निखिल बॅनर्जी: सितार वादनातील एक शांत आणि तेजस्वी तारा-

[Atul Kaviraje]

निखिल बॅनर्जी (Nikhil Banerjee) – १४ ऑक्टोबर १९३१ -भारतीय शास्त्रीय सितार वादक.-

निखिल बॅनर्जी: सितार वादनातील एक शांत आणि तेजस्वी तारा-

निखिल बॅनर्जी यांच्यावरील कविता-

(१)
चौदा ऑक्टोबरला जन्मले ते महान,
निखिल बॅनर्जी, सितारची शान.
सप्तसुरांचे ते होते पुजारी,
त्यांच्या वादनात होती एक जादू खरी.अर्थ: १४ ऑक्टोबरला महान निखिल बॅनर्जी यांचा जन्म झाला, जे सितारची शान होते. ते सप्तसुरांचे पुजारी होते आणि त्यांच्या वादनात एक खरी जादू होती.

(२)
उस्ताद अलाउद्दीन खान यांचे शिष्य,
घडले ते मैहरच्या अंगणात.
कठोर परिश्रमाची ती साधना,
त्यांनी आयुष्यभर केली.अर्थ: ते उस्ताद अलाउद्दीन खान यांचे शिष्य होते. मैहरच्या अंगणात ते घडले आणि त्यांनी आयुष्यभर कठोर परिश्रम केले.

(३)
शांतता आणि ध्यान होते त्यांच्या वादनात,
प्रत्येक स्वरामध्ये होती एक खोली.
प्रेक्षकांना ते घेऊन गेले,
संगीताच्या एका नव्या जगात.अर्थ: त्यांच्या वादनात शांतता आणि ध्यान होते, प्रत्येक स्वरात एक खोली होती. त्यांनी प्रेक्षकांना संगीताच्या एका नव्या जगात घेऊन गेले.

(४)
त्यांच्या सिताराचा तो आवाज,
पोहचला साता समुद्रापार.
परदेशी लोकांनाही,
त्याने केले मंत्रमुग्ध.अर्थ: त्यांच्या सिताराचा आवाज साता समुद्रापार पोहोचला. परदेशी लोकांनाही त्यांनी आपल्या वादनाने मंत्रमुग्ध केले.

(५)
मिळाले त्यांना अनेक सन्मान,
पद्मभूषणचा होता तो मान.
पण त्यांना फक्त आवड होती,
संगीताची सेवा करण्याची.अर्थ: त्यांना अनेक सन्मान मिळाले, जसे की पद्मभूषण पुरस्कार. पण त्यांना फक्त संगीताची सेवा करण्याची आवड होती.

(६)
ते होते एक आदर्श गुरु,
विद्यार्थ्यांना दिले त्यांनी ज्ञान.
केवळ तंत्रज्ञान नाही, तर संगीत,
शिकवले त्यांनी मन लावून.अर्थ: ते एक आदर्श शिक्षक होते, ज्यांनी विद्यार्थ्यांना ज्ञान दिले. त्यांनी केवळ तंत्रज्ञान नाही, तर मनापासून संगीत शिकवले.

(७)
आज त्यांची जयंती साजरी करू,
त्यांच्या विचारांना आत्मसात करू.
संगीताच्या या महान साधकाला,
आम्ही सलाम करू.अर्थ: आज त्यांची जयंती साजरी करू आणि त्यांच्या विचारांना अंगीकारू. संगीताच्या या महान साधकाला आम्ही सलाम करू.

--अतुल परब
--दिनांक-14.10.2025-मंगळवार.
===========================================