बैलपोळा-कविता-1

[Atul Kaviraje]

                                       "बैलपोळा"
                                      -----------

मित्र/मैत्रिणींनो,

     आज दिनांक-१४.०९.२०२३-गुरुवार आहे. आज "बैलपोळा" आहे. पोळा किंवा बैलपोळा हा श्रावण अमावस्या किंवा भाद्रपद अमावास्या या तिथीला प्रदेशानुसार साजरा करण्यात येणारा बैलांचा सण आहे. बैलांप्रती कृतज्ञता व्यक्त करणारा हा एक मराठी सण असून हा विशेषतः विदर्भात भव्य पातळीवर साजरा केला जातो, विदर्भातील सीमेवर असलेल्या मध्य प्रदेश व तेलंगण सीमाभागातसुद्धा हा सण साजरा होतो. मराठी कवितेच्या माझ्या सर्व बंधू-भगिनी, कवी-कवियित्रीना बैलपोळाच्या अनेक हार्दिक शुभेच्छा. वाचूया, या सणIवर कविता.

       पोळा मराठी गाणे |  पोया सणा वरील बहिणाबाई चौधरी यांची कविता--

आला आला शेतकऱ्या, पोयाचा रे सन मोठा,

हातीं घेईसन वाट्या,  आतां शेंदूराले घोटा,

आतां बांधा रे तोरनं,  सजवा रे घरदार,

करा आंघोयी बैलाच्या  लावा शिंगाले शेंदुर,

लावा शेंदूर शिंगाले, शेंव्या घुंगराच्या लावा,

गयामधीं बांधा जीला, घंट्या घुंगरू मिरवा,

बांधा कवड्याचा गेठा,  आंगावऱ्हे झूल छान,

माथां रेसमाचे गोंडे,  चारी पायांत पैंजन,

उठा उठा बह्यनाई,  चुल्हे पेटवा पेटवा,

आज बैलाले नीवद,  पुरनाच्या पोया ठेवा,

वढे नागर वखर, नहीं कष्टाले गनती,

पीक शेतकऱ्या हातीं, याच्या जीवावर शेतीं,

उभे कामाचे ढिगारे, बैल कामदार बंदा,

याले कहीनाथे झूल, दानचाऱ्याचाज मिंधा,

चुल्हा पेटवा पेटवा, उठा उठा आयाबाया,

आज बैलाले खुराक, रांधा पुरनाच्या पोया,

खाऊं द्या रे पोटभरी, होऊं द्यारे मगदूल,

बशीसनी यायभरी, आज करूं या बागूल,

आतां ऐक मनांतलं, माझं येळीचं सांगन,

आज पोयाच्या सनाले, माझं येवढं मांगन,

कसे बैल कुदाळता, आदाबादीची आवड,

वझं शिंगाले बांधतां, बाशिंगाचं डोईजड,

नका हेंडालूं बैलाले, माझं ऐका रे जरासं,

व्हते आपली हाऊस, आन बैलाले तरास,

आज पुंज रे बैलाले, फेडा उपकाराचं देनं,

बैला, खरा तुझा सन, शेतकऱ्या तुझं रीन !

– बहिणाबाई चौधरी
------------------

                    (साभार आणि सौजन्य-संदर्भ-मराठीफेस्टिवल.कॉम)
                   ---------------------------------------------

-----संकलन
-----श्री.अतुल एस.परब(अतुल कवीराजे)
-----दिनांक-14.09.2023-गुरुवार.
=========================================