🩸 गिलोटिनचा पहिला वापर (1792): क्रांतीचे क्रूर प्रतीक 🔪-3-

[Atul Kaviraje]

The First Known Use of the Guillotine (1792): On November 30, 1792, the guillotine was used for the first time to execute a criminal in France during the French Revolution.

गिलोटिनचा पहिला वापर (1792): 30 नोव्हेंबर 1792 रोजी, फ्रेंच क्रांती दरम्यान फ्रान्समध्ये एक गुन्हेगाराची फाशी देण्यासाठी गिलोटिनचा पहिला वापर केला गेला.

🩸 गिलोटिनचा पहिला वापर (1792): क्रांतीचे क्रूर प्रतीक 🔪-

🗓� ३० नोव्हेंबर १७९२ – गिलोटिनचा पहिला वापर (FRENCH REVOLUTION)
HORIZONTAL LONG MIND-MAP BRANCH CHART
१ ➡️ फ्रेंच क्रांतीची पार्श्वभूमी

१७८९ मध्ये सुरू झालेली लोकशाही व सामाजिक बदलांची क्रांती

राजेशाही समाप्त करण्याची जनतेची उग्र मागणी

समान, वेगवान, वेदनारहित शिक्षा यावर चर्चा

समाजातील दंड आणि न्याय प्रणाली बदलण्याची तीव्र गरज

२ ➡️ गिलोटिनची निर्मिती – संकल्पना व उद्देश

डॉ. जोसेफ-इग्नास गिलोटिन यांनी सुचवलेली यंत्रणा

सर्व सामाजिक स्तरातील अपराध्यांना समान शिक्षा

जास्त मानवी, वेगवान, कमी वेदनादायक मृत्यू देण्याची संकल्पना

आधीच्या क्रूर शिक्षा पद्धतीच्या जागी 'मानवी' पर्याय

३ ➡️ गिलोटिनचे तांत्रिक स्वरूप

वरून खाली येणारी धारदार जड तलवार

लाकडी फ्रेम, लॉकिंग मेकॅनिझम व वजन आधारित धक्का

त्वरित शिरच्छेद करण्यासाठी तयार केलेली यांत्रिक रचना

काही सेकंदात फाशी पूर्ण होण्याची प्रणाली

४ ➡️ ३० नोव्हेंबर १७९२ – पहिली फाशी (FIRST EXECUTION)

फ्रान्सने गुन्हेगार निकोलस-जॅक्स पॅलटिअर याला गिलोटिनने फाशी दिली

ही घटना फ्रेंच क्रांतीतील "नव्या न्यायव्यवस्थेचा" प्रतीकात्मक क्षण ठरली

याच तारखेपासून गिलोटिन 'राज्य-मान्य' शिक्षा पद्धत बनली

या दिवशी इतिहासात 'नवीन मृत्यू-तंत्राची' अधिकृत नोंद झाली

५ ➡️ सामाजिक व राजकीय प्रतिक्रिया

काहींनी यंत्रणेला "मानवी" व न्याय्य म्हटले

लोकांनी मोठ्या प्रमाणात जमून फाशी पाहण्याची प्रथा सुरू

राजेशाही संपुष्टात आणण्याची मानसिकता अधिक उग्र

क्रांतिकारी गटांनी याला समानता व वेगवान न्यायाचे प्रतीक मानले

६ ➡️ पुढील काळ – गिलोटिनचा व्यापक वापर

फ्रेंच क्रांतीतील 'Reign of Terror' (भीषण दहशतीचा काळ)

हजारोंना गिलोटिनने फाशी (राजघराणे, सरदार, सामान्य नागरिक)

१७९३–९४ काळात याचे राजकीय शस्त्र म्हणून रूपांतर

संपूर्ण युरोपमध्ये फ्रान्सकडे भितीच्या नजरेने पाहिले जाऊ लागले

७ ➡️ इतिहासातील परिणाम व वारसा

गिलोटिन हा "क्रांतीचा अंधार व लोकशाहीचा संघर्ष" याचे प्रतीक

आधुनिक न्यायव्यवस्थेत शिक्षा तत्त्वांवर चर्चा वाढली

मृत्युदंडाच्या पद्धतीतील 'समानता' संकल्पना जगभर पोहोचली

नंतरच्या शतकांत यंत्रणा बंद, पण ऐतिहासिक स्मृती म्हणून जिवंत

८ ➡️ ३० नोव्हेंबरची ऐतिहासिक महत्त्वता

तंत्रज्ञान + न्यायव्यवस्था + क्रांती यांचा संगम असलेली तारीख

फ्रेंच क्रांतीच्या धगधगत्या केंद्रातील परिवर्तनाचा पहिला टप्पा

"मानवी मृत्युदंडाची" आधुनिक संकल्पना सुरू होण्याचा दिवस

इतिहासकारांसाठी न्याय व क्रौर्य यांच्या सीमारेषेची गुंतागुंत दाखवणारी घटना

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-30.11.2025-रविवार.
===========================================