शरद पवार-२९ सप्टेंबर १९३९-भारतीय राजकारणी-1-👨‍💼➡👑➡🛡️➡🌾➡🔵➡🏏➡🏆

[Atul Kaviraje]

शरद पवार   २९ सप्टेंबर १९३९   भारतीय राजकारणी-

शरद पवार: व्यक्ती आणि नेतृत्व - एक विस्तृत लेख-

जन्म: २९ सप्टेंबर १९३९ | क्षेत्र: भारतीय राजकारण | उपनाम: 'साहेबांचे सरकार', 'जाणता राजा'

१. परिचय: एका लोकनेत्याचा जन्म आणि प्रारंभिक जीवन 👶📚
१.१. कौटुंबिक पार्श्वभूमी: शरद पवार यांचा जन्म २९ सप्टेंबर १९३९ रोजी पुणे जिल्ह्यातील बारामती येथे एका शेतकरी कुटुंबात झाला. त्यांचे वडील गोविंदराव पवार आणि आई शारदाबाई पवार. शारदाबाईंनी त्यांच्यावर बालपणापासूनच सामाजिक आणि राजकीय विचारांचे संस्कार केले.

१.२. शैक्षणिक वाटचाल: त्यांचे प्राथमिक शिक्षण बारामती येथे झाले. त्यानंतर त्यांनी पुणे येथील बृहन्महाराष्ट्र वाणिज्य महाविद्यालय (BMCC) मधून वाणिज्य शाखेची पदवी घेतली. विद्यार्थीदशेतच ते राजकारणाकडे आकर्षित झाले.

१.३. राजकीय विचारांचा उदय: महात्मा गांधी, पंडित नेहरू आणि यशवंतराव चव्हाण यांच्या विचारांनी ते प्रभावित झाले. यशवंतराव चव्हाण यांना ते आपले राजकीय गुरू मानत असत. त्यांच्या मार्गदर्शनाखालीच त्यांच्या राजकीय कारकिर्दीला खऱ्या अर्थाने सुरुवात झाली.

२. राजकीय कारकिर्दीची सुरुवात: युवा नेते ते आमदार 👨�💼🚀
२.१. युवक काँग्रेसमधील कार्य: १९६० च्या दशकात त्यांनी युवक काँग्रेसमध्ये प्रवेश केला. त्यांच्या वक्तृत्व शैली आणि प्रभावी संघटनेमुळे ते लवकरच युवक काँग्रेसचे अध्यक्ष झाले.

२.२. पहिला आमदारकीचा विजय: १९६७ मध्ये, अवघ्या २७ व्या वर्षी, ते बारामती मतदारसंघातून पहिल्यांदा आमदार म्हणून निवडून आले.

२.३. यशवंतराव चव्हाण यांचे शिष्यत्व: यशवंतराव चव्हाण यांनी त्यांच्यातील नेतृत्वगुण ओळखले आणि त्यांना राज्याच्या राजकारणात महत्त्वाची भूमिका दिली. त्यांच्या मार्गदर्शनाखाली त्यांनी विविध खात्यांचा अभ्यास केला.

३. मुख्यमंत्रीपद: महाराष्ट्राचे 'जाणते राजे' 👑🏛�
३.१. सर्वात तरुण मुख्यमंत्री: १९७८ मध्ये, वयाच्या अवघ्या ३८ व्या वर्षी ते महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री झाले. ते राज्याच्या इतिहासातील सर्वात तरुण मुख्यमंत्री होते.

३.२. सरकार स्थापनेची वेळ: त्यांनी 'पुरोगामी लोकशाही दल' (पुलोद) नावाचे सरकार स्थापन केले. या काळात त्यांनी राज्याच्या विकासासाठी अनेक महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतले.

३.३. पुन्हा मुख्यमंत्रीपद: त्यानंतर त्यांनी १९८८, १९९० आणि १९९३ मध्ये पुन्हा मुख्यमंत्री म्हणून महाराष्ट्राचे नेतृत्व केले. त्यांच्या कार्यकाळात राज्याला विकासाच्या नवीन दिशेने नेण्याचा प्रयत्न केला गेला.

४. केंद्रीय राजकारण आणि संरक्षणमंत्री 🛡�🇮🇳
४.१. केंद्रीय राजकारणातील प्रवेश: १९९१ मध्ये ते पहिल्यांदा लोकसभा सदस्य म्हणून निवडून आले आणि तत्कालीन पंतप्रधान पी.व्ही. नरसिंह राव यांच्या मंत्रिमंडळात संरक्षणमंत्री म्हणून काम पाहिले.

४.२. संरक्षणमंत्री म्हणून भूमिका: संरक्षणमंत्री म्हणून त्यांनी देशाच्या सुरक्षा धोरणात महत्त्वपूर्ण बदल घडवले.

४.३. सोनिया गांधी यांच्या विरोधात मतभेद: परदेशी वंशाच्या मुद्द्यावरून त्यांचे सोनिया गांधी यांच्याशी मतभेद झाले, ज्यामुळे त्यांनी काँग्रेसमधून बाहेर पडण्याचा निर्णय घेतला.

५. राष्ट्रवादी काँग्रेस पक्षाची स्थापना (NCP) 🔵⏰
५.१. नव्या पक्षाचा जन्म: १९९९ मध्ये त्यांनी पी. ए. संगमा आणि तारिक अन्वर यांच्यासोबत 'राष्ट्रवादी काँग्रेस पक्ष' (NCP) ची स्थापना केली.

५.२. राष्ट्रवादी विचारांचा आधार: पक्षाचे धोरण राष्ट्रवाद, धर्मनिरपेक्षता, आणि सामाजिक न्याय यावर आधारित होते.

५.३. राजकारण आणि सत्ता: राष्ट्रवादी काँग्रेसने राज्यात आणि केंद्रातही महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे. महाराष्ट्रात काँग्रेससोबत त्यांनी आघाडी करून सत्ता मिळवली.

६. कृषी क्षेत्रातील योगदान: 'शेतकऱ्यांचा कैवारी' 🌾🚜
६.१. केंद्रीय कृषीमंत्री: २००४ मध्ये ते पुन्हा केंद्रात आले आणि कृषी, अन्न आणि ग्राहक व्यवहार मंत्री म्हणून त्यांनी जबाबदारी सांभाळली.

६.२. शेती धोरणे: त्यांनी शेतीमालाला योग्य भाव मिळावा यासाठी अनेक धोरणे राबवली. शेतकऱ्यांच्या प्रश्नांची जाण त्यांना होती, त्यामुळे अनेक शेतकरी त्यांना 'शेतकऱ्यांचा कैवारी' मानतात.

६.३. कृषी विकास: त्यांच्या कार्यकाळात देशातील कृषी उत्पादनात वाढ झाली.

इमोजी सारांश (Emoji Summary)
👨�💼➡👑➡🛡�➡🌾➡🔵➡🏏➡🏆

राजकारणी ➡ मुख्यमंत्री ➡ संरक्षणमंत्री ➡ कृषीमंत्री ➡ राष्ट्रवादी काँग्रेस पक्ष ➡ क्रिकेट प्रशासक ➡ विजेते

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-29.09.2025-सोमवार. 
===========================================