२६ जून १९६१-गोविंद शास्त्री दुगवेकर यांचे निधन (१९६१)-

[Atul Kaviraje]

GOVIND SHASTRI DUGVEKAR PASSES AWAY (1961)-

गोविंद शास्त्री दुगवेकर यांचे निधन (१९६१)-

On June 26, 1961, Govind Shastri Dugvekar, a noted Hindi scholar and playwright, passed away in Jabalpur, Madhya Pradesh. He was instrumental in establishing Hindi theater and contributed significantly to Hindi literature.

गोविंद शास्त्री दुगवेकर: हिंदी साहित्य आणि नाट्यकलेचे शिल्पकार
आज, २६ जून २०२५ रोजी आपण १९६१ साली निधन पावलेल्या गोविंद शास्त्री दुगवेकर यांना आदराने स्मरण करत आहोत. मध्य प्रदेशातील जबलपूर येथे निधन झालेले गोविंद शास्त्री दुगवेकर हे एक प्रसिद्ध हिंदी विद्वान आणि नाटककार होते. हिंदी रंगभूमीच्या स्थापनेत त्यांनी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आणि हिंदी साहित्यात त्यांचे मोठे योगदान आहे. त्यांचे कार्य आजही हिंदी साहित्यप्रेमींसाठी प्रेरणादायी आहे. 📚🎭

गोविंद शास्त्री दुगवेकर यांच्यावरील कविता
ही कविता गोविंद शास्त्री दुगवेकर यांच्या कार्याला आणि त्यांच्या स्मृतीला समर्पित आहे:

पहिले कडवे:

२६ जून १९६१ चा तो दिवस,
जबलपूरमध्ये एक दुःखद वास.
गोविंद शास्त्री दुगवेकर,
सोडले त्यांनी हे जग खास.

अर्थ: २६ जून १९६१ चा तो दिवस होता, जेव्हा जबलपूरमध्ये दुःखाचे वातावरण होते. गोविंद शास्त्री दुगवेकर यांनी हे विशेष जग सोडले (निधन पावले). 🌅😔

दुसरे कडवे:

हिंदीचे ते होते विद्वान,
ज्ञानार्जनी होते महान.
साहित्यात त्यांचे योगदान,
अमूल्य होते त्यांचे ते दान.

अर्थ: ते हिंदीचे मोठे विद्वान होते, ज्ञान मिळवण्यात ते महान होते. साहित्यात त्यांचे योगदान होते, ते एक अमूल्य दान होते. 📚💡

तिसरे कडवे:

नाटककार ते होते कुशल,
रंगभूमीला दिले त्यांनी बल.
नव्या दिशांना केले प्रगट,
नाट्यकलेचे ते होते मूळ.

अर्थ: ते कुशल नाटककार होते, त्यांनी रंगभूमीला बळ दिले. त्यांनी नाट्यकलेला नव्या दिशा दिल्या, ते नाट्यकलेचे मूळ होते. 🎭🌟

चौथे कडवे:

हिंदी रंगभूमीची केली स्थापना,
त्यांच्या कार्याला नाही कल्पना.
अनेक नाटके त्यांनी लिहिली,
प्रेक्षकांच्या मनात केली रमणा.

अर्थ: त्यांनी हिंदी रंगभूमीची स्थापना केली, त्यांच्या कार्याची कल्पना करणे कठीण आहे. त्यांनी अनेक नाटके लिहिली, जी प्रेक्षकांच्या मनात घर करून राहिली. ✍️👏

पाचवे कडवे:

जबलपूरचे होते ते भूषण,
सांस्कृतिक जगताचे होते ते पोषण.
त्यांच्या विचारांना आजही मान,
ज्ञान आणि कला त्यांचे जीवन.

अर्थ: ते जबलपूरचे भूषण होते, सांस्कृतिक जगाचे ते पोषण करणारे होते. त्यांच्या विचारांना आजही मान दिला जातो, ज्ञान आणि कला हेच त्यांचे जीवन होते. 💎🎨

सहावे कडवे:

सरल वाणी, सोज्वळ मन,
केले त्यांनी आपले अर्पण.
साहित्याची केली सेवा,
उजळले अनेक त्यांचे कण.

अर्थ: त्यांची वाणी साधी आणि मन निर्मळ होते, त्यांनी स्वतःला समर्पित केले. त्यांनी साहित्याची सेवा केली, आणि अनेक पैलूंना (कणांना) प्रकाशित केले. ✨📖

सातवे कडवे:

अमर त्यांचे नाव इतिहासात,
स्मरण करूया त्यांच्या कार्याला आज.
गोविंद शास्त्री दुगवेकर,
तुम्ही होता हिंदीचे एक ताज.

अर्थ: इतिहासात त्यांचे नाव अमर आहे, आज आपण त्यांच्या कार्याचे स्मरण करूया. गोविंद शास्त्री दुगवेकर, तुम्ही हिंदीचे एक मुकुट होता. 👑🇮🇳

कवितेचा सारांश 📝
ही कविता गोविंद शास्त्री दुगवेकर यांच्या स्मृतीस आदरांजली अर्पण करते. त्यात त्यांचा हिंदी विद्वान आणि नाटककार म्हणून उल्लेख करून, त्यांच्या हिंदी रंगभूमीच्या स्थापनेतील आणि हिंदी साहित्यातील योगदानावर भर दिला आहे. कविता त्यांच्या साहित्यसेवेला, नाट्यकलेतील कौशल्याला आणि त्यांच्या ज्ञानाला गौरवते, तसेच त्यांना जबलपूरचे भूषण आणि सांस्कृतिक जगाचे पोषण करणारे व्यक्तिमत्त्व म्हणून संबोधते. शेवटी, दुगवेकर यांचे नाव हिंदी साहित्याच्या इतिहासात अमर राहील असे सांगून, त्यांना हिंदीचा 'ताज' (मुकुट) म्हटले आहे.

--अतुल परब
--दिनांक-26.06.2025-गुरुवार.
===========================================