जागतिक ज्ञानकोश: कतार 🇶🇦-1-

[Atul Kaviraje]

जागतिक ज्ञानकोश: कतार 🇶🇦-

कतार, ज्याला अधिकृतपणे कतार राज्य म्हणून ओळखले जाते, हा कतार द्वीपकल्पावर वसलेला एक छोटा पण समृद्ध अरब देश आहे. हा पर्शियन आखातात पसरलेला आहे. त्याच्या लहान भौगोलिक आकारमानामुळे, कतारने जागतिक स्तरावर महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे. 🇶🇦

1. ऐतिहासिक पार्श्वभूमी (Historical Background) 🏛�📜
कतारचा इतिहास 18 व्या शतकात अल-थानी कुटुंबाच्या आगमनाने सुरू होतो, ज्यांनी या प्रदेशावर राज्य केले. 19 व्या शतकात, तो एक ब्रिटिश संरक्षित राज्य बनला आणि 1971 मध्ये त्याला पूर्ण स्वातंत्र्य मिळाले.

अल-थानी राजघराणे: अल-थानी कुटुंबाचे कतारवर शतकानुशतके शासन आहे. हे राजघराणे कतारच्या ओळखीचा आणि राजकीय स्थिरतेचा आधार आहे.

ब्रिटिश संरक्षण: 1916 मध्ये, कतारने ब्रिटिश साम्राज्यासोबत एक करार केला, ज्याने त्याला बाह्य धोक्यांपासून संरक्षण दिले.

स्वातंत्र्य: 3 सप्टेंबर 1971 रोजी, कतार एक स्वतंत्र आणि सार्वभौम राष्ट्र बनला, ज्यामुळे त्याच्या आधुनिक विकासाचा मार्ग मोकळा झाला.

2. भौगोलिक स्थान (Geographical Location) 🗺�🌍
कतार एक द्वीपकल्प आहे, याचा अर्थ तो तीन बाजूंनी पाण्याने वेढलेला आहे. त्याची एकमेव भूसीमा सौदी अरेबियाशी आहे.

द्वीपकल्प: peninsula

समुद्र: 🌊 पर्शियन आखात

शेजारील देश: 🇸🇦 सौदी अरेबिया

3. अर्थव्यवस्था आणि नैसर्गिक संसाधने (Economy & Natural Resources) 💰💎
कतारची अर्थव्यवस्था प्रामुख्याने त्याच्या प्रचंड नैसर्गिक वायू आणि तेल साठ्यांवर आधारित आहे. तो जगातील सर्वात मोठ्या द्रवीकृत नैसर्गिक वायू (LNG) निर्यातकांपैकी एक आहे.

नैसर्गिक वायू: ⛽️ कतारमध्ये जगातील तिसरा सर्वात मोठा नैसर्गिक वायू साठा आहे, जो त्याच्या उत्पन्नाचा मुख्य स्त्रोत आहे.

तेल: 🛢� तेल उत्पादन देखील कतारच्या अर्थव्यवस्थेचा एक महत्त्वाचा भाग आहे, तरीही नैसर्गिक वायूचे वर्चस्व अधिक आहे.

दरडोई उत्पन्न: 📈 कतारचे दरडोई उत्पन्न जगातील सर्वाधिक आहे, जे त्याची समृद्धी दर्शवते.

4. संस्कृती आणि परंपरा (Culture & Tradition) 🎨🕌
कतारची संस्कृती खोलवर रुजलेल्या इस्लामिक परंपरा आणि बेडूइन (bedouin) वारशाने प्रभावित आहे.

इस्लाम: कतार एक इस्लामिक देश आहे, आणि इस्लाम हा इथला अधिकृत धर्म आहे. कतारची मोठी मशीद याचे एक प्रमुख उदाहरण आहे. 🕌

पारंपरिक पोशाख: पुरुष 'थोब' (thobe) आणि 'गुत्रा' (ghutra) घालतात, तर स्त्रिया 'अबाया' (abaya) आणि 'शायला' (shayla) घालतात. 🤵�♀️

पारंपरिक खाद्यपदार्थ: 'मजबूस' (machboos) हे कतारचे राष्ट्रीय खाद्य आहे, ज्यात मसालेदार तांदूळ आणि मांस असते. 🍛

5. कतारची राजधानी दोहा (Doha, The Capital) 🏙�🌆
दोहा ही कतारची राजधानी आणि सर्वात मोठे शहर आहे. हे देशाचे आर्थिक, सांस्कृतिक आणि राजकीय केंद्र आहे.

आधुनिक वास्तुकला: दोहा त्याच्या भव्य गगनचुंबी इमारती आणि आधुनिक वास्तुकलेसाठी ओळखले जाते. 🏢

प्रमुख ठिकाणे: इस्लामिक कला संग्रहालय 🖼�, सॉऊक वाकिफ (Souq Waqif) 🛍�, आणि द पर्ल कतार (The Pearl-Qatar) 🏝� काही प्रमुख आकर्षणे आहेत.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-25.09.2025-गुरुवार.
===========================================