मोहरम-लेख-3

[Atul Kaviraje]

                                       "मोहरम"
                                      ----------

मित्र/मैत्रिणींनो,

     आज दिनांक-२९.०७.२०२३-शनिवार आहे. आज "मोहरम" आहे. प्रेषित मुहम्मद यांचे नातू इमाम हुसेन आणि त्यांचे साथीदार यांच्या हौतात्म्याच्या स्मरणार्थ मोहरम महिना पाळला जातो. मोहरम महिन्यात इमाम हुसैन यांच्यासाठी दहा दिवसांचा शोक पाळला जातो. इस्लामचे प्रिय प्रेषित, हजरत मुहम्मद साहिब मुस्तफा सल्लल्लाह अलैही व अलैही वसल्लम यांनी या महिन्यात मदिना येथे आपली तीर्थयात्रा केली. मराठी कवितेच्या माझ्या सर्व मुस्लिम भाऊ-बहिणींना मी हा शोक-दिन समर्पित करतो. वाचूया मोहरम निमित्त महत्त्वपूर्ण लेख.

             मुस्लिमांसाठी मोहरम आणि आशुरा--

--मोहरमच्या स्मरणार्थ दार एस सलाम , टांझानिया येथील हुसैनियामध्ये शिया मुस्लिम

--अमरोहा , भारतातील शिया मुस्लीम मुले आशुराच्या दिवशी आणि नंतरच्या मिरवणुकीचा भाग म्हणून आझाखानासमोर उंटावर बसून

--आशुरा, ज्याचा शब्दशः अर्थ अरबी भाषेत "दहावा" असा होतो, तो मोहरमच्या दहाव्या दिवसाला सूचित करतो.

--सुन्नी मुस्लिमांच्या मते, आशुरा रोजी उपवास करणे, मोहरमच्या इस्लामिक महिन्याच्या दहाव्या दिवशी मुहम्मदने इस्लामच्या सुरुवातीच्या काळात स्थापित केलेली एक प्रथा होती जी मोशेने लाल समुद्राच्या विभक्तीचे स्मरण करते .

     शिया इस्लाममध्ये मोहरम हा स्मरणाचा महिना आहे. शिया परंपरेत आशुरा प्रसिद्ध आहे कारण त्याचे ऐतिहासिक महत्त्व आणि मुहम्मदचा नातू हुसैन इब्न अलीच्या शहादत (शहादत) साठी शोक व्यक्त केला जातो.  शिया मुस्लिम मोहरमच्या पहिल्या रात्रीपासून शोक करण्यास सुरुवात करतात आणि दहा रात्री सुरू ठेवतात, मोहरमच्या 10 तारखेला आशुरा दिवस म्हणून ओळखले जातात. आशुरा दिवसापर्यंतचे शेवटचे काही दिवस सर्वात महत्वाचे आहेत कारण हे ते दिवस होते ज्यात हुसेन आणि त्याचे कुटुंब आणि अनुयायी (स्त्रिया, मुले आणि वृद्ध लोकांसह) 7 तारखेपासून आणि 10 तारखेपासून पाण्यापासून वंचित होते. , हुसेन आणि त्याचे 72 अनुयायी यझिद I च्या सैन्याने करबलाच्या युद्धात मारले.यझिदच्या आदेशानुसार. हुसेनच्या कुटुंबातील जिवंत सदस्यांना आणि त्यांच्या अनुयायांना बंदिवान करून, दमास्कसकडे कूच केले आणि तेथे कैद करण्यात आले.

                  मोहरमची वेळ--

     हिजरी वर्ष 1343 ते 1500 चे ग्रेगोरियन कॅलेंडरमध्ये रूपांतर, अल-मुहर्रम (तपकिरी), रमजान (राखाडी) आणि शवाल (काळा) ठळक, आणि ईद अल-अधा ठिपके असलेले - SVG फाइलमध्ये, एका जागेवर फिरवा त्याच्या तारखा दर्शवण्यासाठी आणि महिना दर्शवण्यासाठी एक ओळ

