जाक लैकन (Jacques Lacan):- मराठी कविता - "जाक लैकनचा आरसा" ✍️-👶🪞➡️💔➡️🗣️➡️🌀

[Atul Kaviraje]

जाक लैकन (Jacques Lacan):-

मराठी कविता - "जाक लैकनचा आरसा" ✍️-

चरण 1:
एक बाळ, आरशात पाहे,
आपलीच एक नवी प्रतिमा राहे.
शरीर विखुरलेले, पण प्रतिमा पूर्ण,
हे तर आहे फक्त एक खोटेच वरण.
अर्थ: एक बाळ आरशात आपली एकत्रित प्रतिमा पाहतो, तर त्याचे शरीर विखुरलेले जाणवते. ही ओळख एक भ्रम आहे.

चरण 2:
प्रतिमेत 'मी' ला तो शोधतो,
पण खऱ्या 'मी' पासून भरकटतो.
बाहेरच्या जगात हरवतो,
याच तर अहंकाराचे बीज पेरतो.
अर्थ: बाळ बाह्य प्रतिमेवरून स्वतःची ओळख स्थापित करतो, ज्यामुळे तो त्याच्या वास्तविक 'स्व' पासून दूर जातो. येथूनच अहंकाराची सुरुवात होते.

चरण 3:
अचेतन आहे भाषेचे जाळे,
शब्दांनी विणलेले प्रत्येक वेळी.
नियमांनी चालते, करते संवाद,
जसे स्वप्नांची होते रात्र.
अर्थ: लैकननुसार, अचेतन दाबलेल्या भावनांचे नाही, तर एका भाषिक संरचनेचे जाळे आहे, जे प्रतीकांच्या माध्यमातून संवाद साधते.

चरण 4:
इच्छा नाही आहे मिळवण्याची आस,
ती तर आहे एक गहन अभाव.
जो भरला न जाई कधीही,
हेच तर आहे जीवनाचे प्रवाह.
अर्थ: आपली इच्छा कोणत्याही वस्तूला मिळवण्याची नाही, तर ती एका मूलभूत कमतरतेतून निर्माण होते, जी कधीही पूर्ण होऊ शकत नाही.

चरण 5:
तीन जग, तीन आहेत आयाम,
वास्तविक, काल्पनिक, प्रतीकात्मक नाम.
एकात सत्य, दुसऱ्यात प्रतिमेचा खेळ,
तिसऱ्यात आहे भाषा आणि मेळ.
अर्थ: लैकनने तीन मनो-संरचना दिल्या: 'वास्तविक' (जे व्यक्त होऊ शकत नाही), 'काल्पनिक' (प्रतिमा आणि भ्रम) आणि 'प्रतीकात्मक' (भाषा आणि समाज).

चरण 6:
मोठा इतर, तो समाजाचा नियम,
जो आपल्या मनाला करतो निश्चित.
त्याची इच्छाच आपली ओळख,
यानेच होतो आपला निदान.
अर्थ: 'मोठा इतर' समाज आणि संस्कृतीचे प्रतिनिधित्व करतो, जो आपल्या इच्छा आणि ओळखीला आकार देतो.

चरण 7:
कठीण आहे समजून घेणे त्याच्या गोष्टी,
पण गहन आहे त्याची प्रत्येक गोष्ट.
ज्ञानाच्या जगाला त्याने बदलले,
फ्रॉइडनंतर, लैकनच होता शक्तिशाली.
अर्थ: लैकनचे सिद्धांत जटिल आहेत, पण त्यांनी मनोविश्लेषण आणि ज्ञानाच्या क्षेत्रात एक महत्त्वपूर्ण बदल घडवून आणला.

कविता इमोजी सारांश: 👶🪞➡️💔➡️🗣�➡️🌀➡️🧠➡️❓➡️🏆

👶🪞: आरसा टप्पा आणि ओळख

💔: अभाव आणि इच्छा

🗣�: अचेतन आणि भाषा

🌀: जटिलता आणि भ्रम

🧠: तात्विक विचार

❓: प्रश्न आणि शोध

🏆: प्रभाव आणि यश

--अतुल परब
--दिनांक-13.09.2025-शनिवार.
===========================================