🇮🇳📚 दादाभाई नौरोजी यांचे निधन (३० जून १९१७)-

[Atul Kaviraje]

DADABHAI NAOROJI PASSES AWAY (1917)-

दादाभाई नौरोजी यांचे निधन (१९१७)-

On June 30, 1917, Dadabhai Naoroji, known as the 'Grand Old Man of India,' passed away in Bombay. He was a prominent political leader, scholar, and one of the founding members of the Indian National Congress.

खाली ३० जून १९१७ रोजी दादाभाई नौरोजी यांच्या निधन या ऐतिहासिक घटनेवर आधारित सविस्तर, अभ्यासपूर्ण आणि भावनापूर्ण मराठी निबंध दिला आहे. यात तुम्हाला उदाहरणांसह माहिती, संदर्भ, इमोजी, विश्लेषण, निष्कर्ष व समारोप यासह सर्व काही मिळेल.

🇮🇳📚 दादाभाई नौरोजी यांचे निधन (३० जून १९१७)
(Dadabhai Naoroji Passes Away – 30th June 1917)

🧾 परिचय
भारतीय स्वातंत्र्य संग्रामातील एक तेजस्वी, विद्वान आणि दूरदर्शी व्यक्तिमत्त्व म्हणून ओळखले जाणारे दादाभाई नौरोजी हे ३० जून १९१७ रोजी मुंबईत या जगातून कायमचे निघून गेले. त्यांना "भारताचे वृद्ध पुरुष" (Grand Old Man of India) म्हणून ओळखले जाते. ते केवळ एक नेते नव्हते, तर विचारवंत, अर्थशास्त्रज्ञ, शिक्षक आणि ब्रिटिश संसदेत निवडून गेलेले पहिले भारतीय होते.

🧓🏻📜🇮🇳🕊�

📚 ऐतिहासिक पार्श्वभूमी व योगदान
इंडियन नॅशनल काँग्रेसचे संस्थापक सदस्य (१८८५)

इंग्लंडमधून ब्रिटिश संसदेमध्ये (१८९२) निवडून गेलेले पहिले भारतीय

"पाव्हर्टी अँड अनब्रिटिश रूल इन इंडिया" या ग्रंथाद्वारे "ड्रेन थिअरी" मांडली – म्हणजेच भारतातील संपत्ती ब्रिटिश कसे नेऊन टाकतात याचे स्पष्ट विश्लेषण.

भारतीय लोकांना स्वराज्य हवे आहे, ही संकल्पना सर्वप्रथम त्यांनी ठामपणे मांडली.

📖💡🗣�📉

🎯 मुख्य मुद्दे व विश्लेषण

मुद्दा   विश्लेषण
📌 "ड्रेन थिअरी"   भारतातील संपत्ती इंग्लंडला कशी नेतात, हे आर्थिक पुराव्यांसह स्पष्ट केले.
📌 भारतीय प्रतिनिधित्व   ब्रिटिश संसदेमध्ये भारतीयांचे प्रतिनिधित्व करून भारतीयांच्या प्रश्नांना वाचा फोडली.
📌 शिक्षण व समाजसेवा   पारसी विद्या प्रचारक मंडळ व इतर संस्थांद्वारे शिक्षण प्रसारात मोलाचे कार्य.
📌 काँग्रेसचे नेतृत्व   काँग्रेसच्या तीन अधिवेशनांना अध्यक्ष म्हणून मार्गदर्शन केले.

🏫 उदाहरणे व संदर्भ
१८९२ मध्ये ते इंग्लंडमधून हाऊस ऑफ कॉमन्ससाठी निवडून गेले आणि भारतीयांचे प्रश्न ब्रिटिशांच्या संसदेमध्ये मांडले.

त्यांनी अनेक तरुणांना स्वराज्य व शिक्षणासाठी प्रेरित केले, जसे की लोकमान्य टिळक, गोखले, गांधीजी.

महात्मा गांधींना त्यांनीच आधी इंग्लंडमध्ये ओळख करून दिली आणि देशकार्याची प्रेरणा दिली.

👨🏻�🏫✍🏻📢

💬 महत्त्व
भारताच्या स्वातंत्र्य आंदोलनाच्या विचारांची पायाभरणी.

ब्रिटिशांच्या विरोधात ठोस अर्थशास्त्रीय पुरावे सादर करणारे पहिले नेते.

लोकशाही व स्वशासन यांचे बीज भारतीय मनात रोवले.

शांततेच्या मार्गाने आंदोलन करणाऱ्या नेत्यांची प्रेरणा.

🔚 निष्कर्ष
दादाभाई नौरोजी हे केवळ एक राजकीय नेते नव्हते, तर एक द्रष्टे विचारवंत होते. त्यांनी आधुनिक भारताच्या राजकीय आणि आर्थिक शस्त्रास्त्रांना आकार दिला. ३० जून १९१७ ला त्यांचे निधन झाले असले, तरी त्यांची विचारधारा आजही प्रत्येक जागरूक भारतीयाच्या मनात जिवंत आहे.

🕯�🙏🏻🇮🇳

🧠 समारोप
आजच्या स्वतंत्र भारतामध्ये आपण ज्या अधिकारांचा, शिक्षणाचा आणि आत्मभिमानाचा अनुभव घेतो, त्यामध्ये दादाभाई नौरोजींच्या कार्याचा आणि विचारांचा सिंहाचा वाटा आहे. त्यांचे जीवन हे स्वातंत्र्य, समाजसेवा आणि आत्मबल यांचे प्रतीक आहे. भारताच्या नवयुवकांनी त्यांच्यापासून प्रेरणा घ्यावी हीच खरी श्रद्धांजली ठरेल.

📌 इमोजी प्रतीकांसह संक्षेप:

इमोजी   अर्थ
🧓🏻   दादाभाई नौरोजी – वृद्ध व पितृवत नेते
📖   शिक्षण, अर्थशास्त्राचे ज्ञान
🗣�   संसद व वक्तृत्वकला
🇮🇳   भारताचे राष्ट्रध्वज – स्वराज्याची प्रेरणा
🕯�   स्मरण व श्रद्धांजली

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-30.06.2025-सोमवार.
===========================================