सण: सुकोथ (झोपड्यांचा सण) - यहूदी सणाचा पहिला दिवस-1-🌿🍋

[Atul Kaviraje]

सुकोथ - श्रद्धा आणि आश्रयाचा सण (भक्ती-भावपूर्ण लेख) 🇮🇱🙏-

दिनांक: 07 ऑक्टोबर, 2025 - मंगळवार (15 तिश्रेई, 5786)
सण: सुकोथ (झोपड्यांचा सण) - यहूदी सणाचा पहिला दिवस

सुकोथ (Sukkot), ज्याला 'झोपड्यांचा सण' किंवा 'मंडपांचा सण' असेही म्हणतात, हा यहुदी धर्मातील तीन प्रमुख तीर्थोत्सवांपैकी एक आहे, जो 'झमान सिम्हातेनु' म्हणजे 'आपल्या आनंदाचा काळ' म्हणून ओळखला जातो. हा सण यहुदी कॅलेंडरमधील सातव्या महिना 'तिश्रेई' च्या 15 व्या तारखेला सुरू होतो, जो 07 ऑक्टोबर 2025 रोजी आहे. हा सात दिवस चालतो आणि परमेश्वरावरील अटूट विश्वास, संरक्षण आणि निसर्गाबद्दल कृतज्ञता व्यक्त करण्याचे एक सुंदर माध्यम आहे.

10 प्रमुख मुद्दे आणि विवेचनात्मक विस्तार:

1. सणाचे ऐतिहासिक महत्त्व (Historical Significance) 📜
सुकोथचे मूळ बायबलमध्ये आहे, जो दोन प्रमुख ऐतिहासिक घटनांची आठवण करून देतो.

1.1. 40 वर्षांचा वाळवंटी प्रवास: हा सण त्या वेळेची आठवण करून देतो जेव्हा इस्राएलच्या लोकांनी इजिप्तच्या गुलामगिरीतून मुक्त झाल्यानंतर 40 वर्षे वाळवंटात तात्पुरत्या झोपड्यांमध्ये (सुकाह) जीवन व्यतीत केले होते. हे त्यांची नम्रता, परमेश्वरावर अवलंबित्व आणि त्यांचे दैवी संरक्षण (मेघांचे ढग) दर्शवते.

उदाहरण: प्राचीन इस्राएली लोक त्यांच्या प्रवासादरम्यान कायमस्वरूपी घरे बांधू शकत नव्हते, त्यामुळे ते तात्पुरत्या आश्रयात राहायचे, ज्यामुळे त्यांना शिकवण मिळते की त्यांचे खरे घर आणि संरक्षण परमेश्वरात आहे.

1.2. कापणीचा सण: शेती चक्राच्या समाप्तीचे हे प्रतीक आहे, जेव्हा शेतकरी आपले अंतिम पीक गोळा करत असत. म्हणून याला 'इंगॅदरिंगचा सण' (Chag HaAsif) असेही म्हणतात, जे पृथ्वीवरील आशीर्वादासाठी कृतज्ञतेचे प्रतीक आहे.

2. 'सुकाह'चे बांधकाम आणि आश्रय (The Sukka - Booth/Tabernacle) 🛖
सुकोथचे सर्वात महत्त्वाचे वैशिष्ट्य म्हणजे 'सुकाह' (Sukkah, अनेकवचन: सुकोथ) नावाच्या एका तात्पुरत्या झोपडीत राहणे.

2.1. सुकाहची रचना: सुकाहच्या भिंती कोणत्याही सामग्रीपासून बनवता येतात, परंतु तिचे छत, ज्याला 'स्खाख' (S'chach) म्हणतात, ते सेंद्रिय सामग्रीचे (जसे की बांबू, पाने किंवा फांद्या) बनलेले असावे, जेणेकरून रात्री तारे दिसतील आणि दिवसा हलकी सावली राहील.

2.2. आश्रयाचा आध्यात्मिक अर्थ: सुकाहचे तात्पुरते स्वरूप आपल्याला शिकवते की जीवनातील भौतिक संपत्ती आणि कायमस्वरूपी घरे क्षणभंगुर आहेत. आपण आपल्या सुरक्षिततेचा गर्व करू नये, तर परमेश्वराच्या दया आणि संरक्षणावर अवलंबून राहावे.

प्रतीक: झोपडी (सुकाह) 🛖, अस्थिरता.

3. चार वनस्पती प्रजाती (The Four Kinds - Arba Minim) 🌿🍋
सुकोथ दरम्यान, विशेषत: पुरुष, चार वेगवेगळ्या वनस्पती प्रजाती एकत्र धरून हलवतात (वेव्हिंग).

3.1. चार प्रजाती: त्या आहेत: एट्रोग (Etrog - सिट्रोन फळ 🍋), लूलाव (Lulav - ताडाचे पान 🌴), हादस्सिम (Hadassim - मर्टलची फांदी), आणि अरावोत (Aravot - विलोची फांदी).

3.2. एकतेचे प्रतीक: या चारही प्रजाती यहुदी लोकांच्या विविध प्रकारांचे प्रतिनिधित्व करतात. त्यांना एकत्र धरून हलवल्याने यहुदी समाजाची एकता आणि परमेश्वरासमोर त्यांची सामूहिक प्रार्थना दर्शविली जाते.

प्रतीक: एट्रोग (चव आणि सुगंध), लूलाव (चव नाही, सुगंध), हादस्सिम (सुगंध, चव नाही), अरावोत (चव नाही, सुगंध नाही).

4. आनंदाचा काळ (Zman Simchateinu) 🎉
सुकोथला विशेषत: 'झमान सिम्हातेनु' म्हणून ओळखले जाते, याचा अर्थ 'आपल्या आनंदाचा काळ'.

4.1. आनंदाचे कारण: हा आनंद दोन गोष्टींमधून उत्पन्न होतो: पहिले, यम किप्पुर (प्रायश्चित्तचा दिवस) वर पापांची क्षमा मिळाली; आणि दुसरे, पीक कापणीचा हंगाम आणि परमेश्वराच्या आशीर्वादाची जाणीव.

4.2. आनंदाचा आदेश: तोराह (बायबल) मध्ये विशेषतः या सणावर आनंदित राहण्याचा आदेश दिला आहे, जो प्रायश्चित्तानंतरच्या नवीन सुरुवातीचे प्रतीक आहे.

5. अतिथींचे स्वागत (Ushpizin) 🤝
सुकोथ दरम्यान, 'उश्पीझिन' (Ushpizin, अतिथी) नावाची एक विशेष प्रथा आहे, ज्याचा अर्थ सुकाहमध्ये पवित्र, न पाहिलेल्या पाहुण्यांचे स्वागत करणे.

5.1. अतिथी परंपरा: परंपरेनुसार, दर रात्री एका वेगळ्या बायबलमधील व्यक्तिमत्त्वाला (जसे की अब्राहम, इसहाक, याकोब, मोशे, अहरोन, योसेफ आणि डेव्हिड) सुकाहमध्ये प्रतीकात्मकपणे आमंत्रित केले जाते.

5.2. मानव-सेवा: ही परंपरा आपल्याला शिकवते की आपण केवळ आध्यात्मिक पाहुण्यांचेच नव्हे, तर वास्तविक जीवनातील गरजूंना आणि मित्रांनाही आपल्या सुकाहमध्ये आमंत्रित करावे, ज्यामुळे सद्भाव आणि बंधुभाव वाढतो.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-07.10.2025-मंगळवार.
===========================================