मराठी लेख: संत बाळूमामा जन्मोत्सव - आदमापूर-1-

[Atul Kaviraje]

मराठी लेख: संत बाळूमामा जन्मोत्सव - आदमापूर-

दिनांक: 04 ऑक्टोबर, 2025 (शनिवार)
पर्व: संत बाळूमामा जन्मोत्सव (अक्कोळ/आदमापूर) आणि शनि प्रदोष व्रत
भाव: भक्ति भावपूर्ण, विस्तृत आणि विवेचनात्मक

सारांश: आज, 04 ऑक्टोबर 2025, शनिवारचा दिवस महाराष्ट्रासाठी एक अत्यंत पवित्र सण घेऊन आला आहे. जिथे एकीकडे शनि प्रदोष व्रताचा शुभ संयोग आहे, तिथेच आज संत बाळूमामा 🐑👶 यांचा जन्मोत्सव देखील साजरा होत आहे. महाराष्ट्रातील कोल्हापूर जिल्ह्यातील आदमापूर येथे बाळूमामांचे समाधी मंदिर आहे, जे कोट्यवधी भक्तांच्या श्रद्धेचे केंद्र आहे. संत बाळूमामा, ज्यांना 'मेंढपाळांचा देव' म्हटले जाते, त्यांनी आपल्या साध्या आणि चमत्कारी जीवनातून मानवतेला सत्य, करुणा आणि अखंड नामस्मरणाचा मार्ग शिकवला. त्यांचा जन्मोत्सव हा भक्ती आणि लोक-कल्याणाच्या भावनेला पुन्हा स्थापित करणारा एक महान आध्यात्मिक उत्सव आहे.

1. संत बाळूमामा: परिचय आणि जन्मोत्सवाची तिथी
(Sant Balumama: Introduction and Janmotsav Date - Marathi)

1.1 संत परिचय: बाळूमामा (जन्म: 1892, मृत्यू: 1966) महाराष्ट्रातील एक प्रसिद्ध संत होते, जे आपल्या जीवनकाळात एक सामान्य मेंढपाळ म्हणून राहिले. त्यांचे मूळ नाव बाळू सिद्प्पा केतकर होते.

1.2 जन्मस्थळ: त्यांचा जन्म अक्कोळ (जिल्हा बेळगाव, कर्नाटक) येथे झाला, परंतु त्यांची कर्मभूमी आणि समाधी स्थळ आदमापूर (जिल्हा कोल्हापूर, महाराष्ट्र) आहे.

1.3 जन्मोत्सवाचे महत्त्व: आज, 04 ऑक्टोबर 2025 रोजी त्यांचा जन्मोत्सव (काही ठिकाणी मराठी पंचांगानुसार ही तिथी वेगळी असते) विशेष उत्साहाने साजरा होत आहे, जो त्यांच्या भक्तांसाठी कोणत्याही मोठ्या तीर्थक्षेत्रापेक्षा कमी नाही. 🎉

1.4 'जगाचा मालक': भक्त त्यांना आदराने 'जगाचा मालक' (जगाचा स्वामी) आणि 'मेंढपाळांचे संत' म्हणून संबोधतात.

2. आदमापूरचे मंदिर आणि भंडारा उत्सव
(Admapur Temple and Bhandara Utsav - Marathi)

2.1 समाधी स्थळ: आदमापूरमध्ये बाळूमामांचे भव्य समाधी मंदिर 🛕 आहे, जिथे दरवर्षी मोठा भंडारा उत्सव (ज्याला भंडारा यात्रा देखील म्हणतात) साजरा केला जातो.

2.2 प्रसादाची महती: भंडारा उत्सवात हजारो-लाखो भक्त सहभागी होतात आणि त्यांना महाप्रसाद (भंडारा) वितरित केला जातो, जो बाळूमामांच्या कृपेचे प्रतीक मानला जातो.

