द्वितीयI श्राद्ध: पितृपक्षातील एक महत्त्वपूर्ण दिवस 🙏- 'पूर्वजांची हाक'-

[Atul Kaviraje]

द्वितीया श्राद्ध-

द्वितीयI श्राद्ध: पितृपक्षातील एक महत्त्वपूर्ण दिवस 🙏-

'पूर्वजांची हाक'-

१. पहिले चरण

पितृपक्ष आला आहे, मनात श्रद्धा जागवतो,
पूर्वजांना आठवून, आपण नतमस्तक होतो.
जल आणि तीळ अर्पण करून, आपण तर्पण करतो,
आत्म्यांना शांती मिळो, हेच आपले समर्पण आहे.

अर्थ: ही कविता पितृपक्षाच्या आगमनाचे वर्णन करते, जो आपल्या मनात श्रद्धा जागवतो. आपण आपल्या पूर्वजांना आठवतो, त्यांना जल आणि तीळ अर्पण करतो जेणेकरून त्यांच्या आत्म्यांना शांती मिळेल.

२. दुसरे चरण

कर्मांचा हिशोब होतो, रोज पृथ्वीवर,
श्राद्ध तो मार्ग आहे, जो देतो समाधान.
आपल्या हाताने बनवलेले, भोजन असो पवित्र,
आशीर्वाद मिळेल, हा विश्वास आहे अदम्य.

अर्थ: आपल्या कर्मांचे लेखा-जोखा रोज होतो. श्राद्ध हा असा एक मार्ग आहे जो आपल्याला शांती देतो. पवित्र मनाने बनवलेले भोजन पूर्वजांना अर्पण केल्याने त्यांचे आशीर्वाद मिळतात.

३. तिसरे चरण

नद्यांच्या काठी, तीर्थांचे महत्त्व,
श्राद्धाच्या या काळात, वाढते महत्त्व.
पितरांच्या आत्म्यांना, होते समाधान,
जेव्हा आपण त्यांना आठवतो, आणि दान करतो.

अर्थ: नद्या आणि तीर्थस्थळांचे महत्त्व श्राद्धाच्या काळात आणखी वाढते. जेव्हा आपण आपल्या पूर्वजांना आठवतो आणि दानधर्म करतो, तेव्हा त्यांच्या आत्म्यांना समाधान मिळते.

४. चौथे चरण**

पिढ्यानपिढ्या, ही परंपरा चालू राहो,
आपल्या मनात, ही भावना जिवंत राहो.
आजच्या या दिवशी, आपण हा संकल्प करूया,
पूर्वजांना मान देणे, आपले कर्तव्य आहे.

अर्थ: ही परंपरा पिढ्यानपिढ्या चालू राहिली पाहिजे. या श्राद्धाच्या दिवशी, आपण हा संकल्प घेऊया की आपल्या पूर्वजांचा सन्मान करणे आपले कर्तव्य आहे.

५. पाचवे चरण

मनाची पवित्रता आहे, आणि मनाची शांती,
श्राद्धाचे प्रत्येक कर्म, आणते सुख-शांती.
जीवनाचे हे चक्र, असेच चालू राहो,
पूर्वजांची छाया, आपल्यावर कायम राहो.

अर्थ: मनाची पवित्रता आणि शांती श्राद्धाचा मुख्य उद्देश आहे. श्राद्धाने जीवनात सुख आणि शांती येते. आपण प्रार्थना करतो की पूर्वजांचे आशीर्वाद आपल्यावर नेहमी राहो.

६. सहावे चरण

गरिबाला अन्न, भुकेल्याला पाणी,
श्राद्धाचे हे आहे, सर्वात मोठे फळ.
दानधर्माचे महत्त्व, शिकवते आपल्याला,
मानवतेच्या मार्गावर, चालण्याची शिकवण.

अर्थ: गरीब आणि भुकेल्या लोकांना अन्न देणे श्राद्धाचे सर्वात मोठे पुण्य आहे. हे आपल्याला माणुसकीचा मार्ग दाखवते आणि दानाचे महत्त्व समजावते.

७. सातवे चरण

द्वितीय श्राद्ध आहे, आजचा विशेष दिवस,
त्या सर्वांना आठवूया, जे या जगात नाहीत.
त्यांचा आशीर्वाद, नेहमी सोबत राहो,
आपल्या जीवनात, आनंद भरून देवो.

अर्थ: आज द्वितीय श्राद्धाचा विशेष दिवस आहे. आपण त्या सर्वांना आठवतो जे आता आपल्यासोबत नाहीत. आपण प्रार्थना करतो की त्यांचा आशीर्वाद नेहमी आपल्या सोबत राहो आणि आपल्या जीवनाला आनंदाने भरून देवो.

--अतुल परब
--दिनांक-09.09.2025-मंगळवार.
===========================================