चाणक्य नीति प्रथम अध्याय - श्लोक ७-💰 धनाची नीती आणि नियती 🛡️🧠💼👑➡️📉

[Atul Kaviraje]

चाणक्य नीति प्रथम अध्याय -

आपदार्थे धनं रक्षेच्छ्रीमतां कुत आपदः ।
कदाचिच्चलते लक्ष्मीसंचितोऽपिविनश्यति ।।७।।

चाणक्य नीतीचा हा श्लोक अर्थव्यवस्थापन (Financial Management) आणि नीती (Ethics) यावर आधारित आहे, त्यात 'भक्तिभाव' (Devotion) पेक्षा 'व्यवहारज्ञान' (Practical Wisdom) अधिक आहे.

💰 धनाची नीती आणि नियती 🛡�
(चाणक्य नीती - प्रथम अध्याय - श्लोक ७ वर आधारित मराठी कविता)

📜 मूळ श्लोक (Original Shloka)

आपदार्थे धनं रक्षेच्छ्रीमतां कुत आपदः ।
कदाचिच्चलते लक्ष्मीसंचितोऽपि विनश्यति ।।७।।

✨ संक्षिप्त अर्थ (Short Meaning)

संकटकाळासाठी धनाचे रक्षण करावे.
श्रीमंतांना संकटे येत नाहीत असे नाही,
कारण लक्ष्मी (संपत्ती) चंचल आहे
आणि साठवलेले धनही कधीकधी नष्ट होते.

💐 दीर्घ मराठी कविता (Long Marathi Poem)

कडवे १: संकटाची तयारी

जीवनात संकट येते, कधी अचानक दारी,
काळ कठीण येता, होते परिस्थिती भारी।
आपदार्थे धनं रक्षेत्, नीतिवचन हे सार,
बचतच आपली ढाल, देई संकटात आधार। 💾

कडवे २: श्रीमंतीचा भ्रम

असे वाटते जगात, श्रीमंती मोठी शान,
पैसा असला जवळ, मग कसली चिंता, त्राण?
परी सत्य हे वेगळे, भ्रम नका हो धरू,
श्रीमतां कुत आपदः, कोणी नाही अभेद्य गुरू। ❓

कडवे ३: नियतीचा नियम

सोन्याची लंका होती, रावणाकडे थोर,
परी त्यालाही भोगला, नियतीचा कठोर जोर।
धन-दौलत असूनही, रोग-काळ ना सोडी,
श्रीमंतांनाही येती, संकटांच्या गाठी-जोडी। 👑➡️📉

कडवे ४: लक्ष्मीची चंचलता

लक्ष्मी माता आहे, तिचे स्वरूप चंचल,
आज तुझ्या घरी, उद्या ती होते पळ-पळ।
कदाचिच्चलते लक्ष्मी, नाही तिचा नेम,
या नश्वर धनावर, नको धरू जास्त प्रेम। 💫

कडवे ५: नशिबाचा खेळ

येतात बाजारात, मोठी पडझड अचानक,
सारी कमाई जाते, क्षणभरात विनायक।
कोण जाणे कधी, कोणते संकट उभे राही,
साठवलेल्या धनाला, शाश्वती कधी नाही। 🎲

कडवे ६: धनाचे विसर्जन

गुंतवणूक सारी गेली, महागाईने खाल्ली,
साठवलेली संपत्ती, क्षणात होऊन पांगली।
संचितोऽपिविनश्यति, हे सत्य मनी ठेवा,
म्हणूनच विवेकाने, धन ठेवावे नेमकेवा। 🔥

कडवे ७: अंतिम बोध

धन कमावा जरूर, पण नको गर्व त्याचा,
सदैव व्हावे जागरूक, नियम नीतीचा।
संकटासाठी बचत, हेच खरे मोठेपण,
म्हणूनच नीतीचे नियम, करावे अंगी पूर्ण। 🧠💼

🙏 इमोजी सारांश (Emoji Saransh) 🙏

नीतीचा भाग   संदेश   चाणक्याचे ज्ञान   इमोजी
आपदार्थे धनं रक्षेत्   संकटासाठी बचत करा   आर्थिक सुरक्षा   🛡�
श्रीमतां कुत आपदः   श्रीमंतांनाही धोका   जीवन अनिश्चित   ❓
कदाचिच्चलते लक्ष्मी   संपत्ती चंचल असते   अस्थिरता   💸💨
संचितोऽपि विनश्यति   साठवलेले धनही नष्ट होते   वास्तव स्वीकारा   📉

✨ "धन ही साधन आहे, साध्य नव्हे — नीती आणि विवेक हाच खरा संपत्तीचा मार्ग आहे." 💖

--अतुल परब
--दिनांक-05.11.2025-बुधवार.
===========================================