उभयचर: जल आणि जमीन दोन्हीवर राहणारे जीव- उभयचरांवर कविता-

[Atul Kaviraje]

उभयचर: जल आणि जमीन दोन्हीवर राहणारे जीव-

उभयचरांवर कविता (A Poem on Amphibians)-

पहिला टप्पा:
💧 पाणी आणि जमीन, दोन्हीचा आहे सोबती, 💧
💧 जीवनाचा प्रवास, आहे त्यांचाच तर साथी। 💧
💧 लहानशी काया, पण आहे मोठी ओळख, 💧
💧 उभयचरच तर आहेत, या जगाची शान। 💧

अर्थ: ही कविता सांगते की उभयचर जल आणि जमीन दोन्हीवर राहतात आणि त्यांचे जीवन दोन्ही ठिकाणी व्यतीत होते।

दुसरा टप्पा:
🥚 जेलीच्या अंड्यांमध्ये, जन्म हे घेतात, 🥚
🥚 गळ्याच्या आतल्या भागातून, पाण्यातच श्वास घेतात। 🥚
🥚 मग येते शेपटी, आणि लहानशी काया, 🥚
🥚 टॅडपोल म्हणतात, त्या लहानग्या बाळाला। 🥚

अर्थ: हा टप्पा सांगतो की ते पाण्यात अंडी देतात आणि टॅडपोलच्या रूपात आपले जीवन सुरू करतात।

तिसरा टप्पा:
👣 हळूहळू वाढतात, पायांचे ठसे, 👣
👣 शेपटी होते गायब, सुरू होते नवीन जीवन। 👣
👣 फुफ्फुसे घेतात जागा, गिल्स होतात बंद, 👣
👣 आता ते जमिनीवर, करतात संचार। 👣

अर्थ: या टप्प्यात कायांतरणाची प्रक्रिया सांगितली आहे, ज्यात टॅडपोल प्रौढ बनतो।

चौथा टप्पा:
🐸 बेडूक असो वा सॅलामंडर, किंवा कोणताही न्यूट, 🦎
🐸 प्रत्येक जीवाचा आहे, वेगळाच एक सूट। 🐸
🐸 कीटकांना खातात, पिकांना वाचवतात, 🐸
🐸 निसर्गाचे मित्र बनून, ते सर्वांना आवडतात। 🐸

अर्थ: हे सांगते की ते कीटक खाऊन पर्यावरणात संतुलन राखतात।

पाचवा टप्पा:
🏭 त्यांची त्वचा आहे ओलसर, खूपच आहे संवेदनशील, 🏭
🏭 प्रदूषणाचा परिणाम, होतो त्यांच्यावर अवघड। 🏭
🏭 धोक्यात आहेत हे जीव, त्यांचे संरक्षण करा, 🏭
🏭 नाहीतर होईल, निसर्गाची कमतरता। 🏭

अर्थ: हा टप्पा उभयचरांना असलेल्या धोक्यांविषयी सांगतो आणि त्यांच्या संरक्षणाचे आवाहन करतो।

सहावा टप्पा:
🌎 ते आहेत जैव-सूचक, पर्यावरणाची आहे गोष्ट, 🌎
🌎 त्यांची कमी होणारी संख्या, सांगते पाणी-पाणी। 🌎
🌎 जर ते राहणार नाहीत, तर बिघडेल संतुलन, 🌎
🌎 मानवाचाही होईल, मग जीवनाचा उन्मूलन। 🌎

अर्थ: हे सांगते की हे जीव पर्यावरणाच्या स्थितीचे महत्त्वाचे सूचक आहेत आणि त्यांचे संरक्षण मानवांसाठीही आवश्यक आहे।

सातवा टप्पा:
🌱 चला एकत्र येऊ, त्यांचा सन्मान करूया, 🌱
🌱 त्यांना वाचवूनच तर, हे जग वाचेल। 🌱
🌱 पाणी आणि जमीन, दोन्ही आहेत त्यांचे घर, 🌱
🌱 उभयचरांचे जीवन, राहो नेहमी अमर। 🌱

अर्थ: हा शेवटचा टप्पा या प्राण्यांच्या संरक्षणासाठी एकत्र येण्याचा आणि त्यांना वाचवण्याचा संदेश देतो।

--अतुल परब
--दिनांक-29.09.2025-सोमवार. 
===========================================