भाद्रपद अमावस्या: भक्ती आणि अध्यात्माचा सण 🌑- आज, 20 सप्टेंबर, शनिवार-

[Atul Kaviraje]

भाद्रपद अमावस्या-

भाद्रपद अमावस्या: भक्ती आणि अध्यात्माचा सण 🌑-

आज, 20 सप्टेंबर, शनिवार, भाद्रपद महिन्याची अमावस्या आहे, ज्याला पिठोरी अमावस्या आणि कुशोत्पाटिनी अमावस्या म्हणूनही ओळखले जाते. हा दिवस धार्मिक आणि आध्यात्मिक दृष्टीने अत्यंत महत्त्वाचा मानला जातो. या दिवशी पितरांचे तर्पण, श्राद्ध आणि दान-पुण्य करण्याचे विशेष महत्त्व आहे. चला, या पवित्र दिवसाचे महत्त्व सविस्तरपणे समजून घेऊया.

1. भाद्रपद अमावस्येचे धार्मिक महत्त्व 🙏
पितरांचे तर्पण: या दिवशी पितरांचे तर्पण आणि श्राद्ध केल्याने त्यांना मोक्ष मिळतो आणि कुटुंबात सुख-शांती राहते. हा दिवस पितृदोषातून मुक्ती मिळवण्यासाठी सर्वात चांगला काळ मानला जातो.

कुश गोळा करणे: या अमावस्येला कुशोत्पाटिनी अमावस्या देखील म्हणतात, कारण या दिवशी धार्मिक कार्यांसाठी कुश (पवित्र गवत) गोळा करण्याची प्रथा आहे. असे मानले जाते की या दिवशी तोडलेला कुश वर्षभर पवित्र राहतो.

पवित्र स्नान आणि दान: या दिवशी कोणत्याही पवित्र नदीत स्नान केल्याने आणि गरिबांना दान दिल्याने पुण्य मिळते.

2. पिठोरी अमावस्येचे महत्त्व 🌾
मुलांचे दीर्घायुष्य: या दिवशी विवाहित महिला आपल्या मुलांच्या दीर्घायुष्यासाठी आणि सुख-समृद्धीसाठी व्रत ठेवतात.

देवी दुर्गाची पूजा: या दिवशी देवी दुर्गाची देखील पूजा केली जाते. त्या पिठापासून बनवलेल्या 64 देवींच्या मूर्तींची पूजा करतात.

3. पूजा विधी आणि अनुष्ठान 🛐
सूर्य उगवण्यापूर्वी स्नान: सकाळी लवकर उठून कोणत्याही पवित्र नदीत किंवा घरी गंगाजल मिसळलेल्या पाण्याने स्नान करा.

सूर्याला अर्घ्य: स्नान झाल्यावर सूर्यदेवाला जल अर्पण करा. ☀️

पितरांचे श्राद्ध: घरातील पितरांचे तर्पण करा आणि त्यांच्यासाठी भोजन तयार करा.

ब्राह्मणांना भोजन: ब्राह्मणांना भोजन द्या आणि त्यांना दान-दक्षिणा द्या.

पिंपळाच्या झाडाची पूजा: पिंपळाच्या झाडाखाली दिवा लावा आणि त्याची प्रदक्षिणा करा, कारण पिंपळात पितरांचा वास असतो असे मानले जाते. 🌳

4. भाद्रपद अमावस्येचा वैज्ञानिक आधार 🔬
चंद्र आणि सूर्याचा प्रभाव: अमावस्येला सूर्य, चंद्र आणि पृथ्वी एका सरळ रेषेत येतात. यामुळे निसर्गात एक विशेष ऊर्जा निर्माण होते, जी आध्यात्मिक साधनेसाठी अनुकूल असते.

शारीरिक आणि मानसिक शुद्धी: या दिवशी केलेले उपवास आणि धार्मिक विधी शरीर आणि मनाला शुद्ध करण्यास मदत करतात, ज्यामुळे मानसिक शांतता मिळते.

5. आध्यात्मिक संदेश ✨
आत्मनिरीक्षण: हा दिवस आपल्याला आपल्या पूर्वजांना आठवण्याची आणि त्यांच्या त्यागाबद्दल कृतज्ञता व्यक्त करण्याची संधी देतो. हे आपल्याला आपल्या जीवनाचे आत्मनिरीक्षण करण्यास प्रेरित करते.

दानाचे महत्त्व: दान-पुण्य करून आपण इतरांप्रति करुणा आणि दयाभाव विकसित करतो.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-20.09.2025-शनिवार.
===========================================