🕉️ स्वामी सहजानंद सरस्वती यांचे निधन – २५ जून १९५०-

[Atul Kaviraje]

SWAMI SAHAJANAND SARASWATI PASSES AWAY (1950)-

स्वामी सहजानंद सरस्वती यांचे निधन (१९५०)-

On June 25, 1950, Swami Sahajanand Saraswati, a prominent leader of the peasant movement in India, passed away in Patna. He was known for his efforts in advocating for the rights of farmers.

खाली २५ जून १९५० रोजी स्वामी सहजानंद सरस्वती यांच्या निधनावर आधारित एक विस्तृत, संदर्भासह, मराठी लेख दिला आहे. यामध्ये ऐतिहासिक महत्त्व, माहिती, उदाहरणे, प्रतीके 🕉�📜🚜🧘�♂️, मुख्य मुद्दे, विश्लेषण, निष्कर्ष व समारोप यांचा समावेश आहे.

🕉� स्वामी सहजानंद सरस्वती यांचे निधन – २५ जून १९५०
(Swami Sahajanand Saraswati Passes Away – June 25, 1950)

📅 दिनांक: २५ जून १९५०
📍 ठिकाण: पाटणा, बिहार
🧘�♂️ परिचय: शेतकरी आंदोलक, संत, समाजसुधारक
🇮🇳 कार्यकाळ: भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यातील महत्त्वपूर्ण योगदान

१�⃣ प्रस्तावना (परिचय)
स्वामी सहजानंद सरस्वती हे केवळ संत नव्हते, तर भारतीय शेतकरी वर्गाचे प्रखर आवाज होते.
त्यांनी शोषित, गरीब व भूमिहीन शेतकऱ्यांसाठी संपूर्ण जीवन समर्पित केले.
२५ जून १९५० रोजी त्यांच्या निधनाने भारतीय शेतकरी चळवळीच्या एका युगाचा अंत झाला.

"शेतकऱ्यांची मुक्ति हीच खरी भारताची स्वातंत्र्य मिळवण्याची दिशा होती!" 🚜📣

२�⃣ ऐतिहासिक पार्श्वभूमी व योगदान (Sandarbh)
घटक   माहिती
जन्म   २२ फेब्रुवारी १८८९ – गाझीपूर, उत्तर प्रदेश
संन्यास   १९११ मध्ये संन्यास घेतला
चळवळ   किसान सभा चा संस्थापक सदस्य
मुख्य संस्था   अखिल भारतीय किसान सभा (AIKS) चे पहिले अध्यक्ष (१९३६)
तत्वज्ञान   संत परंपरेचे अनुकरण – एकात्मता, अहिंसा, संघर्ष व सेवा

३�⃣ मुख्य मुद्दे (Mukhya Mudde)
🔸 शेतकरी हक्कांसाठी संघर्ष
भूमिहीन व गरीब शेतकऱ्यांच्या न्याय्य हक्कांसाठी आवाज

जमीन महसूल सवलत, जबरदस्त कराविरुद्ध संघर्ष

'जमीन जोततो, त्याची!' ही भूमिका ठामपणे मांडली

🔸 अखिल भारतीय किसान सभा
१९३६ मध्ये लखनौ येथे स्थापन

१९४२ पर्यंत लाखो शेतकऱ्यांना संघटित केलं

संघटनेत डावे विचार, साम्यवादी कार्यकर्ते यांना देखील समाविष्ट

🔸 संत व राष्ट्रभक्त
त्यांचे विचार संत तुकाराम, कबीर यांच्या परंपरेशी जुळणारे

ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध सत्याग्रह आणि जळवंत आंदोलनात सहभाग

📣🚩🧘�♂️

४�⃣ उदाहरणे व प्रेरणादायी घटना (Udaaharan)
घटना   योगदान
बिहारमध्ये किसान आंदोलन   'बकास्वामी' शेतकऱ्यांच्या जबाबदारीतून मुक्ती
"जमींदारी हटाव आंदोलन"   जमीनधारकांच्या शोषणाविरुद्ध प्रभावी लढा
पुस्तक: "किसान का सच्चा मित्र"   शेतकरी मानसिकता व हक्क यावर लिखाण

५�⃣ या घटनेचे ऐतिहासिक महत्त्व (Mahattvacha Vishay)
✅ शेतकरी चळवळीचे शास्त्रीय रूप
सहजानंदजींनी आंदोलक चळवळीला तत्वज्ञान, दिशा दिली

एका समर्पित संताने चळवळीत अध्यात्म आणि राजकारण यांचा समन्वय केला

✅ भारतीय स्वातंत्र्यलढ्याला वैचारिक बळ
गांधीजींप्रमाणेच स्वदेशी व शेतकरी जीवनाला महत्त्व दिलं

"राज्य होईल शेतकऱ्याचं – तरच देश टिकेल!" असा त्यांच्या विचारांचा गाभा

६�⃣ प्रतीके आणि भाव (Emojis, Symbols)
प्रतीक   अर्थ
🧘�♂️   साधूत्व आणि सेवा
🚜   शेतकरी व श्रमिकांचा आवाज
📜   विचार आणि लिखाण
🇮🇳   राष्ट्रीयतेची प्रेरणा
🔥   क्रांती आणि संघर्ष

७�⃣ निष्कर्ष (Nishkarsh)
स्वामी सहजानंद सरस्वती यांनी जे शेतकऱ्यांसाठी जगण्याचे आणि लढण्याचे मूल्य शिकवलं, त्याचे परिणाम आजही दिसतात.
त्यांचा मृत्यू म्हणजे केवळ एका संताचा अंत नव्हता – तो होता एक विचार, एक चळवळ, एक आत्मा यांचा उगम.

"जमिनीसाठी लढणारा तोच खरा संत – सहजानंद!"

८�⃣ समारोप (Samaropa)
आजही देशात शेतकरी आंदोलन, हक्क, आणि संघर्षाच्या चर्चेत
स्वामी सहजानंद सरस्वतींचं नाव आदराने घेतलं जातं.
त्यांनी जो संघर्षाचा दीप प्रज्वलित केला, तो आज अनेकांच्या मनात तेजस्वी आहे.

🙏
"शोषितांचा आवाज – स्वामी सहजानंद सरस्वती यांना विनम्र अभिवादन!"
🧘�♂️🚩🇮🇳

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-25.06.2025-बुधवार.
===========================================