९ जुलै १९०५ -स्वदेशीचा हुंकार: पुण्याची सभा-

[Atul Kaviraje]

FIRST PUBLIC MEETING FOR SWADESHI MOVEMENT HELD IN PUNE – 9TH JULY 1905-

स्वदेशी आंदोलनासाठी पहिली सार्वजनिक सभा पुण्यात झाली – ९ जुलै १९०५-

A key moment in uniting citizens against British goods.

येथे ९ जुलै १९०५ रोजी स्वदेशी आंदोलनासाठी पहिली सार्वजनिक सभा पुण्यात झाली (First Public Meeting for Swadeshi Movement Held in Pune) या ऐतिहासिक घटनेवर आधारित एक दीर्घ मराठी कविता दिली आहे, सोबत प्रत्येक कडव्याचा अर्थ आणि एकूण कवितेचा सारांश.

स्वदेशीचा हुंकार: पुण्याची सभा-

(The Roar of Swadeshi: Pune's Meeting) 🇮🇳✊

१. काळ तो होता एकोणीसशे पाच, 🗓�
जुलैची ती नववी तिथी, उगवली नवी लाच.
पुण्याच्या भूमीत, तो दिवस उगवला, 🌅
स्वदेशीचा मंत्र, तिथेच घुमला. ✨

अर्थ: तो काळ १९०५ सालचा होता, जुलै महिन्याची ती नऊ तारीख, एक नवीन पहाट उगवली. पुण्याच्या भूमीत तो दिवस उजाडला, जिथे स्वदेशीचा (आपल्या देशाच्या वस्तू वापरण्याचा) मंत्र निनादला.

२. बंगालच्या फाळणीचा, निर्णय झाला क्रूर, 💔
ब्रिटिशांच्या जुलुमाने, भारत झाला चूर.
आक्रोश उठला देशात, न्यायासाठी लढा, 🗣�
स्वदेशीचा विचार, मनात तेव्हा जडा. 💡

अर्थ: बंगालच्या फाळणीचा निर्णय क्रूर होता, ब्रिटिशांच्या जुलुमामुळे भारत दुःखी झाला. देशभरातून न्यायासाठी लढा पुकारला गेला, आणि स्वदेशीचा विचार मनात दृढ झाला.

३. पुण्यात भरली सभा, नेत्यांची गर्दी, 🧑�🤝�🧑
टिळक, गोखले होते, वाढली होती वर्दी.
परदेशी मालावर, बहिष्कार टाकावा, 🚫
आपल्या देशाचा उद्योग, तेव्हाच तो वाढावा. 📈

अर्थ: पुण्यात एक मोठी सभा भरली होती, ज्यात अनेक नेत्यांची गर्दी होती. टिळक, गोखले यांसारखे नेते उपस्थित होते आणि त्या सभेची बातमी सर्वदूर पसरली होती. परदेशी मालावर बहिष्कार टाकावा, तरच आपल्या देशाचा उद्योग वाढेल, असा विचार मांडला गेला.

४. हाताने विणलेले वस्त्र, चरख्याचे महत्त्व, 🧵
गांधीजींच्या आधीच, दिले ते सत्य.
आपल्या वस्तू वापरुया, अभिमान बाळगुया, 💪
ब्रिटिशांच्या अर्थव्यवस्थेवर, घाव घालूया. 💥

अर्थ: हाताने विणलेल्या वस्त्राचे आणि चरख्याचे महत्त्व गांधीजींच्याही आधीच सांगितले गेले. आपल्या वस्तू वापरूया आणि त्यांचा अभिमान बाळगूया, असे सांगून ब्रिटिशांच्या अर्थव्यवस्थेवर हल्ला करूया असे ठरवले.

५. जनमानसात विचार, पसरला तो वेगाने, 🏃�♀️
देशभक्तीची ज्योत, पेटली ती गर्जनाने.
शिक्षण, उद्योग, भाषा, सारेच स्वदेशी, 🏫🏭🗣�
आपला देश घडवूया, हीच होती दिशा ती. 🧭

अर्थ: लोकांच्या मनात तो विचार वेगाने पसरला, देशभक्तीची ज्योत त्या घोषणेने पेटली. शिक्षण, उद्योग, भाषा, सर्वकाही स्वदेशी असावे, आपला देश आपणच घडवूया, हीच ती दिशा होती.

६. ही सभा ठरली, क्रांतीची सुरुवात, 🚀
राष्ट्रीय एकजुटीची, ती होती एक साथ.
जनजागृती झाली मोठी, संघटित झाले सारे, 🤝
स्वातंत्र्य संग्रामात, पडले ते गोड वारे. 🌬�

अर्थ: ही सभा क्रांतीची सुरुवात ठरली, ती राष्ट्रीय एकजुटीची एक महत्त्वाची गोष्ट होती. मोठी जनजागृती झाली, सर्वजण संघटित झाले आणि स्वातंत्र्य संग्रामात एक सकारात्मक बदल घडला.

७. आजही आठवतो तो दिवस, स्वदेशीचा मंत्र तो, 🙏
आत्मनिर्भर भारताचा, पाया रचला होता तो.
९ जुलै १९०५, मैलाचा दगड तो, 📍
देशभक्तीच्या इतिहासात, अजरामर झाला तो. 📖

अर्थ: आजही तो दिवस आणि स्वदेशीचा तो मंत्र आठवतो, आत्मनिर्भर भारताचा पाया तेव्हाच रचला गेला होता. ९ जुलै १९०५ हा एक मैलाचा दगड होता, जो देशभक्तीच्या इतिहासात अजरामर झाला.

कविता सारांश (Emoji Saranash):
९ जुलै १९०५ 🗓� रोजी पुण्यात 🌇 स्वदेशी आंदोलनाची 🇮🇳 पहिली सार्वजनिक सभा 🗣� झाली. बंगालच्या फाळणीच्या 💔 क्रूर निर्णयामुळे संतप्त झालेल्या जनतेने 🧑�🤝�🧑 ब्रिटिशांच्या 🇬🇧 वस्तूंचा बहिष्कार 🚫 करण्याचा निर्णय घेतला. या सभेत टिळक, गोखले 🧑�🤝�🧑 यांसारख्या नेत्यांनी हाताने विणलेले वस्त्र 🧵 आणि स्थानिक उद्योगांना 🏭 प्रोत्साहन देण्याचा संदेश दिला. 'आपल्या वस्तू वापरूया, अभिमान बाळगूया' 💪 या मंत्राने देशभक्तीची ज्योत 🔥 पेटली. ही सभा म्हणजे स्वातंत्र्य संग्रामाची ⚔️ सुरुवात 🚀 होती, ज्यामुळे राष्ट्रीय एकजूट 🤝 वाढली आणि आत्मनिर्भर भारताचा 🇮🇳 पाया 🏗� रचला गेला. ९ जुलै हा दिवस 🗓� भारतीय इतिहासात 📖 महत्त्वाचा 🌟 ठरला.

--अतुल परब
--दिनांक-09.07.2025-बुधवार.
===========================================