कृष्ण आणि गीतेचा जीवनाशी संबंध: कर्मयोगाचा शाश्वत संदेश- कर्मयोगी कृष्ण- 🕉️🙏

[Atul Kaviraje]

कृष्ण आणि गीतेचा जीवनाशी संबंध: कर्मयोगाचा शाश्वत संदेश-

कर्मयोगी कृष्ण-
🕉�🙏💡

चरण (Stanza)   मराठी अर्थ (Marathi Meaning)

I   कुरुक्षेत्रात सारथी झाले, कृष्ण भगवान, 🏹 भ्रमित अर्जुनाला दिले खरे ज्ञान। जीवनाचा रथ, कर्मच त्याची धुरी आहे, गीता हे ज्ञान, प्रत्येक श्लोक आवश्यक आहे।
अर्थ: भगवान कृष्ण युद्धभूमीत (कुरुक्षेत्र) अर्जुनाचे सारथी झाले। त्यांनी गोंधळलेल्या अर्जुनाला जीवनाचे खरे ज्ञान दिले। जीवनरूपी रथाचे केंद्र (धुरी) कर्मच आहे, आणि गीतेतील प्रत्येक उपदेश खूप महत्त्वाचा आहे।

II   कर्म करा तुम्ही, फळाची इच्छा नसावी, स्वधर्म पाळा, जीवनाची वाट न हरवावी। योग म्हणजे कुशलता, कर्मात संतुलन, निष्काम सेवा हेच खरे अर्पण।
अर्थ: तुम्ही आपले कर्म करत रहा, त्याच्या फळाची (निकालाची) इच्छा ठेवू नका। आपल्या कर्तव्याचे (स्वधर्म) पालन करत जीवनाच्या मार्गावरून विचलित होऊ नका। योग म्हणजे कर्मांमध्ये कुशलता आणि संतुलन। निस्वार्थ भावाने केलेली सेवा हेच खरे समर्पण आहे।

III   हे तुझे नाही, हे माझे नाही काही, आत्मा अमर आहे, फक्त शरीर आहे फोल (तुच्छ)। जे होऊन गेले, विसरून पुढे चला, वर्तमानाच्या सत्याशी तुम्ही न झुंजा।
अर्थ: या जगात कोणतीही वस्तू तुमची किंवा माझी नाही। आत्मा अमर आहे, फक्त शरीर नश्वर (फोल) आहे। जो काळ किंवा घटना होऊन गेल्या, त्या विसरून जीवनात पुढे वाढा। वर्तमान क्षणाचे सत्य स्वीकारा, त्याच्याशी संघर्ष करू नका।

IV   मनाला बनवा आपला खरा मित्र, 🧘 इंद्रियांवर ठेवा तुम्ही आपले नियंत्रण। अहंकार सोडा, व्हा तुम्ही नम्र, ज्ञान आणि भक्तीने मिळवा परब्रह्म।
अर्थ: आपल्या मनाला नियंत्रित करून त्याला आपला खरा मित्र बनवा। आपल्या इंद्रियांवर (डोळे, कान इ.) नियंत्रण ठेवा। अहंकार सोडून नम्रता स्वीकारा। ज्ञान, कर्म आणि भक्तीच्या मार्गाने परमेश्वराला प्राप्त करा।

V   परिस्थिती आहेत नेहमी बदलणाऱ्या, सुख आणि दुःखाची सावली चालणाऱ्या। समतोल ठेवा मनात, विचलित होऊ नका, विश्वासच आहे शक्ती, नेहमी सक्रिय।
अर्थ: जीवनातील परिस्थिती नेहमी बदलत असतात। सुख आणि दुःख दोन्ही सावलीप्रमाणे येत-जात राहतात। आपल्या मनात संतुलन (समता) ठेवा, विचलित होऊ नका। देवावर विश्वास हीच ती शक्ती आहे, जी तुम्हाला नेहमी पुढे नेते।

VI   क्रोध आहे शत्रू, बुद्धीचा विनाश, कर्माची गती आहे अत्यंत गहन, खास। धर्म-मार्गावर चला, डगमगू नका, कर्म-अकर्माचे रहस्य समजून घ्या।
अर्थ: क्रोध सर्वात मोठा शत्रू आहे, कारण तो बुद्धीचा नाश करतो। कर्माचे नियम (गती) खूप गहन आणि महत्त्वाचे आहेत। आपल्या कर्तव्य-मार्गावर चला आणि कधीही विचलित होऊ नका। योग्य कर्म आणि अकर्म (निष्क्रियता) चे रहस्य समजून घ्या।

VII   कृष्णाची वाणी, जीवनाचा हा सार, 📖 गीता आहे माता, दुःखातून करते पार। हे वाचा, समजा आणि जीवनात आणा, मग आव्हानही तुम्हाला आव्हान वाटणार नाही।
अर्थ: भगवान कृष्णाचा हा उपदेश जीवनाचा सार आहे। गीता मातेसारखी आहे, जी आपल्याला दुःखातून मुक्ती मिळवून देते। हे ज्ञान वाचा, समजा आणि आपल्या जीवनात लागू करा। मग तुमच्यासमोर कोणतीही अडचण, अडचण वाटणार नाही।

--अतुल परब
--दिनांक-08.10.2025-बुधवार.
===========================================