माहितीच्या सार्वत्रिक उपलब्धतेसाठी आंतरराष्ट्रीय दिवस: लोकशाहीचा पाया 🌐🔑-📜💡

[Atul Kaviraje]

International Day for Universal Access to Information-माहितीच्या सार्वत्रिक प्रवेशासाठी आंतरराष्ट्रीय दिवस-कारण-जागरूकता-

माहितीच्या सार्वत्रिक उपलब्धतेसाठी आंतरराष्ट्रीय दिवस: लोकशाहीचा पाया 🌐🔑-

कविता: माहितीच्या सार्वत्रिक उपलब्धतेसाठी आंतरराष्ट्रीय दिवस-

चरण 01: अधिकाराची हाक
अठ्ठावीस सप्टेंबरचा दिवस, अधिकाराची गाथा गातो ।
माहितीच्या उपलब्धतेची संधी, प्रत्येक नागरिकाला देतो ।
अंधाराचे चक्र तोडून, ज्ञानाचा सूर्य उगवतो ।
लोकशाहीची शक्ती बनून, हा दिवस सर्वांना आवडतो ।

मराठी अर्थ: 28 सप्टेंबरचा दिवस अधिकारांची गोष्ट सांगतो. हा दिवस प्रत्येक नागरिकाला माहिती मिळवण्याची संधी देतो. अज्ञानाचा अंधार भेदून ज्ञानाचा सूर्य येतो. लोकशाहीची ताकद बनून हा दिवस सर्वांना प्रिय वाटतो.
प्रतीक/इमोजी: 📅📜💡🌐

चरण 02: पारदर्शकतेचा दिवा
जिथे लपवाछपवी आहे, तिथे शंका आहे, विश्वासाला धक्का बसतो ।
पारदर्शकताच आहे तो आरसा, जो सत्य उघड करतो ।
सरकारी खर्च आणि निर्णय सारे, जेव्हा जनतेला कळतात ।
जबाबदारीचा पाया तेव्हा, मजबूत होऊन बोलतो ।

मराठी अर्थ: जिथे गोष्टी लपवलेल्या असतात, तिथे शंका असते, ज्यामुळे विश्वास दुखावतो. पारदर्शकताच तो आरसा आहे, जो सत्य दाखवतो. सरकारी खर्च आणि सर्व निर्णय जेव्हा लोकांना कळतात, तेव्हा जबाबदारीचा पाया मजबूत होऊन बोलू लागतो.
प्रतीक/इमोजी: 🚫❓🤝🔑

चरण 03: सुलभतेचे आवाहन
मुके, बहिरे आणि अंधांपर्यंत, हे ज्ञान पोहोचायला हवे ।
ब्रेल आणि सांकेतिक भाषेत, प्रत्येक बातमी छापायला हवी ।
डिजिटल दरी बुजवून, आम्हाला एक नवीन पूल बांधायचा आहे ।
कोणीही वंचित राहू नये, हे स्वप्न खरे करून दाखवायचे आहे ।

मराठी अर्थ: हे ज्ञान मूक, बधिर आणि अंध व्यक्तींपर्यंतही पोहोचले पाहिजे. ब्रेल आणि सांकेतिक भाषेत प्रत्येक बातमी छापली जावी. आम्हाला डिजिटल दरी कमी करून एक नवीन पूल बांधायचा आहे. कोणीही या ज्ञानापासून वंचित राहू नये, हे स्वप्न आपल्याला सत्यात उतरवायचे आहे.
प्रतीक/इमोजी: 🧑�🦽🤟💻♿

चरण 04: विकासाचा मार्ग
दारिद्र्याशी लढण्याची शक्ती, जेव्हा योग्य माहिती मिळते ।
योजनांच्या लाभाची गुरुकिल्ली, प्रत्येक गरजूला मिळते ।
शिक्षण आणि आरोग्याच्या विषयात, प्रत्येक भ्रम दूर होतो ।
तेव्हा समावेशक विकासाची गाथा, प्रत्येक गावातून उठते ।

मराठी अर्थ: जेव्हा योग्य माहिती मिळते, तेव्हा गरिबीशी लढण्याची ताकद येते. योजनांच्या लाभाची चावी प्रत्येक गरजूला मिळते. शिक्षण आणि आरोग्याच्या बाबतीत सर्व गैरसमज दूर होतात. तेव्हाच समावेशक विकासाची गोष्ट प्रत्येक गावातून सुरू होते.
प्रतीक/इमोजी: 📈🧑�⚕️🍎🏠

चरण 05: लोकशाहीचा आधार
मतदार व्हा, पण माहितीपूर्ण व्हा, हे हा दिवस आम्हाला शिकवतो ।
माहितीशिवाय घेतलेला निर्णय, अनेकदा चुकीचा ठरतो ।
RTI चे शस्त्र हातात घेऊन, नागरिक आता जागरूक झाला आहे ।
सत्तेला प्रश्न विचारण्याचा हक्क, प्रत्येक भारतीयाने मिळवला आहे ।

मराठी अर्थ: हा दिवस आम्हाला शिकवतो की मतदान करा, पण माहिती असलेले मतदार बना. माहितीशिवाय घेतलेला निर्णय अनेकदा चुकीचा होतो. RTI (माहितीचा अधिकार) चे हत्यार हातात घेऊन नागरिक आता जागरूक झाले आहेत. सत्तेला प्रश्न विचारण्याचा हक्क प्रत्येक भारतीयाला मिळाला आहे.
प्रतीक/इमोजी: 🗳�❓🇮🇳⚖️

चरण 06: अपप्रचाराशी युद्ध
खोट्या बातम्यांचा गलबला खूप आहे, सत्य कुठेतरी हरवते ।
माध्यम साक्षरतेची शक्ती, या खोटेपणाला नष्ट करते ।
स्रोताची तपासणी करा आधी, मगच ती गोष्ट पुढे वाढवा तुम्ही ।
सत्यनिष्ठ माहितीच जगात, एक सुरक्षित मार्ग निर्माण करते ।

मराठी अर्थ: खोट्या बातम्यांचा खूप गोंगाट आहे, ज्यामुळे सत्य कुठेतरी हरवून जाते. माध्यम साक्षरतेची शक्ती या असत्याचा नाश करते. माहितीच्या स्रोताची आधी तपासणी करा, मगच ती पुढे पाठवा. खरी माहितीच जगात एक सुरक्षित मार्ग तयार करते.
प्रतीक/इमोजी: 📰❌✅🛡�

चरण 07: भविष्याचा संकल्प
AI आणि डेटाच्या जगात, हा अधिकार पवित्र राहो ।
गोपनीयता आणि राष्ट्रहिताची, पूर्ण काळजी घेतली जावो ।
SDG लक्ष्ये पूर्ण करूया आपण, सर्वत्र ज्ञानाचे राज्य होवो ।
माहितीचा प्रवाह मुक्त राहो, हाच आजचा संकल्प होवो ।

मराठी अर्थ: AI (आर्टिफिशियल इंटेलिजेंस) आणि डेटाच्या या जगात, हा अधिकार पवित्र राहो. गोपनीयता आणि राष्ट्रहिताची पूर्ण काळजी घेतली जावी. आपण शाश्वत विकासाची उद्दिष्ट्ये (SDGs) पूर्ण करूया, आणि सर्वत्र ज्ञानाचे शासन होवो. माहितीचा प्रवाह नेहमी स्वतंत्र राहो, हाच आजचा आपला संकल्प आहे.
प्रतीक/इमोजी: 🤖🔒🌍✨

--अतुल परब
--दिनांक-28.09.2025-रविवार.
===========================================