रशियन क्रांतीचा समारोप (1917):-जग बदलणारी क्रांती: ११ नोव्हेंबर, १९१७-2-📜 ✍️ 🏛

[Atul Kaviraje]

The End of the Russian Revolution (1917): The October Revolution in Russia concluded with the establishment of the Soviet government under the Bolshevik Party on November 11, 1917.

रशियन क्रांतीचा समारोप (1917): 11 नोव्हेंबर 1917 रोजी रशियातील ऑक्टोबर क्रांती संपली आणि बोल्शेविक पार्टीच्या नेतृत्वाखाली सोव्हिएत सरकारची स्थापना झाली.

जग बदलणारी क्रांती: ११ नोव्हेंबर, १९१७-

६. प्रमुख घोषणा आणि सुधारणा (Key Decrees and Reforms)
शांती घोषणा: सर्व युद्धरत राष्ट्रांना शांतता कराराची ऑफर.

जमीन घोषणा: जमीनदारांकडील जमिनी जप्त करून त्या शेतकऱ्यांमध्ये वाटल्या गेल्या.

कामगार नियंत्रण: कारखान्यावरील ताबा मजुरांच्या समित्यांच्या हाती दिला.

राष्ट्रीयतांचा हक्क: सर्व राष्ट्रीयतेच्या लोकांना समान हक्क देण्यात आले.

🕊� 🌾 🏭 🌍

महत्त्व: या घोषणांनी क्रांतीचे तात्काळ फळ जनतेपर्यंत पोहोचवले आणि नव्या शासनाला लोकlegitimacy प्रदान केली.

७. जागतिक प्रतिक्रिया आणि परिणाम (Global Reaction and Consequences)
आंतरराष्ट्रीय विभागणी: जग समाजवादी आणि भांडवलशाही अशा दोन शिबिरांत विभागला गेला.

कोल्ड वॉरचा पाया: पाश्चात्य देशांनी नवीन सोव्हिएत सरकारला मान्यता नाकारली, ज्यामुळे दशकांपर्यंत चालणाऱ्या तणावाची सुरुवात झाली.

जागतिक समाजवादी चळवळ: जगभरातील मजूर चळवळी आणि समाजवादी पक्षांना मोठी प्रेरणा मिळाली.

🌐 ❄️ 🔥 ✊

मुख्य मुद्दा: रशियन क्रांती ही एक राष्ट्रीय घटना न राहता, एक जागतिक राजकीय भूकंप सिद्ध झाली.

८. देशावरील परिणाम: युद्ध आणि औद्योगिकीकरण (Domestic Impact: War and Industrialization)
अंतर्गत युद्ध (१९१८-१९२२): बोल्शेविक विरोधी शक्तींशी (व्हाईट आर्मी) झालेले युद्ध.

नवीन आर्थिक धोरण (NEP): युद्धानंतरच्या परिस्थितीत अर्थव्यवस्था सावरण्यासाठी लेनिनने मिश्र अर्थव्यवस्थेचा अवलंब केला.

स्टॅलिनचे शासन: नंतर जोसेफ स्टॅलिनच्या नेतृत्वाखाली जबरदस्त औद्योगिकीकरण आणि सामूहिकीकरणाचा कार्यक्रम राबविण्यात आला.

⚔️ 🏭 🚜 👨�🌾

निष्कर्ष: नव्या सोव्हिएत राज्याला आंतरराष्ट्रीय विरोध आणि अंतर्गत गुंतागुंतीचा सामना करावा लागला, पण त्याने एक महासत्ता म्हणून वेगाने प्रगती केली.

९. वारसा: आशेचा प्रकाश आणि छाया (Legacy: The Beacon and the Shadow)
सकारात्मक वारसा: साम्राज्यवादाविरुद्धचा संघर्ष, शिक्षण आणि आरोग्यसेवेतील सुधारणा, महिला हक्क, विज्ञान-तंत्रज्ञानातील प्रगती.

नकारात्मक वारसा: स्टॅलिनकालीन जुलूम, गुलाग शिबिरे, बेकायदेशीर तुरुंगवास, लोकशाहीचा अभाव, अभिव्यक्ती स्वातंत्र्यावर बंदी.

☀️ 🌑

सारांश: रशियन क्रांतीचा वारसा हा आशेचा प्रकाश आणि जुलमी छाया यांचे मिश्रण आहे. त्याने जग बदलले, पण त्याची किंमतही मोठी भरावी लागली.

१०. समारोप (Conclusion)
इतिहासातील एक महान प्रयोग: रशियन क्रांती हा समानता आणि न्यायावर आधारित समाज निर्माण करण्याचा एक महान प्रयोग होता.

शिक्षण: सत्ता हस्तगत करणे आणि ती टिकवणे यातील फरक, लोकशाहीचे महत्त्व, आणि सत्तेच्या केंद्रीकरणाचे धोके याचे शिक्षण या क्रांतीतून मिळते.

शेवटचा विचार: ११ नोव्हेंबर, १९१७ हा दिवस आपल्याला सांगतो की सामान्य जनता सत्ता बदलू शकते, पण हा बदल जबाबदारी, लोकशाही आणि मानवी हक्कांच्या किंमतीने आला तर त्याचा अर्थच राहात नाही. ही क्रांती मानवी इच्छाशक्तीचा विजय होता, ज्याचे परिणाम जगाला भोगावे लागले.

🧪 🌍 📚 ⚖️

समर्पण: त्या सर्व क्रांतिकारकांना आणि सामान्य जनतेला ज्यांनी एक नवे जग उभारण्याचे स्वप्न पाहिले.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-11.11.2025-मंगळवार.
===========================================