     इस्लामिक कॅलेंडर हे चंद्राचे कॅलेंडर आहे आणि जेव्हा नवीन चंद्राची पहिली चंद्रकोर दिसते तेव्हा महिने सुरू होतात. इस्लामिक चंद्र कॅलेंडर वर्ष सौर वर्षापेक्षा 11 ते 12 दिवस लहान असल्याने , मोहरम संपूर्ण सौर वर्षांमध्ये स्थलांतरित होते. मोहरमसाठी अंदाजे सुरुवात आणि शेवटच्या तारखा खालीलप्रमाणे आहेत ( सौदी अरेबियाच्या उम्म अल-कुरा कॅलेंडरवर आधारित ):--

मोहरम 2020 ते 2024 दरम्यान आहे
ए.एच   पहिला दिवस ( CE / AD )   शेवटचा दिवस ( CE / AD )
1442   20 ऑगस्ट 2020   17 सप्टेंबर 2020
1443    9 ऑगस्ट 2021    7 सप्टेंबर 2021
1444   30 जुलै 2022   27 ऑगस्ट 2022
1445   १९ जुलै २०२३   १६ ऑगस्ट २०२३
1446    जुलै 2024    4 ऑगस्ट 2024

               या महिन्यात घडलेल्या घटना--

मोहरमच्या ताजिया मिरवणुकीतील देखावे
1 मोहरम: 1400 AH (1979 AD) मध्ये भव्य मशीद जप्त .
3 मोहरम: हुसेन इब्न अलीने करबलामध्ये प्रवेश केला आणि छावणीची स्थापना केली. याजीदच्या फौजा हजर आहेत. 61 AH (680 AD).
5 मोहरम: पंजाबी सूफी संत बाबा फरीद यांची पुण्यतिथी ( उर्स ) 665 एएच (1266 एडी) मध्ये. पाकिस्तानातील पाकपट्टन येथे मोहरम दरम्यान सहा दिवस त्यांचा उर्स साजरा केला जातो.
7 मुहर्रम: यझिदच्या आदेशाने हुसेन इब्न अलीला पाणी प्रवेशावर बंदी घालण्यात आली. 61 AH (680 AD).
8 मोहरम: मुहर्रम बंड म्हणून संबोधले जाते , ज्या दिवशी सिल्हेटमधील बंगाली मुस्लिमांनी उपखंडातील सुरुवातीच्या ब्रिटीश-विरोधी उठावांपैकी एकाचे नेतृत्व केले . 1197 AH (1782 AD).
10 मुहर्रम: ज्या दिवशी हुसेन इब्न अली करबलाच्या लढाईत शहीद झाला त्या दिवशी अशुराहचा दिवस ("दहावा") म्हणून ओळखला जातो . शिया मुस्लिम हा दिवस शोकात घालवतात , तर सुन्नी मुस्लिम या दिवशी उपवास करतात, मुसा (मोशे) यांनी फारोपासून इस्रायली लोकांच्या सुटकेची आठवण म्हणून . शिया मुस्लिम देखील करबलाच्या शहीदांसाठी शोक करतात.  अनेक सुफी मुस्लिम वर उल्लेखिलेल्या सुन्नींप्रमाणेच उपवास करतात, परंतु करबलामध्ये शहीद झालेल्या मृतांसाठी देखील उपवास करतात.
१५ मोहरम: १२९७ हि. (१८७९) मध्ये मुहम्मद सिराजुद्दीन नक्शबंदी यांचा जन्म .
25 मोहरम: झैन अल-अबिदीन , चौथा शिया इमाम मारवानियनने 95 एएच (714 एडी) मध्ये शहीद केला.
28 मोहरम: 808 एएच (1405 एडी) मध्ये अशरफ जहांगीर सेमनानी , एक भारतीय सूफी संत, यांची पुण्यतिथी ( उर्स ).

--विकिपीडिया वरून,
--मुक्त ज्ञानकोश
-------------------

                      (साभार आणि सौजन्य-संदर्भ-en.विकिपीडिया.ऑर्ग)
                     ----------------------------------------------

-----संकलन
-----श्री.अतुल एस.परब(अतुल कवीराजे)
-----दिनांक-29.07.2023-शनिवार. 
=========================================