बेगम अख्तर-७ ऑक्टोबर १९१४ -गायिका (ग़ज़ल, थुमरी)-2-💔🎶🎤✨📜🎓💖

[Atul Kaviraje]

बेगम अख्तर-७ ऑक्टोबर १९१४ -गायिका (ग़ज़ल, थुमरी)-

५. गायनाची अनोखी शैली ✨:
बेगम अख्तर यांची गायन शैली अनोखी होती. त्या ग़ज़लमध्ये ठुमरीची भावनिक खोली आणि ठुमरीमध्ये ग़ज़लची शब्दरचना इतक्या कुशलतेने मिसळत असत की त्यांची प्रत्येक रचना एक वेगळाच अनुभव देत असे. त्यांच्या आवाजातील वेदना, प्रेम आणि विरहभावना थेट श्रोत्यांच्या हृदयाला भिडत असत. त्यांच्या गायनात केवळ तंत्र नव्हते, तर ती आत्म्याची भाषा होती.

६. आयुष्यातील महत्त्वाचे टप्पे 💍:
१९४५ मध्ये त्यांचे प्रसिद्ध बॅरिस्टर इश्तियाक अहमद अब्बासी यांच्याशी विवाह झाला. या विवाहानंतर त्यांनी गायन सोडले आणि त्या बेगम अख्तर अब्बासी म्हणून ओळखल्या जाऊ लागल्या. सुमारे पाच वर्षांच्या शांततेनंतर त्यांच्या आतल्या कलाकाराने पुन्हा त्यांना गाण्यासाठी प्रवृत्त केले.

७. संगीतात पुनरागमन 🎶:
१९५७ मध्ये त्यांनी पुन्हा गायनाला सुरुवात केली. या पुनरागमनाने संगीत विश्वात उत्साहाचे वातावरण निर्माण झाले. याच वर्षी त्यांना संगीत नाटक अकादमी पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले, ज्यामुळे त्यांच्या कलेची अधिकृतपणे दखल घेतली गेली.

८. ऐतिहासिक घटना आणि त्यांचे महत्त्व 📜:
भारत-पाकिस्तान फाळणीचा त्यांच्या आयुष्यावर आणि संगीतावर मोठा प्रभाव पडला. या काळात अनेक कलाकारांनी स्थलांतर केले, पण बेगम अख्तर यांनी भारतातच राहण्याचा निर्णय घेतला आणि भारतीय संगीताला आपली सेवा दिली. स्वातंत्र्यानंतरच्या काळात त्यांनी भारतीय संगीताला आंतरराष्ट्रीय स्तरावर नेण्यातही महत्त्वपूर्ण योगदान दिले.

९. अखेरचा कार्यक्रम आणि निधन 💔:
३० ऑक्टोबर १९७४ रोजी अहमदाबादमध्ये त्यांचा अखेरचा कार्यक्रम झाला. गाणे गात असतानाच त्यांची तब्येत बिघडली. त्यांच्या अंतिम क्षणापर्यंत त्यांचे गाणे सुरू होते, जणू त्यांच्या आयुष्याचा शेवटचा श्वासही संगीतानेच घेतला.

१०. वारसा आणि प्रभाव 🎓:
बेगम अख्तर यांचा वारसा केवळ त्यांच्या रेकॉर्डिंगमध्येच नाही, तर त्यांच्या शैलीमध्येही आहे. 'मल्लिका-ए-ग़ज़ल' ही पदवी केवळ नावाला नव्हती, तर ती त्यांच्या कलेला दिलेली आदरांजली होती. त्यांच्या नंतरच्या अनेक गायकांनी त्यांच्या शैलीतून प्रेरणा घेतली. त्यांचा आवाज आजही ग़ज़ल आणि ठुमरीच्या प्रेमींसाठी एक चिरंतन प्रेरणा आहे.

निष्कर्ष आणि समारोप 💐:
बेगम अख्तर यांचे जीवन म्हणजे संगीत, संघर्ष आणि समर्पण यांचा एक संगम होता. त्यांनी आपले जीवन कलेला वाहिले. त्यांचे संगीत ही केवळ कलाकृती नव्हती, तर ती त्यांच्या आयुष्याची कहाणी होती. त्यांची ग़ज़ल 'ऐ मोहब्बत तेरे अंजाम पे रोना आया' आजही लाखो हृदयांना स्पर्श करते. आजच्या काळातही त्यांच्या आवाजातील भावना आणि साधेपणा त्यांना अद्वितीय बनवतो. बेगम अख्तर ह्या केवळ एक गायिका नव्हत्या, तर त्या संगीताचे एक युग होत्या.

इमोजी सारांश: 💔🎶🎤✨📜🎓💖

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-07.10.2025-मंगळवार.
===========================================