मोतीलाल नेहरू (१८६१) - एक प्रमुख भारतीय स्वातंत्र्यसैनिक, वकील-2-⚖️🇮🇳✊🗣️🏛️🚩

[Atul Kaviraje]

मोतीलाल नेहरू (१८६१) - एक प्रमुख भारतीय स्वातंत्र्यसैनिक, वकील आणि भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसचे अध्यक्ष. ते भारताचे पहिले पंतप्रधान पंडित जवाहरलाल नेहरू यांचे वडील होते.

मोतीलाल नेहरू (१८६१) - एक प्रमुख भारतीय स्वातंत्र्यसैनिक, वकील आणि भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसचे अध्यक्ष-

6. स्वराज्य पक्षाची स्थापना (१९२३) 💫🔄
असहकार चळवळ स्थगित झाल्यानंतर, मोतीलाल नेहरू आणि चित्तरंजन दास यांनी १९२३ मध्ये स्वराज्य पक्षाची स्थापना केली. या पक्षाचा उद्देश केंद्रीय आणि प्रांतीय विधानमंडळांमध्ये प्रवेश करून आतून ब्रिटिश सरकारला विरोध करणे होता. त्यांना विश्वास होता की, विधानमंडळांमध्ये जाऊन ते सरकारच्या धोरणांवर प्रभाव पाडू शकतील आणि जनतेच्या समस्या मांडू शकतील. स्वराज्य पक्षाने ब्रिटिश राजकारणात एक महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली.

7. गांधीजींसोबतचे संबंध आणि वैचारिक समानता/भिन्नता 🤝💭
मोतीलाल नेहरू आणि महात्मा गांधी यांच्यात वैचारिक साम्य आणि काही प्रमाणात भिन्नता देखील होती. मोतीलाल नेहरू हे पाश्चात्त्य शिक्षण आणि आधुनिक विचारांचे पुरस्कर्ते होते, तर गांधीजी पारंपरिक मूल्यांवर अधिक भर देत होते. असे असले तरी, दोघांमध्ये परस्परांबद्दल खूप आदर होता आणि ते भारताच्या स्वातंत्र्यासाठी एकत्र काम करत होते. मोतीलाल नेहरू यांनी गांधीजींच्या नेतृत्वाला नेहमीच पाठिंबा दिला, जरी त्यांच्या काही धोरणांवर मतभेद असले तरी.

8. पंडित जवाहरलाल नेहरू यांच्यावर प्रभाव 👨�👦✨
मोतीलाल नेहरूंचा त्यांचा मुलगा पंडित जवाहरलाल नेहरू यांच्यावर खूप मोठा प्रभाव होता. मोतीलाल यांनी जवाहरलाल यांना परदेशात शिक्षणासाठी पाठवले आणि त्यांना स्वातंत्र्यलढ्यात सहभागी होण्यासाठी प्रोत्साहित केले. जवाहरलाल नेहरू हे सुरुवातीला वडिलांपेक्षा अधिक समाजवादी आणि क्रांतिकारी विचारांचे होते, परंतु मोतीलाल नेहरू यांनी त्यांच्या विचारांचा आदर केला आणि त्यांना योग्य मार्गदर्शन केले. त्यांच्या वडिलांच्या प्रभावामुळेच जवाहरलाल नेहरू भारताचे पहिले पंतप्रधान बनले आणि देशाच्या भविष्याला आकार दिला.

9. त्याग आणि संघर्ष त्याग ⛓️�💥
मोतीलाल नेहरू यांचे जीवन त्याग आणि संघर्षाचे प्रतीक होते. त्यांनी आपली प्रचंड संपत्ती, ऐषारामाचे जीवन आणि यशस्वी वकिली सोडून दिली. त्यांना अनेक वेळा तुरुंगवास भोगावा लागला. त्यांच्या कुटुंबियांनाही या संघर्षात अनेक अडचणींचा सामना करावा लागला. त्यांचे हे त्याग आणि समर्पण हे भारतातील अनेक स्वातंत्र्यसैनिकांसाठी प्रेरणास्रोत ठरले.

10. निष्कर्ष आणि समारोप: एक महान स्वातंत्र्यसेनानीचे अमर योगदान 🌟🇮🇳
मोतीलाल नेहरू यांचे ६ फेब्रुवारी १९३१ रोजी निधन झाले. त्यांनी आपले संपूर्ण जीवन भारताच्या स्वातंत्र्यासाठी समर्पित केले. एक कुशल कायदेतज्ञ, दूरदृष्टीचे नेते आणि एक समर्पित स्वातंत्र्यसैनिक म्हणून त्यांचे योगदान अनमोल आहे. त्यांनी नेहरू रिपोर्ट, स्वराज्य पक्षाची स्थापना आणि असहकार चळवळीतील सहभाग यांसारख्या अनेक महत्त्वपूर्ण घटनांमध्ये सक्रिय भूमिका बजावली. त्यांचे विचार आणि कार्य आजही आपल्याला प्रेरणा देत आहेत. ते केवळ एका व्यक्तीचे जीवन नव्हते, तर ते एका युगाचे प्रतिबिंब होते, ज्याने भारताला स्वातंत्र्याच्या दिशेने नेले.

इमोजी सारांश: ⚖️🇮🇳✊🗣�🏛�🚩📄📜🚫✋💫🔄🤝💭👨�👦✨ त्याग ⛓️�💥🌟

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-06.08.2025-बुधवार.
===========================================