हालसिद्धनाथ उत्सव, कुर्ली-चिकोडी: श्रद्धा, भंडारा आणि भविष्याची भाकणूक-1-🟡

[Atul Kaviraje]

हालसिद्धनाथ उत्सव, कुर्ली-चिकोडी: श्रद्धा, भंडारा आणि भविष्याची भाकणूक-

दिनांक: 08 ऑक्टोबर, 2025 (बुधवार)
स्थान: श्रीक्षेत्र आप्पाचीवाडी-कुर्ली, तालुका-चिकोडी, बेळगाव (कर्नाटक)
थीम: नवनाथ स्वरूप श्री हालसिद्धनाथांच्या चरणी भक्तिपूर्ण वंदन।

प्रतीक: 🟡 (भंडारा/हळद) 🐐 (पवित्र पशू) 🥁 (ढोल वादन) 🚩 (पताका) 🙏 (भक्ती)

भक्तिभावपूर्ण विवेचनात्मक लेख (Marathi Lekh)
श्री हालसिद्धनाथ देवाचा उत्सव (ज्याला स्थानिक भाषेत 'भोंब यात्रा' असेही म्हणतात) हा कुर्ली आणि आप्पाचीवाडी (चिकोडी तालुका) येथे आयोजित होणारा महाराष्ट्र आणि कर्नाटकमधील लाखो भक्तांचा एक प्रमुख आध्यात्मिक महाकुंभ आहे. हा उत्सव नाथ संप्रदायाचे महान संत श्री हालसिद्धनाथ यांना समर्पित आहे, ज्यांनी येथे आपली संजीवन समाधी स्थापित केली. 08 ऑक्टोबर, 2025 रोजी होणारा हा उत्सव पारंपरिक भक्ती आणि उत्साहाचे एक अद्भुत मिश्रण सादर करतो.

1. श्री हालसिद्धनाथांचा परिचय आणि नवनाथ परंपरा 🧘�♂️
हालसिद्धनाथांना नवनाथांमध्ये (नाथ संप्रदायातील नऊ सिद्ध गुरू) अत्यंत महत्त्वाचे स्थान प्राप्त आहे.

1.1. दत्तात्रेय स्वरूप: त्यांना भगवान दत्तात्रेय आणि रेवणनाथ/गहिनीनाथ यांचा अवतार मानले जाते. त्यांची शिकवण साधना, ध्यान आणि सेवा यावर केंद्रित आहे.

1.2. संजीवन समाधीचे महत्त्व: कुर्ली आणि आप्पाचीवाडी दरम्यान असलेले त्यांचे देवस्थान त्यांच्या संजीवन समाधीमुळे ओळखले जाते, जिथे ते अनंतकाळापर्यंत भक्तांना आशीर्वाद देतात. (प्रतीक: 🕊�)

2. उत्सवाचा आरंभ आणि कर बांधण्याची प्रथा 🚩
उत्सवाचा आरंभ अत्यंत पवित्र आणि पारंपरिक पद्धतीने होतो.

2.1. कर बांधण्याची विधी: यात्रेचा शुभारंभ खडक मंदिरात 'कर बांधून' केला जातो. हा एक प्रतीकात्मक विधी आहे, जिथे मानकरी (सन्मानित व्यक्ती) आणि पुजारी दोरा बांधून उत्सवाच्या औपचारिक सुरुवातीची घोषणा करतात.

2.2. ढोल वादन आणि घोडी: सुरुवातीला मानाची घोडी (सन्मानित घोडी) आणि ढोलांच्या गजरात (मोठ्या आवाजात) पालखी कुर्लीहून आप्पाचीवाडीकडे रवाना होते, जे उत्सवाच्या वातावरणात उत्साह भरते. 🥁

3. भोंब यात्रा आणि पालखी सबीना सोहळा 🚶�♂️
उत्सवादरम्यान श्री हालसिद्धनाथांच्या पालखीचे भ्रमण भक्तांच्या श्रद्धेचे केंद्र असते.

3.1. पालखी सबीना (प्रदक्षिणा): पालखी घुमट मंदिर, वाडा मंदिर आणि खडक मंदिराभोवती 'सबीना' (मंदिराची प्रदक्षिणा) करते. ही यात्रा भक्ती आणि ऊर्जेने ओतप्रोत असते.

3.2. भंडाऱ्याची उधळण: भक्तगण अत्यंत भक्तिभावाने हवेत भंडारा (पिवळी हळद) उधळतात. संपूर्ण मंदिर परिसर पिवळाधम्मक होतो, जे सकारात्मक ऊर्जा आणि मंगलमयतेचे प्रतीक आहे. 🟡

4. महाप्रसाद आणि अन्नदानाची व्यवस्था 🍚
हा उत्सव सेवा आणि समतेची भावना दर्शवतो.

4.1. मोफत अन्नदान: यात्रेदरम्यान श्री हालसिद्धनाथ सेवा संस्थेकडून हजारो भक्तांसाठी पाच दिवस विनामूल्य अन्नदानाची (महाप्रसाद) व्यवस्था केली जाते.

4.2. जात-पात विरहित: या महाप्रसादात सर्व भक्त कोणताही भेदभाव न करता भोजन ग्रहण करतात, जे संत हालसिद्धनाथांच्या सामाजिक समरसतेच्या शिक्षणाचे दर्शन घडवते.

5. उत्सवाचे मुख्य आकर्षण: 'भाकणूक' (भविष्यवाणी) 🔮
भाकणूक ही या यात्रेची सर्वात महत्त्वाची आणि उत्सुकतेची परंपरा आहे, जी भविष्याचे संकेत देते.

5.1. भाकणुकीचे स्वरूप: भाकणूक ही गेय (गाण्याच्या) शैलीत सांगितली जाते, ज्याद्वारे श्री हालसिद्धनाथ आगामी वर्षातील नैसर्गिक आपत्ती, पिकांची स्थिती आणि राजकीय-सामाजिक घडामोडींबद्दल भविष्यवाणी करतात.

5.2. भविष्यवाणीचे महत्त्व: भक्त या भविष्यवाणींना 'नाथांचा दरबार' मानतात आणि त्यांना येणाऱ्या काळासाठी एक इशारा किंवा मार्गदर्शन म्हणून स्वीकारतात.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-08.10.2025-बुधवार.
===========================================