पारशी नूतन वर्ष-पतेती-लेख-9

[Atul Kaviraje]

                                 "पारशी नूतन वर्ष-पतेती"
                                ----------------------

मित्र/मैत्रिणींनो,

     आज दिनांक-१६.०८.२०२३-बुधवार आहे. आज "पारशी नूतन वर्ष-पतेती" आहे. महाराष्ट्रात हा दिवस 'पतेती' म्हणून हा दिवस साजरा करण्यात येतो. नवरोज हा दिवस पारशी समुदायासाठी अत्यंत महत्वाचा असून आजचा दिवस मोठ्या उत्साहाने साजरा करण्यात येतो. या दिवशी लोक नवीन कपडे घालतात, मंदिरात जातात, घरात मिठाई आणि पदार्थ बनवतात आणि लोक एकमेकांना भेटवस्तू देऊन आनंद साजरा करतात. पारशी समाजाचे लोक मंदिरातील अग्नीला साक्षी मानतात आणि स्वतःसाठी आणि आपल्या कुटुंबासाठी सुख, शांती आणि समृद्धीची प्रार्थना करतात आणि गरिबांना दान देखील करतात. मराठी कवितेच्या माझ्या सर्व पारशी बंधू-भगिनीस पतेतीच्या अनेक हार्दिक शुभेच्छा. वाचूया पतेतीचे काही महत्त्वपूर्ण लेख.

हाफ्ट मेवा
अफगाणिस्तानमध्ये, लोक नौरुझसाठी हाफ्ट मेवा ( दारी : هفت میوه , इंग्रजी: सात फळे ) तयार करतात, सात वेगवेगळ्या सुकामेव्याचे आणि नटांचे मिश्रण (जसे की मनुका , चांदीचे बेरी , पिस्ता , हेझलनट्स , प्रून , अक्रोड आणि बदाम ) सिरप मध्ये.

खोंचा
एक खोंचा सेटिंग
खोन्चा ( अझरबैजान : Xonça ) हे अझरबैजान प्रजासत्ताकमधील नोव्रुझचे पारंपारिक प्रदर्शन आहे. यात चांदीचा किंवा तांब्याचा मोठा ट्रे असतो, ज्यामध्ये मध्यभागी हिरवा, अंकुरित गहू ( सामनी ) असतो आणि त्याभोवती कुटूंबातील प्रत्येक सदस्यासाठी रंगीत अंडी असते. टेबल किमान सात पदार्थांसह असावे.

अमू नौरोझ आणि हाज्जी फिरोझ
मुख्य लेख: अमू नौरोझ आणि हाजी फिरोझ

अमु नवरोज
इराणमध्ये, नूरोझच्या सणाचे पारंपारिक घोषवाक्य म्हणजे अमू नौरोझ आणि हाजी फिरोझ , जे नवीन वर्ष साजरे करण्यासाठी रस्त्यावर दिसतात.

     अमू नौरोझ मुलांसाठी भेटवस्तू आणते, अगदी त्याच्या समकक्ष सांताक्लॉजप्रमाणे . तो नाने सरमाचा पती आहे , ज्यांच्यासोबत तो एक पारंपारिक प्रेमकथा सामायिक करतो ज्यामध्ये ते वर्षातून फक्त एकदाच एकमेकांना भेटू शकतात. त्याला एक वृध्द चांदीचे केस असलेला माणूस म्हणून दाखवण्यात आले आहे ज्यात लांब दाढी आहे ज्यात चालण्याची काठी आहे, फेल्ट हॅट परिधान केली आहे, निळ्या कॅनव्हासचा एक लांब झगा, एक सॅश, गिव्ह आणि लिनेन ट्राउझर्स.

     हाजी फिरोज, चेहरा आणि हात काजळीने झाकलेले, चमकदार लाल कपडे घातलेले आणि टोपी घातलेले एक पात्र, अमू नौरोजचा साथीदार आहे. गाताना आणि डफ वाजवताना तो रस्त्यावरून नाचतो. पारंपारिक गाण्यांमध्ये, तो स्वत: ला एक दास म्हणून ओळखतो ज्यांना तो त्याचे स्वामी म्हणून संबोधतो.

     अफगाणिस्तानच्या लोककथांमध्ये, कांपिराक आणि त्याचे रेटिन्यू गावोगावी जात आहेत, लोकांमध्ये एकत्रित धर्मादाय संस्थांचे वितरण करतात. लांब टोपी आणि जपमाळ असलेले रंगीबेरंगी कपडे घातलेला तो एक म्हातारा, दाढीवाला माणूस आहे जो हिवाळ्यातील शक्ती आणि उपकार आणि निसर्गाच्या शक्तीचे प्रतीक आहे. ही परंपरा मध्य प्रांतांमध्ये, विशेषतः बाम्यान आणि दायकुंडीमध्ये पाळली जाते .

      कझाकस्तान आणि किरगिझस्तानमध्ये, कझाक आणि किरगिझ लोक नवीन वर्षाची सुरुवात पारंपारिक पेय नऊरीझ कोझे किंवा नूरुझ कोजे शिजवून करतात .

--विकिपीडिया वरून, मुक्त ज्ञानकोश
--------------------------------

                    (साभार आणि सौजन्य-संदर्भ-एन.विकिपीडिया.ऑर्ग)
                   ----------------------------------------------

-----संकलन
-----श्री.अतुल एस.परब(अतुल कवीराजे)
-----दिनांक-16.08.2023-बुधवार.
=========================================