🕊️ संत तुकाराम महाराज अभंग गाथा - अभंग क्र. ८-1-

[Atul Kaviraje]

संत तुकाराम महाराज अभंग गाथा-
अभंग क्र.८
पुढें गेले त्यांचा शोधीत मारग । चला जाऊं माग घेत आम्ही ॥१॥

वंदूं चरणरज सेवूं उष्टावळी । पूर्वकर्मा होळी करुनी सांडूं ॥ध्रु.॥

अमुप हे गांठीं बांधूं भांडवल । अनाथा विठ्ठल आम्हां जोगा ॥२॥

अवघे होती लाभ एका या चिंतनें । नामसंकीर्तनें गोविंदाच्या ॥३॥

जन्ममरणाच्या खुंटतील खेपा । होईल हा सोपा सिद्ध पंथ ॥४॥

तुका म्हणे घालूं जीवपणा चिरा । जाऊं त्या माहेरा निजाचिया ॥५॥

अर्थ:- Tukaram Maharaj Abhang

जे संत पुढे गेले त्यांची चरणवंदना करुण, त्यांचे उष्टे सेवन करू; त्यामुळे आपल्या पूर्व कर्मचि होळी होईल .हे ज्ञानभक्तिचे भांडवल पदरी बांधून, विठ्ठलास वश करुण घेऊ .गोविंदाचे केवळ नामस्मरणान व् चिंतनाने जीवनातील सर्व लाभ प्राप्त होतील .जन्ममृत्युच्या येरझार्‍या संपतील आणि संत सहवासाने हा जन्म सार्थकी लागेल .पुढे गेलेल्या संतसजनांच्या मार्गाने शोध करीत त्यांच्या मार्गाने आपण त्यांचा माग घेत पुढे जाऊ .तुकाराम महाराज म्हणतात की, या मार्गाने गेले असता मोक्षरुपी माहेराचा लाभ होईल .

🕊� संत तुकाराम महाराज अभंग गाथा - अभंग क्र. ८

अभंग (Abhanga):
पुढें गेले त्यांचा शोधीत मारग । चला जाऊं माग घेत आम्ही ॥१॥ वंदूं चरणरज सेवूं उष्टावळी । पूर्वकर्मा होळी करुनी सांडूं ॥ध्रु.॥ अमुप हे गांठीं बांधूं भांडवल । अनाथा विठ्ठल आम्हां जोगा ॥२॥ अवघे होती लाभ एका या चिंतनें । नामसंकीर्तनें गोविंदाच्या ॥३॥ जन्ममरणाच्या खुंटतील खेपा । होईल हा सोपा सिद्ध पंथ ॥४॥ तुका म्हणे घालूं जीवपणा चिरा । जाऊं त्या माहेरा निजाचिया ॥५॥

🙏 सखोल भावार्थ (Sakhol Bhavarth) आणि विस्तृत विवेचन
या अभंगात संत तुकाराम महाराज भक्तीमार्गाचे महत्त्व आणि सद्गुरूंच्या मार्गदर्शनाचे महत्त्व सांगत आहेत. हा अभंग आत्मिक उन्नतीसाठी (Spiritual Elevation) भक्ताने काय करावे, याचे मार्गदर्शन करतो.

१. प्रत्येक ओळीचा अर्थ (Pratyek OLICHA Arth)
चरन १ (पुढें गेले त्यांचा...)

पुढें गेले त्यांचा: जे संत, महात्मे यापूर्वी मोक्षमार्गावर यशस्वी झाले.

शोधीत मारग: त्यांचा (मोक्षाचा) मार्ग शोधत.

चला जाऊं माग घेत आम्ही: चला, आपण त्यांचेच अनुकरण करून (त्यांच्या पावलावर पाऊल ठेवून) जाऊया.

अर्थ: आपण संत-महात्म्यांनी दाखविलेल्या भक्तीच्या मार्गाचे अनुसरण केले पाहिजे.

ध्रुवपद (वंदूं चरणरज...)

वंदूं चरणरज: (त्या संतांच्या) पायातील धूळ वंदन करूया (अत्यंत नम्रतेने सेवा करूया).

सेवूं उष्टावळी: संतांच्या भोजनातील उष्टे सेवन करूया (त्यांचे बोल, त्यांचे ज्ञान आत्मसात करूया).

पूर्वकर्मा होळी करुनी सांडूं: आपल्या मागील जन्मातील पाप-कर्मांना जाळून (नष्ट करून) टाकूया.

अर्थ: संतांची नम्रपणे सेवा करून, त्यांचे ज्ञान ग्रहण करून, आपल्या मागील साठलेल्या पापांचा नाश करूया.

चरन २ (अमुप हे गांठीं...)

अमुप हे गांठीं बांधूं भांडवल: हे अमूल्य (मोजता येणार नाही इतके मोठे) भांडवल (धन) आपल्या गाठीशी बांधूया.

अनाथा विठ्ठल आम्हां जोगा: हा विठ्ठल (परमेश्वर) अनाथांना (ज्याला कोणी वाली नाही त्याला) योग्य असाच (तारून नेणारा) आहे.

अर्थ: परमेश्वराच्या भक्तीचे अमर्याद धन आपण आपल्यापाशी साठवूया, कारण तो विठ्ठल अनाथांचा आधार आहे.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-04.12.2025-गुरुवार.
===========================================