📜 श्रीमद्भगवद्गीता - अध्याय २: सांख्ययोग - श्लोक-65-श्रीकृष्णाचा ‘प्रसाद’ 🌿🙏

Started by Atul Kaviraje, October 31, 2025, 10:54:17 AM

Previous topic - Next topic

Atul Kaviraje

📜 श्रीमद्भगवद्गीता - अध्याय २: सांख्ययोग - श्लोक-65-

प्रसादे सर्वदुःखानां हानिरस्योपजायते।
प्रसन्नचेतसो ह्याशु बुद्धिः पर्यवतिष्ठते।।65।।

📜 श्रीकृष्णाचा 'प्रसाद' (शांत चित्त) 🌿🙏

श्रीमद्भगवद्गीता - अध्याय २: सांख्ययोग - श्लोक ६५

श्लोक :
प्रसादे सर्वदुःखानां हानिरस्योपजायते।
प्रसन्नचेतसो ह्याशु बुद्धिः पर्यवतिष्ठते।।६५।।

श्लोकाचा संक्षिप्त अर्थ (Short Meaning)
अंतःकरणाची प्रसन्नता (प्रसाद) प्राप्त झाल्यावर साधकाच्या सर्व दुःखांचा नाश होतो.
अशा प्रसन्न मनाच्या (शांत चित्ताच्या) पुरुषाची बुद्धी त्वरित परमात्म्यामध्ये स्थिर होते.

🌸 दीर्घ मराठी कविता (भक्तिभावपूर्ण) - ७ कडवी

१. आरंभ : भक्तीचा मार्ग

मनाची शांती हाच खरा योग,
जीवात्म्याला लाभे सुंदर भोग।
प्रसाद हा भगवंताचा,
सारे दुःख मिटवी हाच खरा ठेवा ।।
(प्रसादः भगवंताच्या कृपेने मिळालेली मनाची शांती)

२. दुःखांचे मूळ आणि क्षय

संकटांचे डोंगर जरी येती,
चिंता, भय सारी दूर पळती।
सर्वदुःखानां हानिरस्य हीच ग्वाही,
जेव्हा शांत चित्तात विसावे देही ।।
(सर्वदुःखानां हानिरस्यः त्याच्या सर्व दुःखांचा नाश होतो)

३. चित्ताची प्रसन्नता

राग-द्वेषाची झाली दूर छाया,
विषयांत असूनही नाही माया।
जेव्हा साधक होतो प्रसन्नचेतस,
तेव्हाच होई मोक्षाचा ध्यास ।।
(प्रसन्नचेतसः ज्याचे मन अत्यंत शांत, आनंदी आणि प्रसन्न झाले आहे)

४. बुद्धीचा स्थिर ठाव

भरकटलेली बुद्धी, चंचल मन,
करी संसारात रोजचे नर्तन।
शांत चित्तामुळे तिची होते शुद्धी,
लागे परमात्म्याशी अखंड बुद्धी ।।
(बुद्धीः निर्णय घेणारी शक्ती)

५. शीघ्र स्थिरता (तत्परता)

प्रसन्नता येता लागे न वेळ,
तटस्थतेचा होई सुंदर मेळ।
ह्याशु पर्यवतिष्ठते हीच ओढ,
बुद्धी आत्मस्वरूपी घेई गोड विसावा ।।
(ह्याशु पर्यवतिष्ठतेः त्वरित (शीघ्र) स्थिर होते)

६. जीवनमुक्तीचे रहस्य

ज्याला लाभला हा अंतरीचा प्रसाद,
त्याच्या जीवनात नसे कोणताही वाद।
स्थिर बुद्धीने पाही जग हे सारे,
मुक्त होऊन तो तोलून विचारे ।।
(तोलूनः समभाव ठेवून)

७. निष्कर्ष : प्रार्थना आणि समर्पण

हे कृष्णा! द्यावा आम्हाला हा प्रसाद,
नको विषयांचा कसलाही नाद।
बुद्धी सतत राहो तुझिया चरणी,
प्रसन्न चित्ताने हीच प्रार्थना, कर शरणागती ।।
(शरणागतीः पूर्ण समर्पण)

🖼� इमोजी सारांश (Emoji Saaransh): शांत मनाचा राजमार्ग 🛣�
श्लोकाचा भाग   भावार्थ   इमोजी
प्रसादे   अंतःकरणाची शांतता (प्रसाद)   🧘�♀️ शांत मन, 🕊� शांती
सर्वदुःखानां हानिरस्योपजायते   सर्व दुःखांचा नाश होतो   🚫💔 दुःख संपले, 😊 आनंद
प्रसन्नचेतसो ह्याशु   प्रसन्न आणि आनंदी चित्त त्वरित   💖 प्रसन्न हृदय, ⚡ लगेच
बुद्धिः पर्यवतिष्ठते   बुद्धी आत्म्यात स्थिर होते   🎯 एकाग्रता, 🕉� आत्मज्ञान

✨ समाप्त – "शांत चित्ताचा प्रसाद" हेच भगवंताचे खरे वरदान आहे. 🌼

--अतुल परब
--दिनांक-30.10.2025-गुरुवार.
===========================================