समाजकारणातूनही जनतेला भिडले.

८. निष्कर्ष आणि समारोप (Nishkarsh & Samaropa)
"शिवसेना ही मराठी जनतेच्या मनातील असंतोषाला आवाज देणारी चळवळ होती."

शिवसेनेची स्थापना हा एक महाराष्ट्राच्या सामाजिक-राजकीय इतिहासातील वळणबिंदू ठरला.
आजही ती अनेक वादविवादात असली तरी तिचा मराठी अस्मिता जागवणारा इतिहास कायम लक्षात राहील.
💬 "जय महाराष्ट्र!" ही घोषणा घराघरात पोहोचवणाऱ्या या पक्षाची जडणघडण इतिहासात महत्त्वाची आहे. 📘📜

📌 थोडक्यात:

🔹 दिनांक: १९ जून १९६६

🔸 स्थळ: मुंबई

🔹 संस्थापक: बाळासाहेब ठाकरे

🔸 उद्देश: मराठी जनतेचा सन्मान आणि हक्क

🔹 प्रभाव: महाराष्ट्रात सांस्कृतिक, राजकीय जागृती

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-19.06.2025-गुरुवार.
===========================================