2.3 भाकणूक परंपरा: या निमित्ताने 'भाकणूक' ची परंपरा देखील पार पाडली जाते, ज्यामध्ये पुजारी बाळूमामांच्या वचनातून येणाऱ्या वर्षातील भविष्यवाण्या 🔮 करतात, ज्या शेती, राजकारण आणि समाजाशी संबंधित असतात.

2.4 गर्दी आणि भक्ती: जन्मोत्सव आणि भंडारा उत्सवाच्या वेळी आदमापूरमध्ये भक्तांची मोठी गर्दी जमते, जी मामांवरील त्यांची अटल श्रद्धा दर्शवते. 🧑�🤝�🧑

३. बाळूमामांच्या व्यक्तिमत्त्वाची वैशिष्ट्ये

३.१ साधेपणा आणि विनम्रता: मामा यांचे जीवन अतिशय सोपे आणि विनम्रतेने परिपूर्ण होते. ते नेहमी साधे कपडे घालायचे आणि एका साध्या मेंढपालासारखे जगायचे.

३.२ जीवदया: ते त्यांच्या भेंड्यांच्या ढिगाऱ्यासोबत फिरायचे आणि सर्व जीवांवर दया करत. त्यांच्या भेंड्यांनाही चमत्कारिक मानले जाते.

३.३ निःस्वार्थ सेवा: त्यांनी आपल्या आयुष्यात निःस्वार्थ भावनेने लोकांची सेवा केली आणि योग्य मार्ग दाखविला.

३.४ सत्य आणि वचनबद्धता: मामा यांचे वचन पत्थरासारखे ठाम मानले जात. त्यांचे प्रत्येक शब्द सत्य असायचे, ज्यामुळे त्यांची कीर्ती दूर-दूर पसरली.

४. बाळूमामांच्या चमत्कारिक लीलां (उदाहरणांसह)

४.१ मृत बकऱ्याला पुनर्जीवन: एका वेळी त्यांनी मृत बकरीला आपल्या शक्तीने पुन्हा जीवन दिले.

४.२ मटणाचा बॅंगनात रूपांतरण: एका प्रसिध्द कथेनुसार, त्यांनी एका भक्ताकडे तयार केलेले मटण (मांसाहार) आपल्या शक्तीने बॅंगनात (🍆) बदलले, जे त्यांच्या जीवदया आणि शाकाहारी आग्रहाचे प्रतीक आहे.

४.३ अन्नपूर्णा आशीर्वाद: कमी अन्न असूनही त्यांचा आशीर्वादामुळे हजारो लोकांचे पोट भरले गेले.

४.४ रोग निवारण: त्यांनी अलौकिक शक्तीने अनेक भक्तांचे असाध्य रोग दूर केले आणि त्यांना नवीन जीवन दिले.

५. बाळूमामांच्या शिकवणी आणि संदेश

५.१ नामस्मरणाचे महत्त्व: मामा यांचा सर्वात मोठा संदेश होता — "अखंड नामस्मरण" (📿) करणे. ते नेहमी 'राम कृष्ण हरी' आणि 'बाळूमामाच्या नावानं चांगभलं' या जप करण्याचा आग्रह धरायचे.

५.२ धर्मपालन: त्यांची शिकवण होती की प्रत्येक व्यक्तीने आपल्या धर्माचे प्रामाणिक पालन करावे आणि मानवतेची सेवा करावी.

५.३ साधे जीवन: ते साध्या जीवनाचे आणि उच्च विचारांचे समर्थन करत, भौतिक सुखांपासून दूर राहण्याची प्रेरणा द्यायचे.

५.४ भेदभाव विरुद्ध संदेश: त्यांनी समाजातील जात, धर्म इत्यादी भेद मिटवण्याचा प्रयत्न केला आणि सर्वांना समान दृष्टिकोन ठेवण्याचा संदेश दिला.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-04.10.2025-शनिवार.
===========================================