पंकज कपूर-२१ सप्टेंबर १९६०-अभिनेता, दिग्दर्शक-1-🎬🎭🌟🎂🎥🏆🙏

[Atul Kaviraje]

पंकज कपूर   २१ सप्टेंबर १९६०   अभिनेता, दिग्दर्शक (हिंदी आणि मराठी सिनेमा)

🎭 पंकज कपूर: अभिनयाचे 'कमळ' आणि रंगभूमीचे 'सूर्य' 🎬-

आज, २१ सप्टेंबर हा दिवस, भारतीय सिनेमा आणि रंगभूमीवरील एक महान कलाकार पंकज कपूर यांच्या वाढदिवसानिमित्त साजरा केला जातो. १९६० साली जन्मलेले पंकज कपूर हे केवळ एक अभिनेताच नाहीत, तर एक प्रतिभावान दिग्दर्शकही आहेत. त्यांच्या अभिनयाने त्यांनी प्रत्येक भूमिकेला एक वेगळेच जीवन दिले. 'करमचंद', 'ऑफिस ऑफिस' यांसारख्या मालिकांपासून ते 'मकबूल', 'रोमकॉम' आणि 'जाने भी दो यारो' यांसारख्या चित्रपटांपर्यंत, त्यांच्या प्रत्येक कामात त्यांची अद्वितीय प्रतिभा दिसून येते. त्यांच्या वाढदिवसानिमित्त, त्यांच्या अविस्मरणीय योगदानाचा गौरव करणारी ही एक छोटीशी कविता.

१. परिचय: अभिनयाचा बहुरूपी जादूगार
जन्म: २१ सप्टेंबर १९६०, लुधियाना, पंजाब.

शिक्षण: राष्ट्रीय नाट्य विद्यालय (National School of Drama - NSD), दिल्ली येथून अभिनयाचे प्रशिक्षण.

कौटुंबिक पार्श्वभूमी: पत्नी सुप्रिया पाठक (अभिनेत्री), मुलगा शाहिद कपूर (अभिनेता).

वैशिष्ट्य: पंकज कपूर हे असे कलाकार आहेत ज्यांनी कोणत्याही भूमिकेला केवळ 'खेळले' नाही, तर ती भूमिका 'जगले'. त्यांच्या डोळ्यात आणि देहबोलीत भूमिकेची खोली नेहमीच जाणवते.

२. रंगभूमी ते दूरदर्शन: अभिनयाची पायाभरणी
राष्ट्रीय नाट्य विद्यालय: NSD मधील त्यांचे शिक्षण हे त्यांच्या अभिनयाच्या कारकिर्दीचा पाया होता. रंगभूमीवर त्यांनी अनेक नाटकांमध्ये काम केले आणि आपल्या अभिनयाची छाप पाडली.

दूरदर्शनवरील यश:

'करमचंद' (१९८५): या डिटेक्टिव्ह कॉमेडी मालिकेतून ते घराघरात पोहोचले. त्यांची 'करमचंद'ची भूमिका आजही प्रेक्षकांच्या स्मरणात आहे.

'ऑफिस ऑफिस' (२०००): 'मुसद्दीलाल' या सामान्य माणसाची भूमिका त्यांनी इतकी प्रभावीपणे साकारली की ती भ्रष्ट व्यवस्थेविरुद्धच्या संघर्षाचे प्रतीक बनली.

या भूमिकांनी त्यांना प्रचंड लोकप्रियता मिळवून दिली.

३. चित्रपटांमधील अविस्मरणीय भूमिका 🎥
समांतर सिनेमातील योगदान:

'जाने भी दो यारो' (१९८३): हा सटायर कॉमेडी चित्रपट त्यांच्या अभिनयाचे एक उत्तम उदाहरण आहे.

'मोहन जोशी हाजिर हो!' (१९८४): सामाजिक-राजकीय विषयांवरील त्यांच्या अभिनयाला दाद मिळाली.

व्यावसायिक सिनेमातील यश:

'एक डॉक्टर की मौत' (१९९०): या चित्रपटातील भूमिकेसाठी त्यांना राष्ट्रीय पुरस्कार मिळाला.

'राख' (१९८९): या चित्रपटात त्यांनी एका गंभीर भूमिकेला न्याय दिला.

'मकबूल' (२००३): विशाल भारद्वाज यांच्या या चित्रपटात त्यांनी 'जहांगीर खान' या नकारात्मक भूमिकेला एक वेगळेच परिमाण दिले. ही भूमिका त्यांच्या कारकिर्दीतील मैलाचा दगड मानली जाते.

'धर्म' (२००७): या चित्रपटातील भूमिकेने पुन्हा एकदा त्यांच्या अभिनयाची खोली दाखवून दिली.

४. दिग्दर्शन आणि निर्मिती 🎬
चित्रपट दिग्दर्शन:

'मौसम' (Mausam, २०११): या चित्रपटातून त्यांनी दिग्दर्शन क्षेत्रात पदार्पण केले.

टेलिव्हिजन दिग्दर्शन: अनेक दूरदर्शन मालिकांचे दिग्दर्शन केले आहे.

पंकज कपूर यांचे दिग्दर्शन त्यांच्या अभिनयाइतकेच प्रभावी आणि विचारप्रवर्तक असते.

५. पुरस्कार आणि सन्मान 🏆
राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार (National Film Awards):

'राख' (१९८९): सर्वोत्कृष्ट सहायक अभिनेता.

'एक डॉक्टर की मौत' (१९९०): सर्वोत्कृष्ट सहायक अभिनेता.

'मकबूल' (२००३): सर्वोत्कृष्ट सहायक अभिनेता.

फिल्मफेअर पुरस्कार (Filmfare Awards): अनेकदा सर्वोत्कृष्ट अभिनेता आणि सहायक अभिनेत्यासाठी नामांकन आणि पुरस्कार.

उत्कृष्ट अभिनेता म्हणून ओळख: त्यांच्या अभिनयासाठी त्यांना अनेक वेळा समीक्षक आणि प्रेक्षक दोघांकडूनही दाद मिळाली आहे.

६. अभिनयाची शैली: सूक्ष्मता आणि वास्तववाद
वास्तववादी अभिनय: पंकज कपूर त्यांच्या भूमिकांना नैसर्गिक आणि वास्तववादी पद्धतीने साकारण्यासाठी प्रसिद्ध आहेत.

सूक्ष्म हावभाव: त्यांच्या चेहऱ्यावरील सूक्ष्म हावभाव आणि डोळ्यांतील भाव त्यांच्या अभिनयाचे वैशिष्ट्य आहेत. ते शब्दांपेक्षा जास्त आपल्या डोळ्यांनी बोलतात.

विविधता: त्यांनी कॉमेडी, ड्रामा, थ्रिलर आणि नकारात्मक अशा विविध भूमिका यशस्वीपणे साकारल्या आहेत.

इमोजी सारांश
🎬🎭🌟🎂🎥🏆🙏

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-21.09.2025-रविवार.
===========================================